Μια πολύ διαφορετική ανάγνωση της μαύρης επετείου

Ημερομηνία: 20.07.2010 | 00:55
Μια πολύ διαφορετική ανάγνωση της μαύρης επετείου
Του Νίκου Στέλγια
Πού βρίσκει τέλος η αγωνία, ο φόβος και το βάρος του παρελθόντος; Πού ξεκινά η ελπίδα για το αύριο και το ακαταμάχητο αίσθημα της ελευθερίας; Σίγουρα όχι κάπου μακριά… 36 χρόνια μετά από εκείνο το μαύρο καλοκαίρι, η ελπίδα σε αυτό το νησί ανατέλλει κάπου εκεί στην πράσινη γραμμή… Εφηβικά χαμόγελα μάς περιμένουν σε μια γωνία λίγο πιο πάνω από τα χαλάσματα του πολέμου…

Σχεδόν κάθε βράδυ ο Τουρκοκύπριος έφηβος περνά την πράσινη γραμμή και πάει να συναντήσει τους Ελληνοκύπριους συμπατριώτες του στο συνηθισμένο στέκι τους γύρω από μια πλατεία λίγο πιο πέρα από τα κτήρια της διαχωριστικής γραμμής, τα οποία δίνουν μάχη με τον χρόνο. Εκεί, τριγυρισμένος από φίλους και εφηβικά όνειρα, νιώθει απερίφραστα ελεύθερος. Αυτό το αίσθημα αναζητεί καθημερινά οδούς επικοινωνίας μέσα από μια σελίδα κοινωνικής διασύνδεσης του διαδικτύου. Εκεί συναντά κανείς φωτογραφίες γεμάτες χαμόγελα.

Μουσική hip hop και πού και πού λίγο break dance… Παγωμένα αναψυκτικά που αλλοιώνουν το αίσθημα του χρόνου στις ζεστές και υγρές καλοκαιρινές νύχτες της πρωτεύουσας… Φίλοι που βάζουν από κοινού μια πινελιά σε αφίσες οι οποίες εναντιώνονται σε κάθε είδους εθνοτικό μίσος… Μιλούν για κατάργηση συνόρων μέσα από την κατάργηση κάθε είδους κρατικής εξουσίας… Η κουβέντα συχνά επικεντρώνεται σε δυσανάγνωστα κείμενα αναρχικών συγγραφέων στο διαδίκτυο. Ο Τουρκοκύπριος έχει να μοιραστεί πολλά με τους Ελληνοκύπριους φίλους του… Πάνω από όλα, τα όνειρά του… 36 χρόνια μετά από τα τερτίπια στο όνομα εθνικών ουτοπιών, εκείνος χαμογελά και την ίδια στιγμή δηλώνει ξεκάθαρα τη συμπαράστασή του για έναν πιτσιρικά που άφησε το στίγμα του βαθιά στις ψυχές μας με τον άδικο, άσκοπο, σαχλό και ηλίθιο χαμό του: «Aleksis kardeşimsin!», δηλαδή «Αλέξη είσαι αδελφός μου!».

Μπορεί μια σφαίρα ενός κράτους που ζει σήμερα την πτώση του, να στέρησε τη ζωή σου, Αλέξη, όμως να είσαι σίγουρος ότι σε ένα νησί που δέχθηκε βαθιά πλήγματα εθνοτικού μίσους πριν από ακριβώς 36 χρόνια, νέα παιδιά της ηλικίας σου ονειρεύονται διαφορετικούς ουρανούς… Τι αίσθημα ελευθερίας που είναι τούτο; Σε ζαλίζει… Δροσερή και γεμάτη μέθη, όπως μια παγωμένη κυπριακή μπίρα στο ηλιόλουστο καλοκαίρι…

Αλέξη αδέλφι μας, μας βλέπεις από μια γωνία της Εμμανουήλ Μπενάκη; Ένας Κύπριος πιτσιρικάς, ο οποίος εκφράζει την οργή του στο διαδίκτυο για κάθε είδους κρατική και εθνική καταστολή, έρχεται να δώσει το καλύτερο παράδειγμα στον μεγαλύτερο ετεροθαλή αδελφό του… Μπορεί εκείνους τους δυο να τους χωρίζει ένα μεγάλο χάσμα ηλικίας, όμως ο μικρός ξέρει να καταρρίπτει μύθους και ρομαντικούς λήθαργους… Δεν φοβάται… Χορεύει ελεύθερα με τους συνομήλικούς του… Μεθάει πνίγοντας το αίσθημα της καταδίωξης, του φόβου… Αλέξη, να κοιμάσαι ήσυχα, αυτοί οι πιτσιρικάδες κάνουν πραγματικότητα ό,τι δεν κατάφεραν να πραγματοποιήσουν οι δήθεν πολιτικοί αυτού του τόπου… Καταρρίπτουν την πράσινη γραμμή… Καταρρίπτουν τη γραμμή του διαχωρισμού…

Και όμως ο μεγάλος ετεροθαλής αδελφός είναι εγκλωβισμένος στο παρελθόν. Δεν βρίσκει διέξοδο. Πνίγει τον θυμό του σε εθνικιστικές εξάρσεις στο διαδίκτυο. Στις 20 Ιουλίου τα χαράματα θα είναι στην παραλία της Κερύνειας για να «εορτάσει» την επέτειο στο ολονύχτιο πάρτι που έχει στηθεί. Το γράφει στο προφίλ του στο διαδίκτυο. Δίπλα υπάρχουν ιστορίες από το παρελθόν. Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των ιστοριών είναι η λανθάνουσα έκφραση ενός απωθημένου, μυθοποιημένου αισθήματος φόβου και καταδίωξης.

15 Ιουλίου 1974 μεσημέρι… Ατελείωτη καταδίωξη… Φήμες που διαδίδονται αστραπιαία σε όλα τα γκέτο. Η νέα, δήθεν, κυβέρνηση, ετοιμάζεται για την τελική διευθέτηση του τουρκικού προβλήματος στην Κύπρο. Αυτό ακούν και αυτό πιστεύουν… Ο μεγάλος αδελφός τρέχει να σωθεί. Τον βοηθούν κάποιοι από τους Ελληνοκύπριους συμπατριώτες του. Κάποια στιγμή φτάνει σε ένα από τα φυλάκια. Η καταδίωξη τερματίζεται. Όμως το αίσθημά της εξακολουθεί να τον κυνηγά μέχρι σήμερα… Δεν υπάρχει απελευθέρωση… Όλα τα αισθήματα έχουν νεκρώσει. Κάτι σαν την πόλη-φάντασμα, τα Βαρώσια… Άνθρωποι-φαντάσματα σε κορμιά που έχουν αποκοπεί από το αίσθημα του χρόνου, όπως τα ετοιμόρροπα κτήρια της πράσινης γραμμής…

Ο μικρός είναι οργισμένος με τον μεγάλο του αδελφό και η οργή έχει μετακομίσει προ πολλού στο διαδίκτυο. Τι κι αν αναζητά εκείνος καταφύγιο σε στιγμιαίες εξάρσεις; Εκείνος έχει ραντεβού με τους φίλους του στο παντοτινό τους στέκι. Τους περιμένει άλλη μια νύχτα οργής εναντίον κάθε είδους εξουσίας. Παράλληλα, τους περιμένουν όνειρα γεμάτα έρωτα. Πώς να ξεχάσει άλλωστε τη γεύση του πρώτου του φιλιού από μια Λεμεσιανή κοπελιά;

«Aleksis kardeşimsin!»

Δεν μας ενδιαφέρουν οι σημαίες τους…

Αυτό το νησί έχει ακόμη έρωτες να βιώσει, παρά την ασχήμια αυτής της 36ης επετείου…

«Aleksis kardeşimsin!»

Αυτό το νησί έχει νιάτα που ξεσηκώθηκαν μαζί με τους συνομήλικους τους στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα για τον Αλέξη…

Έχουμε χιούμορ βγαλμένο από την αρβύλα του Κανάκη και της παρέας του, έχουμε όνειρα από τη Βαρκελώνη του Ισπανικού Εμφυλίου και έχουμε έρωτα από λεμεσιανά και αμμοχωστιανά χείλη…

Αυτό το νησί έχει ζωή… Ας είναι δικές τους παντοτινά οι εθνικές επέτειοι και παλιγγενεσίες…

www.kathimerini.com.cy