ΟΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΣΤΟ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ

ΟΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΣΤΟ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 26/9/2010

Την τελευταία περίοδο, ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Κοινωνικής Δημοκρατίας (TDP) Μεχμέτ Τσακιτζί διαπραγματεύεται με το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (UBP) με σκοπό την δημιουργία μιας «κυβέρνησης συνεργασίας». Η βάση των σοσιαλδημοκρατών και κυρίως η κομματική νεολαία, αντιδρούν στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις. Αυτή η αντίδραση βασίζεται στο επιχείρημα ότι οι νεοφιλελεύθερες και εθνικιστικές πρωτοβουλίες του UBP δεν αφήνουν περιθώρια για συνεργασία με το συγκεκριμένο κόμμα. Λίγες ημέρες πριν, η νεολαία του TDP, σε μια πολύωρη τεταμένη βραδινή συνεδρία, ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δώσει την συγκατάθεση της για την υποστήριξη της εθνικιστικής γραμμής του UBP.

Παρά τις αντιδράσεις της νεολαίας και της βάσης, ο κ. Τσακιτζί βασιζόμενος στις τρεις «έδρες» που κατέχει το κόμμα του στην λεγόμενη βουλή, βολιδοσκοπεί τους κύκλους του UBP και της Άγκυρας, μελετώντας τις πιθανότητες μετατροπής του κόμματος του σε «συγκυβέρνηση». Οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις της ηγεσίας των σοσιαλδημοκρατών πραγματοποιούνται στα πλαίσια μιας πολιτικής ατζέντας που σχηματίστηκε κατά την περίοδο του Σχεδίου Αννάν. Πριν έξι χρόνια, κατά την περίοδο που η τουρκοκυπριακή κοινωνία συζητούσε διεξοδικά το σχέδιο του ΟΗΕ, οι τουρκοκύπριοι σοσιαλδημοκράτες επικέντρωσαν την προσοχή τους σε δυο σημεία: Πρώτον, ξεκαθάρισαν ότι η λύση στο Κυπριακό συσχετιζόταν με την δημιουργία μιας ισχυρής τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Σύμφωνα με τους σοσιαλδημοκράτες, η ισχυρή ηγεσία έπρεπε να κινείται προς την κατεύθυνση της λύσης με αποφασιστικότητα και να αποδίδει μεγάλη σημασία στην εξασφάλιση και διατήρηση της ελευθερίας κινήσεων σε ότι αφορά τις σχέσεις των τουρκοκυπρίων με την Άγκυρα. Δεύτερον, με τις κινήσεις τους, οι σοσιαλδημοκράτες έδειξαν ότι στόχευαν στην ενίσχυση και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος τους. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, επιχείρησαν να προσεγγίσουν την μεσαία τάξη, κυρίως τους τουρκοκύπριους επιχειρηματίες και συζήτησαν μαζί τους το ενδεχόμενο συνεργασίας. Έξι χρόνια μετά το σχέδιο Αννάν, μέσα στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων με το UBP, οι συγκεκριμένοι δυο στόχοι των σοσιαλδημοκρατών βρίσκονται για μια ακόμη φορά στο προσκήνιο της πολιτικής ατζέντας του κινήματος τους.

Από την πλευρά του, ο κ. Τσακιτζί δεν επιθυμεί μια άνευ όρων συνεργασία. Η ενδεχόμενη συνεργασία του με το UBP, θα βασιστεί πάνω σε συγκεκριμένες αρχές. Οι όροι του κ. Τσακιτζί, δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα,στ νη τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Star», η οποία γειτνιάζει ιδεολογικά με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης της Τουρκίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η «Star» στο δημοσίευμα της, στα πλαίσια των όρων που έθεσε, ο κ. Τσακιτζί στόχευσε στην εξασφάλιση της αυτονομίας των κινήσεων της τουρκοκυπριακής ηγεσίας στις σχέσεις της με την Άγκυρα και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος μέσα από την συνεργασία με την δεξιά. Συγκεκριμένα, ζήτησε να περάσει στον έλεγχο της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η «αστυνομία» και η «πυροσβεστική» (ελέγχονται από τον στρατό), να ελεγχθεί η μεταφορά πληθυσμού από την Τουρκία στον βορρά της νήσου, να περιοριστεί ο οικονομικός έλεγχος της Άγκυρας, να περιοριστούν οι νεοφιλελεύθερες οικονομικές πρωτοβουλίες καθώς και τα έξοδα της ηγεσίας.

Με βάση τους συγκεκριμένους όρους, στο εν λόγω δημοσίευμα της, η «Star» επισήμανε τον υψηλό βαθμό δυσκολίας στην ενδεχόμενη δημιουργία μιας συμμαχίας με το UBP. Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα τόνισε ότι οι συγκεκριμένοι όροι δεν πρόκειται να γίνουν δεκτοί από την τουρκική κυβέρνηση. Από την πλευρά του ο κ. Τσακιτζί, μια μόλις ημέρα πριν το δημοσίευμα της «Star», σε μια στιγμή που το UBP απέκτησε εκ νέου πλειοψηφία στην «βουλή» εντάσσοντας στους κόλπους του δυο πρώην συνεργάτες του Σερντάρ Ντεκντάς, εξέφρασε την απαισιοδοξία του σχετικά με την πιθανή συνεργασία με το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκοκυπριακής δεξιάς. Λογικά, η συγκεκριμένη απαισιόδοξη τοποθέτηση, συσχετίζεται με την αρνητική προσέγγιση της Άγκυρας.

Οι στόχοι της Άγκυρας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας

Παρά το ότι ο κ. Τσακιτζί εκφράζει την απαισιοδοξία του σε ότι αφορά την συνεργασία με το UBP, στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, ο «πρωθυπουργός» και ηγέτης του UBP Ιρσέν Κιουτσούκ ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του είναι αποφασισμένο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τους σοσιαλδημοκράτες.

Η εμμονή του κ. Κιουστούκ στην συνεργασία βασίζεται στην γειτνίαση των ιδιαίτερων στόχων της ηγεσίας του UBP και της Άγκυρας. Η τουρκική πλευρά και η τουρκοκυπριακή ηγεσία επιθυμούν να ενισχύσουν την εξωτερική εικόνα της ηγεσίας με την προσέλκυση των τουρκοκυπριακών πολιτικών παραγόντων που τάσσονται παραδοσιακά υπέρ της δικοινοτικής προσέγγισης. Την ίδια στιγμή, σε συνεργασία με την τουρκοκυπριακή ηγεσία, η Άγκυρα επιθυμεί να αμβλύνει τις κοινωνικές αντιδράσεις στα νεοφιλελεύθερα σχέδια που προωθεί για το μέλλον της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Ταυτόχρονα άλλοι ιδιαίτεροι λόγοι καθιστούν την συνεργασία των δυο κομμάτων μονόδρομο για το UBP. Η βάση του UBP αντιδρά στο ενδεχόμενο της συνεργασίας με το Κόμμα Ελευθερίας και Μεταρρύθμισης του Τουργκάι Αβτζί με το πρόσχημα ότι το συγκεκριμένο κόμμα είναι δημιούργημα της τουρκικής κυβέρνησης και ακολουθεί τυφλά τις εντολές της.