Περίφημο το 2010 για Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρο

Ημερομηνία: 27.12.2010 | 22:59
Περίφημο το 2010 για Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρο
Του Νίκου Στέλγια

Πάνε πολλές μέρες που ψάχνομαι για το ποιο θα είναι το τελευταίο θέμα της χρονιάς. Έχω πολλές ιδέες. Κάποιες πληροφορίες από την τουρκική πρωτεύουσα έρχονται να ρίξουν φως στην λειτουργία των δομών και της εξωτερικής πολιτικής της γειτονικής χώρας. Από την άλλη, οι νέες εξελίξεις στο τουρκικό πολιτικό πεδίο δείχνουν ότι το 2011 θα αφήσει το στίγμα του στην σύγχρονη τουρκική ιστορία. Επιπλέον, οι αντιδράσεις για το προηγούμενο άρθρο που δημοσιεύσαμε τόσο στην Τουρκία, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αποτελούν πηγή αισιοδοξίας.

Την προηγούμενη εβδομάδα άνθρωποι με πολύ διαφορετικό εθνικό, κοινωνικό και ταξικό υπόβαθρο έδειξαν να ενδιαφέρονται για την ιστορία του Αντώνη και του Μουσταφά. Κάποιοι προχώρησαν ένα βήμα πιο πέρα. Μέσα από το ιστολόγιο όπου αναδημοσιεύονται τα άρθρα της Τρίτης της «Κ», δήλωσαν έτοιμοι να παράσχουν κάθε είδους υποστήριξη στα δυο παιδιά που δίνουν καθημερινά τη μάχη της επιβίωσης σε Ελλάδα και Τουρκία.

Χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω την σημασία των προαναφερθέντων, στις τελευταίες ώρες του 2010 επέλεξα να αναφερθώ με «χιουμοριστικό» τόνο στα πολιτικοοικονομικά δρώμενα των τριών χωρών της ανατολικής Μεσογείου, καθώς και στις εξελίξεις που έρχονται να αφήσουν το στίγμα τους στο νέο έτος. Το σίγουρο είναι ότι τα κοινά σημεία είναι πολλά. Οδηγός μας, το μεγάλο λογοτεχνικό – σαρκαστικό ταλέντο της Τουρκίας, ο Αζίζ Νεσίν. Σε τούτες τις εορτές, εφόσον σας περισσεύει ελεύθερος χρόνος, κάντε μια προσπάθεια να περιηγηθείτε στις σελίδες των έργων του Νεσίν, τα οποία έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά καθώς και σε δεκάδες άλλες γλώσσες. Σας εγγυώμαι ένα αξέχαστο, ξεκαρδιστικό λογοτεχνικό γέλιο…

Τουρκία, έτος 2010: Ούλλα πόμπα!

Τι όμορφη κυπριακή έκφραση που είναι τούτη: «Ούλλα πόμπα!». Κάπως έτσι πέρασε το 2010 στη γειτονική χώρα. Η κυβέρνηση έδωσε πρωτοφανή δείγματα εκδημοκρατισμού και οι κοινωνικοί και πολιτικοί φορείς έδειξαν ότι η χώρα δεν έχει ανάγκη πλέον τη συμβολή ή την επιδοκιμασία της Δύσης για να αποδείξει την πρόοδο της σε κοινωνικό και πολιτικό πεδίο.

Αρχές του έτους, η παρέα του κ. Ερντογάν τα βρήκε πολύ σκούρα με το κατεστημένο στην δικαιοσύνη και τους περίφημους κοσμικούς – «αστικούς» παράγοντες των δυτικών παραλίων. Η παραδοσιακή άρχουσα τάξη, η οποία τις προηγούμενες δεκαετίες παρέσυρε την χώρα από την μια πολιτική περιπέτεια στην άλλη και από το ένα στρατιωτικό πραξικόπημα στο άλλο, άρχισε σιγά σιγά να ορθώνει το ανάστημα της και να απειλεί την κυβέρνηση της χώρας. Η συγκεκριμένη τάξη, ανήμπορη να κρύψει την ''αζούλα'' της για την μεγάλη επιτυχία της επίμαχης ταινίας της Τζούλιας (της μεγάλης Ελληνίδας που θα έλεγε ο μεγάλος Έλλην Άδωνις), τον Μάιο έφερε στο προσκήνιο μια ακαταμάχητη σεξουαλικού περιεχομένου ταινία για τον Ντενίζ Μπαϊκάλ και τελικά κατάφερε να τοποθετήσει στην ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης την τουρκική απομίμηση του Ινδού Γκάντι, τον Γκάντι Κεμάλ.

Αντιμέτωπος με την άνοδο της δημοτικότητας του Τούρκου Γκάντι, ο κ. Ερντογάν τα χρειάστηκε και αποφάσισε να δράσει. «Αχ ρε ταλαίπωροι, νομίζετε ότι θα μου πάρετε την καρέκλα; Αέρα θα πάρετε», είπε ο κύριος Ρετζέπ (όπως συνηθίζει να αποκαλεί ο Τούρκος Γκάντι τον κ. Ερντογάν).

Έτσι, το ΑΚΠ προώθησε την περίφημη συνταγματική μεταρρύθμιση. Με την κίνηση του κ. Ερντογάν, κάποιοι στην Ευρώπη, στην Ελλάδα και στην Κύπρο ξέσπασαν σε δάκρυα χαράς. «Η Τουρκία θα γίνει η Δύση της Ανατολής», φώναξαν με μεγάλο ενθουσιασμό. Και οι ελπίδες τους δικαιώθηκαν στο κρίσιμο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου. 58% πήρε ο κύριος Ρετζέπ. Τέζα η αντιπολίτευση. «Γκάντι Κεμάλ, μας έκαψες», φώναξαν κάποιοι από τις τάξεις της.

Τελικά ούλλα πόμπα για τον κύριο Ρετζέπ. Τι και αν τα ανοίγματα στο Αρμένικο, στο Κυπριακό και οι σχέσεις με την Ε.Ε., τις ΗΠΑ και το Ισραήλ πήγαν κατά διαόλου; Το 58% δεν είναι αστείο. Μόνο που η Άγκυρα ξέχασε να υπολογίσει έναν σημαντικό παράγοντα. Αυτούς εκεί στα βάθη της Ανατολής που άρχισαν να φωνάζουν για αυτονομία… Πώς τους λένε καλέ; Κούρδους… Ναι, αυτοί θα είναι ο νέος πονοκέφαλος της Άγκυρας το 2011…. Παρέα με αυτούς και η εργατιά και η νεολαία της γειτονικής χώρας, που θα εξακολουθήσουν να ορθώνουν το ανάστημα τους, ζητώντας μια πιο δίκαιη κοινωνία. Ποιος τους ακούει; Άλλο ζήτημα αυτό…

Ελλάδα και Κύπρος το 2010: Πιο πόμπα δεν γίνεται!

Για την Ελλάδα και το 2010 δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Με το πράσινο ΠΑΣΟΚ πρασίνισε ο τόπος και η κοινωνία είδε τι θα πει κοινωνική δικαιοσύνη και ανάπτυξη. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της χώρας οι εργάτες ξεχύθηκαν στους δρόμους για να δωρίσουν τους φοβερούς μισθούς τους στην κυβέρνηση. Εικόνα για πολλά δάκρυα… Όχι από τα συναισθήματα αλλά από τα πολλά δακρυγόνα που έπεσαν στο Σύνταγμα και στη Σταδίου. Χάθηκε μια έγκυος μητέρα σε εκείνη την οδό στο νεοκλασικό κτήριο μιας τράπεζας… Ποιος την θυμάται; Η νεολαία του μεγάλου πολιτικού κόμματος, λίγους μήνες αργότερα, επ’ ευκαιρία των δημοτικών εκλογών και της νίκης του ΠΑΣΟΚ, οργάνωσε ξέφρενο event λίγα μέτρα πιο πέρα… Αυτό μετράει… Και αυτό μας δίνει φοβέρες ελπίδες για το 2011. Τελικά η Ελλάδα είναι αθάνατη. Να το θυμάστε αυτό!

Για την Κύπρο το 2010 ήταν αξέχαστο. Οι διαπραγματεύσεις ήταν πόμπα. Σχεδόν το λύσαμε το Κυπριακό, μόνο που κολλήσαμε σε κάτι λεπτομέρειες. Ξέρετε, τώρα πια έχουμε και το αέριο. Αυτό δυσκολεύει το κυβερνητικό έργο. Άσε που μύρισε ο τόπος από το πολύ αέριο… Και δεν μας έφταναν όλα αυτά, παρουσίασε σημάδια κόπωσης και ο κ. Έρογλου. Όμως δεν πειράζει.

Ο τόπος είναι γεμάτος από νέους, ξεκούραστους και πολύ, μα πάρα πολύ δυναμικούς πολιτικούς. Δείτε την πράσινη γραμμή. Είναι το μεγάλο έργο των προηγούμενων πολιτικών γενιών και υπόσχεται πολλά για το μέλλον…

Τι και αν έχουμε μαύρα μεσάνυχτα για το τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής; Κάποιοι έγραψαν ιστορία τον προηγούμενο Νοέμβρη δίνοντας μαθήματα υψηλών εθνικών και θρησκευτικών πολιτικών πιστεύω σε μια παραλία της νοτιοανατολικής Κύπρου, όπου μικροαστικές οικογένειες και επίδοξες νύφες και γαμπροί σεργιανίζουν κάθε σαββατοκύριακο σε ένα άτυπο νυφοπάζαρο, αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο πέρα από το τι φοριέται φέτος. Φυσικά, ένας αγώνας μπάσκετ και τα παρατράγουδα του ήρθαν να ολοκληρώσουν την εικόνα και να μας διδάξουν τι εστί 2010 σε τούτο τον τόπο…

www.kathimerini.com.cy

Küçük Andon ve Mustafa’nın hikayesi

Küçük Andon ve Mustafa’nın hikayesi
Türkiye’nin ekonomik atılımı ve Yunanistan’ın ekonomik krizine dair…

Niko Stelya
Kathimerini (Kıbrıs), 21.12.2010 başyazı’nın tam tercümesi

Fidiou Sokağı yakınlarında, Atina Merkez, Aralık 2010

Atina’da hava insanlar psikolojisine ayak uydurmuş. İnsan nereye baksa karamsar, kapkara, buhran dolu yüzlerle karşılaşıyor. Yağmur damlacıkları çevik kuvvet ekiplerinin kalkanlarına düştüğü esnada, genç memurlar kısa etekli bir bayanı dikizlemekle meşguller. Herkes başı eğik bir şekilde bir metro istasyonundan diğerine koşuyor. Az sonra genel grev ve başkentin merkezinde bildik çarpışma sahneleri başlayacak.

Cep telefonundaki saate bir göz atıyorum. Genel greve başlamadan eve varamazsam günün haberini Lefkoşa’ya geçemeyeceğim. Bu yüzden oldukça endişeliyim. Yunan solunun genel anlamsızlığından bıkmış şekilde sözüm ola ilerici bir yayın evinin kapısından kendimi dışarı atıyorum. Karşımdaki insanlar sadece yalnızca kendi ‘işletmelerini’ düşünür olmuşlar. Az evvel genel konular hakkında tartıştığım insanların entellektüel kapasitesi çoktan kendi kendini fesh etmiş. Belli ki başka konuşacak bir şey yok…

Dışarı çıkar çıkmaz ruhumda derin izler bırakacak olan bir sahneyle karşılaşıyorum. Ellili yaşlarda bir beyefendi yere çökmüş, kucağında onbir yahut oniki yaşlarında bir çocuk ve bir elinde bir bardak… Gelip geçenlerden küçük bir maddi yardım bekliyor. Gelip geçenlerse oralı değil. Korkunç bir yüz ifadesiyle onu görmezden geliyorlar. ‘Bu karanlık günü ne diye daha fazla karartıyorsun’ diye sorar gibiler…

İki adım atıp arkama bakıyorum. Fotoğrafın geneline odaklanmaya çalışıyorum. O esnada küçük çocuğun tir tir titrediğinin farkına varıyorum. Beyefendiye yaklaşıp cebimde ne kadar bozuk para varsa hepsini bardağına boşaltıyorum. Çömelip elimi çocuğun benzine değdiriyorum. Benzi sararmış, ateşten tir tir titremekte. Sonradan babası olduğunu öğrendiğim adamdan çocuğun durumunu soruyorum. Ufaklık bir gribal enfeksiyona yakalanmış. Birkaç günlüğüne hayırsever eczacılar birkaç ilaç temin etmişler. Ama ilaçlar geçen gece tükenmiş.

İçinde çok kıymetli evrakların olduğu çantayı çocuğun babasına emanet edip yakınlardaki eczaneye koşuyorum. Birkaç dakika sonra ilaç dolu bir poşetle dönüp onu babanın eline teslim ediyorum. Tam o esnada baba hıçkırıklara boğuluyor. Kendi hikayesini anlatmak için yoğun çaba sarf ediyor. Bir zamanlar Selanik’te işçi olarak çalıştığı fabrikadan bahsediyor. İşine kaybettikten sonra, kızını yanına alıp onu ve oğlunu kapı dışarı eden eşini anıyor. Gözyaşları içerisinde küçük Andon’un matematik ve geometri derslerindeki hünerlerinden bahsediyor. Birkaç aydır ufaklık okulundan uzak Atina sokaklarında gezinmekte…
Çamur deryası Atina’nın o sokağında yeri çöküp ufaklığı öpüyorum. Sonrasında çok hızlı adımlarla uzaklaştığımı hatırlıyorum. Ve sonra ilk sokak başında nefes almakta çekilen zorluğu… Depresyona teslimiyet…

Balat kıyısı, Rum Patrikhanesi’nin birkaç metre ilerisi, İstanbul, Sonbahar 1999

İnanılmaz bir hızla bir otobüsten diğerine atlayıp Taksim’deki çok önemli randevuma yetişmeye çalışıyorum. Taksim Anıtı’nın önünde çok önemli bir randevu beni beklemekte. Eski imparatorluk başşehrinde trafik sıkıntısı sinirleri zorlayacak dereceye çoktan varmış durumda. Otobüsten inip Unkapanı köprüsünü yürüyerek geçmeyi denemeye karar veriyorum. Tam indiğim sırada, yoğun yağmur altında küçük bir tezgahta bilet ve birkaç küçük şey satan küçük Mustafa’ya rastlıyorum.

Fazladan bir iki bilet edinmek üzere Mustafa’nın yanına yaklaştığım esnada ufaklığı baştan yukarı süzüyorum. Yırtılmış giysileri dikkatimi çekiyor. Hırkasının içerisini soğuğu kesmek için eski gazetelerle desteklemiş. Tezgahın üstünde yağmur damlacıklarından sırılsıklam bir tarih kitabı… Mustafa’yla koyu sohbete dalıyorum. Kendi hikayesini anlatıyor. Eskiden çalıştığı fabrika özelleştirme kurbanı olduğunda, babası işinden olmuş. Annesi göğüs kanserine yakalanmış. Sigortasız ve sağlık karnesiz olduğundan hastaneler, İMF’nın talimatları doğrultusunda, tedavisini parasız gerçekleştirmiyor. Mustafa’nın kız kardeşi bir makarna fabrikasında günde 12 saat sigortasız çalışıyor. Mustafa sabahları okulda, öğlenleriyse tezgah başında. Bir yandan çalışıp diğer yandan ertesi günün ödevlerini hazırlıyor.

Mustafa’yla tanıştığım gün hayatımın ilk romantik randevusuna yetişemediğimi hatırlıyorum. Mustafa’nın yanında kalıp o günün ödevini, modern Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yolunda önemli bir adım olan Sivas Kongresi’ni beraber incelediğimizi hatırlıyorum. Dersimiz biter bitmez soluğu Unkapanı’nda salaş bir köftecide aldık. İlerleyen günlerde romantik randevu için biriktirdiğim tüm harçlık Mustafa’nın okul masraflarını karşıladı.

Son söz yerine bir not… Mustafa’nın kızkardeşinin sigortasız olarak çalıştığı fabrika bugün Ortadoğu’nun dev bir şirketine dönüşmüş durumda. Mustafa’nın annesi son nefesini onu kabul etmeyen bir hastanenin avlusunda verdi. Babası 180 km. hızla, alkollü olarak araç kullanan yeni yetme zengin bir sürücünün kurbanı oldu. Katil sürücü ufak bir cezayla yakasını bu trajik olaydan kurtarmayı bildi. Mustafa Anadolu’nun derinliklerinde sosyoloji okuyor. Kıbrıs tarihinin ilgisini çektiğini biliyorum. Adayı ziyaret etmek için can atıyor. Bu yönde ona verilmiş kendim adıma çok kıymetli bir sözüm var…

www.kathimerini.com.cy

Η ιστορία του μικρού Αντώνη και του Μουσταφά

Ημερομηνία: 20.12.2010 | 22:56
Η ιστορία του μικρού Αντώνη και του Μουσταφά
Το τουρκικό «οικονομικό θαύμα» και η ελληνική περίπτωση
Του Νίκου Στέλγια

Κάπου κοντά στη Φειδίου, Αθήνα, κέντρο, Δεκέμβριος 2010.

Λες και ο καιρός συντονίστηκε με την ψυχοσύνθεση των κατοίκων του αττικού λεκανοπεδίου. Όπου και να στρέψεις το κεφάλι, συναντάς γκριζωπά, κακόκεφα, γεμάτα παράπονο πρόσωπα και στον ουρανό τα σύννεφα δεν λένε να διαλυθούν εδώ και ημέρες. Οι σταγόνες της βροχής πέφτουν πάνω στις ασπίδες των αστυνομικών των ΜΑΤ, οι οποίοι έχουν καρφωμένο το βλέμμα τους στην κοντή φούστα μιας Αθηναίας καλλονής. Ο κόσμος τρέχει με το κεφάλι γερμένο μπροστά, από τη μια στάση του μετρό στην άλλη. Τρέχουν να προλάβουν το τελευταίο δρομολόγιο. Σε λίγο ξεκινά η γενική απεργία και οι ατέρμονες πορείες και συγκρούσεις στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας.

Κοιτάζω την ώρα στο κινητό μου. Φοβάμαι πως θα εγκλωβιστώ στο κέντρο και δεν θα προλάβω να στείλω εγκαίρως την είδηση της ημέρας στη Λευκωσία. Αρκετά εκνευρισμένος με την «προοδευτική μιζέρια» της ελληνικής Αριστεράς, βγαίνω από έναν «προοδευτικό» εκδοτικό οίκο. Πριν λίγο είχα μπλεχτεί σε μια εντελώς ανούσια κουβέντα γύρω από τα ελληνικά δρώμενα. Οι συνομιλητές ενδιαφέρονται μόνο για το «μαγαζάκι» τους. Δεν έχω να συζητήσω τίποτα μαζί τους.

Βγαίνοντας με βιασύνη και οργή έξω, αντικρίζω μια εικόνα που έρχεται να σημαδέψει τη ζωή μου. Ένας πενηντάρης κύριος κρατά στην αγκαλιά του ένα δωδεκάχρονο αγόρι και στο ένα του χέρι ένα άδειο ποτήρι. Αγνοώντας τις ψιχάλες που καλύπτουν όλο και περισσότερο τα φθαρμένα ρούχα του ίδιου και του μικρού, κοιτάζει στα μάτια τους περαστικούς και ζητά μια μικρή βοήθεια. Οι περαστικοί δεν του δίνουν καμία σημασία. Τον προσπερνούν σχεδόν εκνευρισμένοι. Λες και τον ρωτούν σιωπηλά «τι ήθελες να μαυρίσεις κι άλλο την ημέρα μας;».

Κάνω δυο βήματα, περνώ μπροστά από τον κύριο και στη συνέχεια γυρνώ το κεφάλι για να δω ολόκληρη την εικόνα. Διαπιστώνω ότι ο μικρός τρέμει στην αγκαλιά του κυρίου. Αδειάζω στη φούχτα μου όσα ψιλά κρατούσα. Πλησιάζω τον κύριο και τα αδειάζω στο ποτήρι του. Εκείνη τη στιγμή παρατηρώ το σχεδόν κοκκινισμένο και παραμορφωμένο πρόσωπο του μικρού. Γονατίζω και φέρνω το χέρι μου στο μέτωπο. Καίει από τον πυρετό. Ρωτώ τον κύριο τι έχει. Μου εξηγεί ότι το δωδεκάχρονο αγόρι είναι ο γιος του και ότι εδώ και ημέρες τον ταλαιπωρεί μια ίωση. Κάποιοι φαρμακοποιοί έδειξαν την ευαισθησία και τον προμήθευσαν με κάποια φάρμακα, τα οποία όμως τελείωσαν την προηγούμενη νύχτα.

Εμπιστεύομαι τον χαρτοφύλακά μου –στο οποίο βρίσκονται πολύ σημαντικά έγγραφα (διαβατήριο, βιβλιάρια κ.ο.κ.)– στον κύριο και τρέχω στο διπλανό φαρμακείο. Αγοράζω φάρμακα για τη γρίπη και σε λίγα λεπτά του τα παραδίδω. Τη στιγμή που πιάνει τη σακούλα, ξεσπά σε κλάματα. Μου διηγείται την ιστορία του. Μου μιλά για το εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη που έκλεισε εξαιτίας της κρίσης. Μου μιλά για την άκαρδη γυναίκα του που κράτησε την κόρη της και πέταξε στον δρόμο τον πατέρα και τον γιο. Κλαίει και μου διηγείται τις δεξιότητες του μικρού Αντώνη στα μαθηματικά και στη γεωμετρία. Εδώ και μερικούς μήνες, ο μικρός έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει το σχολείο…

Γονατίζω στη λασπωμένη γη της Αττικής και φυλάω στο μέτωπο τον μικρό φίλο. Μετά απομακρύνομαι με γρήγορα βήματα. Στο πρώτο στενό καταρρέω…

Παραλιακή οδός του Μπαλατά, Φανάρι, λίγα μέτρα πιο πέρα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, Κωνσταντινούπολη, φθινόπωρο 1999.

Αλλάζω με ιλιγγιώδεις ρυθμούς μέσα μεταφοράς και τρέχω να προλάβω ένα σημαντικό ραντεβού στο Πέρα. Ένα σημαντικό ρομαντικό ραντεβού με περιμένει κάτω από το άγαλμα του Τακσίμ, στην καρδιά της Πόλης. Η κίνηση στους δρόμους της πρώην βασιλεύουσας είναι μια γερή δοκιμασία για τα νεύρα. Κατεβαίνω από το λεωφορείο και αποφασίζω να διασχίσω τη γέφυρα του Κερατίου με τα πόδια. Τότε αντικρίζω τον μικρό Μουσταφά που προσπαθεί να πουλήσει μικροαντικείμενα και εισιτήρια λεωφορείου, κάτω από την ασταμάτητη βροχή του Μαρμαρά.

Τη στιγμή που πλησιάζω τον Μουσταφά για να του πληρώσω τα εισιτήρια που πήρα, παρατηρώ την όλη εικόνα με μεγαλύτερη προσοχή. Παρατηρώ τα φθαρμένα και σκισμένα ρούχα του μικρού. Βλέπω ότι έχει φορέσει εφημερίδες κατάσαρκα για να εμποδίσει κάπως την είσοδο του κρύου μέσα από τα ρούχα του. Βλέπω ένα βιβλίο ιστορίας πλάι του, το οποίο έχει γίνει μούσκεμα. Μου κεντρίζει το ενδιαφέρον. Πιάνω κουβέντα με τον μικρό. Μου εξηγεί τη δική του ιστορία. Ο πατέρας του έχει μείνει άνεργος από τότε που το εργοστάσιο στο οποίο δούλευε ιδιωτικοποιήθηκε. Η μητέρα του έχει καρκίνο του μαστού και όμως τα τουρκικά νοσοκομεία, υπακούοντας στις οδηγίες του ΔΝΤ, αρνούνται να τη θεραπεύσουν δίχως χρήματα. Η αδελφή του εργάζεται σε ένα εργοστάσιο παραγωγής ζυμαρικών 12 ώρες την ημέρα, δίχως ασφάλιση και κοινωνικά δικαιώματα. Ο μικρός θέλει να γίνει ιστορικός, είναι καλός μαθητής στο σχολείο, και τα απογεύματα, ενώ πουλάει εισιτήρια, προσπαθεί να ετοιμαστεί για τα μαθήματα της επόμενης ημέρας.

Θυμάμαι ότι εκείνη την ημέρα έχασα το ρομαντικό ραντεβού στο Πέρα. Έμεινα δίπλα στον Μουσταφά και μελετήσαμε μαζί το Συνέδριο της Σεβάστειας, το οποίο το 1919 σηματοδότησε το πρώτο βήμα προς την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας. Πάει και το χαρτζιλίκι μου… Μετά το μάθημα στη γέφυρα του Κερατίου, καταλήξαμε με τον Μουσταφά σε ένα φτωχικό κεφτετζίδικο στο Ούνκαπανι. Τις επόμενες ημέρες, τα χρήματα που είχα μαζέψει για να εντυπωσιάσω το πρόσωπο που έστησα στο Πέρα με ένα ρομαντικό δείπνο, τα επένδυσα σε γραφική ύλη και βιβλία για τον Μουσταφά.

Ενημερωτικά… Το εργοστάσιο μακαρονιών, στο οποίο εξακολουθεί να εργάζεται ανασφάλιστη η αδελφή του Μουσταφά, σήμερα έχει μετεξελιχθεί σε εταιρεία-κολοσσό της Μέσης Ανατολής. Η μητέρα του πέθανε λίγους μήνες μετά τη γνωριμία μας στην πόρτα ενός νοσοκομείου που αρνήθηκε να τη δεχθεί. Τον πατέρα του μικρού τον σκότωσε ο οδηγός ενός πολυτελέστατου αυτοκινήτου, ο οποίος οδηγούσε με 180 χλμ. την ώρα σε κεντρική οδό υπό την επήρεια αλκοόλ. Δεν φυλακίστηκε ποτέ. Ο Μουσταφά μεγάλωσε και σπουδάζει κοινωνιολογία στα βάθη της Ανατολίας. Παρακολουθεί την αρθρογραφία μου, έχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ιστορία της Κύπρου και επιθυμεί κάποτε να επισκεφθεί την ελεύθερη Κύπρο. Του το έχω υποσχεθεί…

www.kathimerini.com.cy

Kıbrıs Türk toplumunun sosyal çıkmazı Kıbrıs’ın geleceğini gölgeliyor

Kıbrıs Türk toplumunun sosyal çıkmazı Kıbrıs’ın geleceğini gölgeliyor
Niko Stelya

Makale 14 Aralık 2010 tarihinde Kathimerini (Kıbrıs) gazetesinde başyazı olarak yayınlanmıştır.

Her geçen gün Kıbrıs’ın kuzeyindeki sosyal açmaz yeni boyutlar kazanırken tüm adanın geleceği adına olumsuz bir çerçeve çizmeye devam ediyor. Yeşil hattın diğer yakasında sosyal ve siyasi gelişmeleri dikkatle izleyenler tehlike çanlar çalıyorlar. Onlara göre Kıbrıs Türk halkı toplum olma vasfını kaybetme tehlikesiyle yüzyüze kalmış durumda. Kıbrıs Türklerin bu adadaki geleceklerine dair umutsuzlukları Kıbrıs Sorunsalına yeni boyutlar kazandırıyor.
Yeşil hattın güneyinde kuzeydeki tüm olumsuzluklardan dolayı Türkiye’yi suçlayanlar tüm etkenleri göz önünde bulundurup daha dikkatli bir yorum yapmak zorundalar. Yanlış kanaatlerden sıyrılmak zorundayız. Kıbrıs çıkmazından askeri (militer) – milli çözüm arayışlarının sorumlu olduğu hepimizin malumu. Bu gerçeklik bu adanın tüm özgür hülyalarını gölgelemeye devam ediyor. Ankara’nın militer çözüm arayışında ısrarı kadar Kıbrıs Türk insanını bugünkü çıkmaza sürükleyen tüm unsurlar (gerek Rum, gerek Yunan gerekse de toplumsal – içsel unsurlar) bugünkü durumun mesulleridir.

Bundan yedi yıl evvel Kıbrıs Türk toplumunun gerçekliliği çok farklıydı. Toplumun büyük bir bölümü adanın Kıbrıslı ve Avrupalı geleceğine inanıyorlardı. O dönemde toplum babında ana vatan Türkiye ile olan ilişkilerin irdelenmesi istikametinde ilk adımlar atılmaktaydı. Bugün bu durum tamamıyla değişmiş durumda. Daha düne kadar en milliyetçi, şoven rum toplumu unsurlarıyla diyalogtan çekinmeyen Kıbrıslı Türkler bugün iki toplumun etkileşimine olan inançlarını büyük ölçüde kaybetmiş durumdalar. İletişimin kutsiyetine dini inanç seviyesinde bağlı olan Kıbrıslı Türk gençler artık Rum gençliğiyle olan ortak eylemlerdeki canlılıklarını yitirmiş bir çerçeve çiziyorlar. Kıbrıs Türk medyası Kıbrıs Rum medyasına ve güneydeki bilim adamlarına sırtını çeviriyorlar.
Kıbrıs Türk toplumun sosyal ve ekonomik krizinden etkilenenler sadece ¨ilerici¨ unsurlar değil. Kriz ¨muhafazakar¨ kesimi de etkisi altına almış durumda. Daha düne dek askeri geçit törenlerinde alkış tutanlar da toplumun geleceği adına karamsar bir tavır takınmış durumdalar. Kıbrıs müzakerelerin çıkmaza girdiği, ¨bağımsız KKTC¨ söyleminin sekteye uğradığı ve Türkiye’nin gerçek hedeflerini açığa vurduğu bir dönemde Kıbrıs Türk’ünü ne türlü bir gelecek bekliyor? Kıbrıs ve Avrupa genelinden soyutlanmış siyasi bir düzlemde Kıbrıs Türklerini ne türlü bir gelecek tasarımı bekliyor? Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de hedeflediği serbest ticaret bölgesinde onların hesabına ne türlü ¨ödevler¨ düşmekte?
Yunan cuntasına Türkiye’nin askeri çözümle ve Osmanlı’dan yadigar fetih duygusuyla karşılık vermesi, kuzeydeki nüfusun Kıbrıslı Türkler aleyhine dönüşümü, 60’lı ve 70’lı yıllarda Kıbrıs’ın aşırı uçların çatışmasında rehin tutulması, Brüksel’in ve dış güçlerin olumsuz tavırları… Bütün bu etkenler Kıbrıs’taki olumsuz toplumsal tabloda Kıbrıslıların kendi sorumluluklarının dayanılmaz ağırlığını gizleyecek durumda değildiler. Yaşlı kuşaklar adadaki milliyetçilik çıkmazından sorumlular. Yeşil hattın beri tarafında Ankara’nın liralarıyla iktidarın tadını çıkaranlar bu toplumun uçuruma sürüklenmesinin mesulleridirler. Bu hattın güney tarafında Kıbrıs’taki farklılıkları faşist, milliyetçi ve ırkçı söylemlerle ele alanlar onlar kadar suçlular.

Birkaç ay evvel, Kıbrıslı Türk aktivistlerin sokaklara döküldüğü bir gün, adanın bugününe dair bir arkadaşın komik ve ironik yaklaşımı hala aklımda. ¨Arkadaşım bilesin ki Darwin’in gelişim teorisi bu adayı er veya geç kurtaracaktır. Eski kuşaklar hayırlısıyla bu hayatta göçüp gittiklerinde, artık göstericilere cop sallanmadığında yarına dair umudumuz var olacaktır…¨ O zaman bu yaklaşımla aynı fikirde olmadığımı çok net bir şekilde ortaya koymuştum: ¨Bugün kırlı ve ellili yaşlarda olanların ahlaki çöküşü gözler önünde. Ancak esas sorun otuzlu ve yirmili yaşlarda olanlarla bağlantılı. Kıbrıs Türk gencinin güneyle temasının sadece büyük alışveriş merkezleriyle ilintili olduğu bir ortamda ne türlü bir gelecekten bahsedebiliriz? Genç nesil Kıbrıs Rum gazetecilerin ezbere alıştığı ve klişelerin tekrarından medet umduğu bir ortamda bu adada nasıl bir gelecekten bahsedeceğiz? ¨

www.kathimerini.com.cy

Οι Τουρκοκύπριοι νέοι και οι ελληνοκυπριακές υπεραγορές

Ημερομηνία: 13.12.2010 | 21:14
Οι Τουρκοκύπριοι νέοι και οι ελληνοκυπριακές υπεραγορές
Του Νίκου Στέλγια

Κάθε μέρα το κοινωνικό αδιέξοδο στο βόρειο κομμάτι αυτής της νήσου γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο και επικίνδυνο για το συνολικό μέλλον αυτού του τόπου. Οι προσεκτικοί αναγνώστες των κοινωνικών και πολιτικών δρώμενων στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, τονίζουν ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα κινδυνεύει πλέον να χάσει ολοκληρωτικά την κοινωνική της συνοχή. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων θεωρεί αβέβαιο το μέλλον της κοινότητάς της σε αυτό το νησί, έρχεται να δώσει διαστάσεις στο κυπριακό ζήτημα.

Στη δική μας πλευρά της πράσινης γραμμής, όσοι βιάζονται να κατηγορήσουν την Τουρκία ως μοναδικό υπεύθυνο για το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο στον βορρά θα πρέπει να προβληματιστούν για όλους τους παράγοντες που δυναμιτίζουν στην κυριολεξία το μέλλον αυτού του τόπου. Άλλωστε, δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις. Το αδιέξοδο στο οποίο οδήγησαν το Κυπριακό οι στρατιωτικές - εθνικές «λύσεις» είναι γνωστό σε όλους μας και ρίχνει απειλητικά τη σκιά του από τα χαλάσματα της πράσινης γραμμής στα όνειρα αυτού του τόπου. Όσο αδικαιολόγητη είναι η στρατιωτική εισβολή της Άγκυρας στο νησί, τόσο αδικαιολόγητοι είναι και οι παράγοντες που οδήγησαν σταδιακά την τουρκοκυπριακή κοινότητα στο σημερινό αδιέξοδο.

Μόλις πριν από μια επταετία, τα δεδομένα ήταν διαφορετικά για την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Μεγάλη μερίδα της τουρκοκυπριακής κοινωνίας πίστευε πραγματικά στο «κυπριακό» και «ευρωπαϊκό» μέλλον της νήσου. Ταυτόχρονα, εγκαινιαζόταν μια εσωτερική - κοινοτική αναζήτηση για την αναθεώρηση των παραδοσιακών σχέσεων της τουρκοκυπριακής κοινότητας με την Τουρκία. Σήμερα, η εικόνα έχει αλλάξει ριζικά. Άνθρωποι που χθες «τολμούσαν» να αναπτύξουν διάλογο ακόμη και με άτομα που χαρακτηρίζονταν παραδοσιακά από «σκληρές» τοποθετήσεις, σήμερα εμφανίζονται απογοητευμένοι από την εξέλιξη του δικοινοτικού διαλόγου. Νέοι άνθρωποι, παθιασμένοι με το αγαθό της ανθρώπινης επικοινωνίας και της ατομικής ελευθερίας, έχουν φτάσει στο σημείο η επικοινωνία με τους Ελληνοκύπριους να τους βρίσκει εντελώς αδιάφορους. Τα τουρκοκυπριακά μέσα γυρνούν την πλάτη τους σε ελληνοκυπριακούς δημοσιογραφικούς και επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι προσπαθούν να «διαρρήξουν» την πράσινη γραμμή και να δημιουργήσουν αυτόνομους διαύλους επικοινωνίας.

Η κοινωνική κρίση των Τουρκοκυπρίων δεν αφορά αποκλειστικά τα «προοδευτικά» στοιχεία της κοινότητας. Η κρίση κάνει αισθητή την παρουσία της και στους κόλπους της συντηρητικής παράταξης. Άνθρωποι και φορείς οι οποίοι στο παρελθόν χειροκροτούσαν ένθερμα τον στρατό στις στρατιωτικές παρελάσεις, σήμερα εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους για το μέλλον της κοινότητας. Τι είδους μέλλον θα είναι αυτό, εφόσον οι διαπραγματεύσεις δεν οδηγούν σε κανένα αποτέλεσμα, ο μύθος «περί της ανεξαρτησίας της ΤΔΒΚ» έχει καταρρεύσει προ πολλού λες και ήταν ένα κάστρο από άμμο και η Τουρκία έχει ξεκαθαρίσει τις αληθινές της προθέσεις για την Κύπρο; Ποιος θα είναι ο ρόλος των Τουρκοκυπρίων σε ένα πολιτικό πεδίο το οποίο θα είναι αποκλεισμένο από το ευρύτερο κυπριακό και ευρωπαϊκό σύνολο; Τι είδους «καθήκοντα» προβλέπεται να αναλάβουν οι Τουρκοκύπριοι στη νέα οικονομική ζώνη ελεύθερου εμπορίου, τη δημιουργία της οποίας δρομολογεί σιωπηλά η Άγκυρα στην ανατολική Μεσόγειο;

Η εισβολή της Τουρκίας, η δημογραφική αλλοίωση, τα δεινά που προκάλεσε η δράση των εξτρεμιστικών στοιχείων κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’60 και ’70, ο εγκλωβισμός της Κύπρου σε ένα αδιέξοδο μικροεθνικισμών, η αποτυχία των Βρυξελλών και των διεθνών παραγόντων να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων… Όλοι αυτοί οι παράγοντες δεν μπορούν να επισκιάσουν τις ευθύνες των κατοίκων αυτής της νήσου για το τέλμα στο Κυπριακό και για το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο της κυπριακής κοινωνίας στο σύνολό της. Οι μεγαλύτερες γενιές φέρουν ευθύνη για τη διαχωριστική γραμμή σε αυτό τον τόπο. Στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, αυτοί οι οποίοι νομίζουν ότι με τις λίρες και τα στρατεύματα της Άγκυρας μπορούν να χτίσουν ανύπαρκτα οχυρά εξουσίας στο όνομα των εθνικιστικών ιδεωδών, είναι εκείνοι που οδηγούν στον γκρεμό αυτή την κοινωνία. Την ίδια ευθύνη φέρουν όσοι αντιμετωπίζουν, στη δική μας πλευρά της πράσινης γραμμής, τη διαφορετικότητα στο σύνολο της Κύπρου με εθνικιστικά και ρατσιστικά αντανακλαστικά.

Θυμάμαι ότι, πριν από λίγο καιρό, μετά από μια βίαιη επίθεση των λεγόμενων αρχών σε μια διαδήλωση, ένα μέλος της τουρκοκυπριακής κοινότητας τοποθετήθηκε με ειρωνικό και σαρκαστικό ύφος για το μέλλον της κοινότητάς του: «Να ξέρεις φίλε μου ότι ο Δαρβίνος και η θεωρία του περί εξέλιξης των ειδών τελικά θα σώσουν αυτό το νησί. Όταν θα εξαλειφθούν οι προηγούμενες γενιές και αναλάβουν τα ηνία νέοι άνθρωποι που δεν θα στέλνουν άνδρες με κλομπ να χτυπήσουν τους διαδηλωτές, τότε θα έχουμε ελπίδα για το αύριο»… Θυμάμαι την έντονη διαφωνία μου με τη συγκεκριμένη τοποθέτηση: «Η ηθική πτώση της γενιάς των σαραντάρηδων και πενηντάρηδων σε αυτό τον τόπο είναι δεδομένη. Το θέμα είναι τι κάνουν οι τριαντάρηδες και οι εικοσάρηδες. Για τι είδους μέλλον μπορούμε να μιλάμε όταν οι υπεραγορές και τα πολυκαταστήματα είναι η μοναδική επαφή του Τουρκοκύπριου νέου με την ελληνοκυπριακή πραγματικότητα; Πώς μπορούμε να ελπίζουμε για κάτι καλύτερο όταν νέοι συνάδελφοι από τα ελληνοκυπριακά μέσα έχουν τη λανθασμένη πεποίθηση ότι η επανάληψη και η αποστήθιση των κλισέ των προηγούμενων δεκαετιών επιφυλάσσει επαγγελματική καταξίωση και ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο;».

www.kathimerini.com.cy

Ο δικός τους αγνοούμενος...

Ημερομηνία: 08.12.2010 | 16:16
Ο δικός τους αγνοούμενος...
Ανακάλυψε τον τάφο του υιού της ύστερα από 36 χρόνια
Του Νίκου Στέλγια

Η ιστορία μιλάει από μόνη της... Φτώχεια, κοινωνικός αποκλεισμός, στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο, θάνατος ενός νέου ανθρώπου, γραφειοκρατικό αλαλούμ και το δράμα μιας μητέρας... Για μια ακόμη φορά η Κύπρος πρωταγωνιστεί σε μια απίστευτη ιστορία...

Πρωταγωνίστρια του δράματος μία κουρδικής καταγωγής μητέρα από το Βαν της ανατολικής Τουρκίας.

Η κ. Τομάϊ έχασε τον υιό της στις 13 Αυγούστου 1974. Ο υιός συμμετείχε στη δεύτερη απόβαση του κατοχικού στρατού και έπεσε κατά τη διάρκεια των τελευταίων συγκρούσεων. Οι τουρκικές αρχές απλώς πληροφόρησαν την οικογένεια για το θάνατο του και παρέλειψαν να αναφέρουν τον τόπο της ταφής του. Διάφορα γραφειοκρατικά μπλεξίματα δεν επέτρεψαν για χρόνια τους “υπεύθυνους” να δώσουν σωστές πληροφορίες στην οικογένεια για το σημείο ταφής του άτυχου νεαρού.

Σαν δεν έφτανε αυτό, εξαιτίας των συγκρούσεων των ανταρτών με τον τουρκικό στρατό, η οικογένεια Τομάϊ εκτοπίστηκε από την πατρίδα της και “εξορίστηκε” στη Μερσίνη. Εν τω μεταξύ, πέθανε ο πατέρας και το δύσκολο έργο της ανεύρεσης του τάφου Γκερεβάν Τομάϊ το ανέλαβε η μητέρα.

Η κ. Τομάϊ δεν παραιτήθηκε. Απευθύνθηκε στις αρχές και στον τουρκικό στρατό. Τριάντα έξι χρόνια μετά την εισβολή στην Κύπρο ήρθε η δικαίωση. Πριν λίγο καιρό εντοπίστηκε ο τάφος του Γκερεβάν στο Μπογάζι. Τότε, οι αρχές συνειδητοποίησαν ότι ήρθε η ώρα να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Τελικά το μόνο που κατάφεραν ήταν να οργανώσουν μια “τουριστική επίσκεψη” από το Βαν στα κατεχόμενα. Με αυτό τον τρόπο η κ. Γκερεβάν, μία από τις πολλές άτυχες κουρδικής καταγωγής μητέρες της Τουρκίας, ολοκλήρωσε τη δική της οδύσσεια.

Ειρωνεία στην όλη υπόθεση... Κάποια από τα τουρκικά Μέσα που επέλεξαν να ασχοληθούν με την όλη υπόθεση δεν παρέλειψαν να συμπεριλάβουν στα δημοσιεύματα τους τις “ευχαριστίες” της μητέρας στις αρχές της Τουρκίας...

www.kathimerini.com.cy

Η Άγκυρα υποβαθμίζει την κρίση με τη Δύση μετά τις διαρροές Wikileaks

Ημερομηνία: 07.12.2010 | 08:52
Αναθεωρώντας τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις
Του Νίκου Στέλγια

Εδώ και μια εβδομάδα τα φώτα του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικού δεν λένε να σβήσουν. Μια ειδική επιτροπή εξετάζει αναλυτικά τις διαρροές της ιστοσελίδας «Wikileaks» και παρουσιάζει αναλυτικές εκθέσεις στον πρωθυπουργό και στον υπουργό εξωτερικών της γειτονικής χώρας. Τι και αν τα κορυφαία στελέχη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης επιχειρούν να υποβαθμίσουν την αγωνία της τουρκικής κυβέρνησης για τις τελευταίες εξελίξεις που επηρεάζουν το μέλλον των αμερικανοτουρκικών σχέσεων; Οι έμπειροι αναλυτές στην τουρκική πρωτεύουσα γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι εν λόγω διαρροές δίνουν διαστάσεις στην ήδη ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, που επικρατεί στις σχέσεις της χώρας τους με τη Δύση.

Όπως πληροφόρησε την Κυριακή τους αναγνώστες της η «Κ», το τελευταίο διάστημα οι σχέσεις της Τουρκίας με τον δυτικό κόσμο και κυρίως τις ΗΠΑ χαρακτηρίζονται από ποικίλες διακυμάνσεις. Οι εξελίξεις του περασμένου μήνα μιλούν από μόνες τους. Πρώτα στην νατοϊκή Σύνοδο της Λισαβόνας, στη συνέχεια κατά το ξέσπασμα της κρίσης με τις αποκαλύψεις του «Wikileaks» και τέλος ενώ φούντωναν οι καταστροφικές πυρκαγιές στο νότιο Ισραήλ, το δυτικό μπλοκ κάλεσε την Τουρκία να ξεκαθαρίσει τις θέσεις της σε ότι αφορά τον δυτικό προσανατολισμό της; Εμμονή σε πειραματισμούς στον χώρο της Μέσης Ανατολής ή πίστη στο μέλλον των τουρκοατλαντικών σχέσεων; Η Άγκυρα διάλεξε το δεύτερο. Άλλωστε δεν είχε και πολλές επιλογές. Στη Λισαβόνα αποδέχθηκε το αμερικανικό πυραυλικό σχέδιο, στις διαρροές του «wikileaks» απάντησε με λαϊκιστικά πυροτεχνήματα, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούσε να αποφύγει την κορύφωση της έντασης και στην περίπτωση του Ισραήλ, ήταν η πρώτη χώρα η οποία έτρεξε προς βοήθεια.

Αποσαφηνίζοντας για μια ακόμη φορά την πίστη της στα δυτικά ιδανικά και σχέδια η Άγκυρα ξεκαθάρισε τη νέα βάση της εξωτερικής της πολιτικής.

Στο πλαίσιο των δηλώσεων που αφορούν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και το Κυπριακό, η Τουρκία ξεκαθάρισε με σκληρό και γεμάτο παράπονα τόνο ότι έχει απομυθοποιήσει την Ε.Ε. Με λίγα λόγια, η Άγκυρα εμφανίζεται απογοητευμένη από τους χειρισμούς ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Γαλλία και η Αυστρία και τονίζει ότι οι εναλλακτικές αναζητήσεις της στηον Μέση Ανατολή βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με τις γεμάτες ενδοιασμούς κινήσεις των Βρυξελλών και των μεγάλων ευρωπαϊκών εταίρων. Ακόμη η Άγκυρα, επιχειρεί να εξηγήσει στις ΗΠΑ και στους συμμάχους της ότι στοχεύει στην αναβάθμιση των δραστηριοτήτων των αναδυόμενων τουρκικών εταιριών στον χώρο της Μέσης Ανατολής, χωρίς όμως να έρχεται σε αντιπαράθεση με το δυτικό κεφάλαιο. Με λίγα λόγια η Άγκυρα, δια στόματος κορυφαίων αξιωματούχων της, διευκρινίζει ότι στοχεύει στην εγχώρια καπιταλιστική ανάπτυξη με την συνεργασία του δυτικού κεφαλαίου. Οι αποκαλύψεις του «wikileaks» δεν σηματοδοτούν τίποτα άλλο παρά την υπογράμμιση αυτής της πραγματικότητας. Η αμφισημία των αμερικανών διπλωματών μιλά από μόνη της: Από την μια, καχυποψία για την πιθανή «κρυφή ατζέντα» του ΑΚΠ και από την άλλη υπογράμμιση του ηγετικού ρόλου του συγκεκριμένου κόμματος στον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής.

Από την σκοπιά της Κύπρου

Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών δείχνουν ότι η ελληνική πρωτεύουσα αδυνατεί να κατανοήσει τη σοβαρότητα των παραπάνω εξελίξεων. Η πλήρης κατάρρευση των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της Ελλάδος και οι ασυνάρτητες, λαϊκιστικές τοποθετήσεις των ελληνικών πολιτικών φορέων στο σύνολο τους, δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για τη σωστή αποκωδικοποίηση των εξελίξεων στο πολιτικό κέντρο της γειτονικής χώρας. Τι και αν οι Τούρκοι δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί αναρωτιούνται αν οι Έλληνες συνάδελφοι τους κατανοούν έστω κατά προσέγγιση αυτά που συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες στον χώρο της Μέσης Ανατολής; Η μοναδική προσδοκία της Αθήνας είναι μια ευκαιριακή σύσφιξη σχέσεων με το Ισραήλ. Τίποτα παραπάνω…

Από τη σκοπιά της Κύπρου τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μακριά από τους ερασιτεχνικούς πειραματισμούς των Αθηνών, η αποξένωση της Άγκυρας από την Ε.Ε. και η αναζήτηση εκ μέρους της νέων πολιτικοοικονομικών ισορροπιών στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, θα πρέπει να θορυβήσουν όλους τους πολιτικούς και επιστημονικούς φορείς του τόπου. Οι εν λόγω εξελίξεις θα πρέπει να μελετηθούν με μεγάλη προσοχή. Φυσικά, αυτό το «καθήκον» δεν ανήκει αποκλειστικά στην ελληνοκυπριακή κοινότητα. Και η τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι αναγκασμένη να ξεπεράσει τον τοπικισμό και την απομόνωση και να αναλύσει τις εξελίξεις οι οποίες αφορούν τη μεγαλύτερη χώρα της Ανατολικής Μεσογείου και τον ευρύτερο της χώρο.

Χρειαζόμαστε ψύχραιμες και επιστημονικά τεκμηριωμένες αναλύσεις… Οι εθνικιστικές εξάρσεις και οι ιδεολογικά φορτισμένες τοποθετήσεις μπορούν να οδηγήσουν μόνο στον κοινωνικό και ιδεολογικό εκτροχιασμό της Ελλάδος. Από αυτή την άποψη, η πτώση όλων των κοινωνικών και πολιτικών δομών της Ελλάδος θα πρέπει να αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα για την ανεξάρτητη Κύπρο και να ανοίξει το δρόμο για «ανεξάρτητες» κυπριακές αναλύσεις…

www.kathimerini.com.cy

Νέες απολύψεις από το Wikileaks για τη στάση των ΗΠΑ στο Κυπριακό

Ημερομηνία: 05.12.2010 | 13:07
Αναμένονται κι άλλα έγγραφα για την Κύπρο
Νέες απολύψεις από το Wikileaks για τη στάση των ΗΠΑ στο Κυπριακό
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή

Με ενδιαφέρον αναμένεται να δημοσιοποιηθούν εντός των ημερών και άλλα έγγραφα της αμερικανικής διπλωματίας που έχουν άμεση σχέση με το Κυπριακό και τα οποία θεωρείται βέβαιον ότι περιλαμβάνονται στο τεράστιο σε όγκο υλικό που περιήλθε στην κατοχή του ιστοτόπου Wikileaks.

Αυτό συνάγεται και από το γεγονός ότι η Αμερικανική Πρεσβεία στη Λευκωσία φρόντισε εγκαίρως να ενημερώσει τις αρχές της Δημοκρατίας για το ενδεχόμενο δημοσιοποίησης τέτοιων εγγράφων, προτού οι αποκαλύψεις του Wikileaks προσλάβουν διαστάσεις χιονοστιβάδας σε παγκόσμιο επίπεδο.

«Είχε γίνει μια επαφή από την Αμερικανική Πρεσβεία προς την κυβέρνηση ότι έγγραφα θα έβλεπαν το φως της δημοσιότητα στο Διαδίκτυο, αλλά δεν είχε λεχθεί οτιδήποτε περισσότερο για το περιεχόμενο αυτών των εγγράφων ή αν υπήρχε κάτι σε σχέση με την Κύπρο», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου.
Τα πλείστα από τα έγγραφα που διέρρευσαν αναφέρονται στην περίοδο λίγο πριν και μετά το δημοψήφισμα του 2004. Από τα πρόσφατα ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα έγγραφα που ρίχνουν φως στις προσπάθειες της Άγκυρας να εξασφαλίσει την άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.

Στο απόρρητο έγγραφο της Αμερικανικής Πρεσβείας της Άγκυρας, με ημερομηνία 25/2/2010 και κωδικό 10ANKARA302, ο γραμματέας του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, Φεριντούν Σινιρλίογλου, αναλύει τα αρνητικά σημεία που αφορούν τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.

Ο ίδιος τονίζει ότι η Αυστρία, η Κύπρος και κυρίως η Γαλλία δεν επιθυμούν την ένταξη της χώρας του στην Ε.Ε. Ακόμη, ισχυρίζεται ότι η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. δυσχέρανε τις διαπραγματεύσεις, ενώ αναφέρει και την απογοήτευση του Αλεξάντερ Ντάουνερ και των Τουρκοκυπρίων. Για να ξεπεραστεί η εν λόγω αρνητική εικόνα, ο κ. Σινιρλίογλου ζητά από την αμερικανική πλευρά να εμπλακεί ενεργά στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.

Υπάρχει ενδιαφέρον για την Κύπρο στην Τουρκία, ακούει κανείς στη Λευκωσία;

Ημερομηνία: 29.11.2010 | 21:17
Υπάρχει ενδιαφέρον για την Κύπρο στην Τουρκία, ακούει κανείς στη Λευκωσία;
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy

Μεταξύ άλλων, τα μέσα ενημέρωσης αυτού του νησιού (ελληνοκυπριακά και τουρκοκυπριακά) έχουν ένα κοινό στοιχείο: Στις ειδήσεις και στα δημοσιεύματα που αφορούν τον μεγάλο γείτονα στον βορρά, η προσοχή είναι εστιασμένη αποκλειστικά στις κινήσεις και στους χειρισμούς της τουρκικής κυβέρνησης. Τι δήλωσε ο Ερντογάν; Τι επισήμανε ο Νταβούτογλου; Τι λέει η Άγκυρα; κ.ο.κ. Θέλει δεν θέλει, αναρωτιέται κανείς: Όποια και αν είναι η τύχη του Κυπριακού, στο μέλλον οι κάτοικοι αυτού του νησιού δεν θα συνεχίσουν να είναι γείτονες με τους κατοίκους της ανατολίτικης γης; Ποια θα είναι η μελλοντική τους σχέση; Το μέλλον θα οικοδομηθεί πάνω στις σύγχρονες προκαταλήψεις; Ή θα εμφανιστούν επιτέλους δυναμικές αμφισβήτησης των προκαταλήψεων; Και αν ναι, πώς;

Τρεις δεκαετίες πριν, η Άγκυρα χρειάστηκε να οργανώσει μια μεγάλη προπαγανδιστική εκστρατεία για να πείσει την κοινωνία της για την αναγκαιότητα της στρατιωτικής επέμβασης στην Κύπρο. Τα πρώτα τουρκικά στρατιωτικά οχήματα μετέφεραν, εκτός από στρατιώτες και πυρομαχικά, και «δημοσιογράφους» από την Ανατολή, το βασικό καθήκον των οποίων ήταν η «εθνική διαφώτιση» των πολιτών της Τουρκίας. Σήμερα, στην Τουρκία υπάρχει ένα πλούσιο αρχείο το οποίο αναμένει τον προσεκτικό μελετητή για ένα «οδοιπορικό» στα άδυτα μιας σκοτεινής πτυχής της κυπριακής και τουρκικής ιστορίας.

Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την προπαγανδιστική εκστρατεία για την ενίσχυση της νομιμοποιητικής βάσης της στρατιωτικής επέμβασης, η τουρκική γνώμη έχει χάσει εξ ολοκλήρου το ενδιαφέρον της για το Κυπριακό. Νέοι επιστήμονες ξεκαθαρίζουν ότι δεν τρέφουν κανένα ενδιαφέρον για την Κύπρο και την τουρκοκυπριακή πλευρά. «Τα αδέλφια μας στην Κύπρο» είναι ένα σλόγκαν που πλέον ηχεί μόνο στο μακρινό παρελθόν. Η όλη κατάσταση δεν ενδιαφέρει ούτε τον μέσο πολίτη της Τουρκίας. Αφού ξεπεραστούν κάποια υπολείμματα εθνικιστικής έξαρσης τα οποία κάνουν αισθητή την παρουσία τους κατά τα πρώτα δευτερόλεπτα μιας συνηθισμένης κουβέντας που αφορά το Κυπριακό, ο καθένας κατανοεί ότι ο μέσος Τούρκος πολίτης αδυνατεί να εντοπίσει γεωγραφικά την Κύπρο. Αυτό που γνωρίζει είναι ένα άδειο, απειλητικό, εχθρικό, «ελληνικό» σημαίνον το οποίο έχει έδρα τον νότο της Κύπρου. Τίποτα παραπάνω…

Σε κυβερνητικό επίπεδο η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική. Πηγές της «Κ», οι οποίες παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Άγκυρα, διευκρινίζουν ότι η τουρκική πλευρά αντιμετωπίζει με έντονο προβληματισμό τους κυπριακούς πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς. Επισημαίνω μια σχετικά πρόσφατη τοποθέτηση ενός Τούρκου αναλυτή στον γράφοντα: «Κατανοούμε ότι και οι Ελληνοκύπριοι επιθυμούν, όπως και εμείς, ομαλότητα και ειρήνη. Όμως η Εκκλησία και τα κόμματά τους αδυνατούν να εναρμονιστούν με τον σύγχρονο κόσμο και τις νέες εξελίξεις και επιθυμούν μια “εχθρική” παρά μια “φιλική” Τουρκία».

Η παραπάνω επισήμανση είναι αξιοσημείωτη. Είναι ένας παράγοντας ο οποίος πρέπει να προβληματίσει όλους τους αρμόδιους φορείς στη Λευκωσία. Μια απλή ματιά στον τουρκικό Τύπο μάς βοηθά να διαπιστώσουμε τη «δαιμονοποίηση» του ΑΚΕΛ, της Εκκλησίας και όλων των κομμάτων από τους επίσημους και δημοσιογραφικούς φορείς της γειτονικής χώρας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η αντιμετώπιση του ΑΚΕΛ από τα τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα. Σε αυτή την περίπτωση, οι συντηρητικές κοινωνικοπολιτικές τοποθετήσεις της κυβερνητικής παράταξης εμπλέκονται με την ιστορική εμπειρία του κόκκινου – κομμουνιστικού κυνηγιού μαγισσών. Για το ΑΚΠ, το ΑΚΕΛ είναι ελληνοκεντρικό, κομμουνιστικό και ένα κόμμα το οποίο έχει ως μοναδικό στόχο τις ραδιουργίες κατά της Τουρκίας. «Για την Τουρκία το ΑΚΕΛ είναι η συνέχεια του Κόκκινου Παπά (σ.σ. του Μακάριου)», διευκρίνισε πριν από λίγο καιρό χαρακτηριστικά μια τουρκική δημοσιογραφική πηγή.

Η απάθεια της τουρκικής κοινωνίας για την Κύπρο και οι αντιλήψεις της τουρκικής κυβέρνησης δεν πρέπει να αποθαρρύνουν όσους πιστεύουν σε κάτι διαφορετικό από την υφιστάμενη διαιωνιζόμενη ανώμαλη πολιτική κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία έχει έναν νέο ηλικιακά πληθυσμό, 73 εκατομμυρίων. Τα τελευταία χρόνια, χιλιάδες νέοι άνθρωποι καταρρίπτουν τις προκαταλήψεις και μεταβαίνουν στην άλλη πλευρά του Αιγαίου για να γνωρίσουν τον «εχθρό του χθες». Σχεδόν σε καθημερινή βάση, το συγκεκριμένο κυπριακό μέσο «αναγκάζεται» να εκπληρώσει διπλωματικά χρέη και να κατατοπίσει Τούρκους και Τουρκοκύπριους σχετικά με την πραγματικότητα της κυπριακής κοινωνίας. Ο επίλογος του συγκεκριμένου άρθρου βρίσκει τον συγγραφέα του να συνομιλεί με Τούρκους νέους, επιστήμονες και αθλητές, για την κοινωνία και την πολιτική στην Κύπρο λίγα σοκάκια πέρα από τη φημισμένη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.

«Θα αναγκαστώ να διακόψω διότι δεν έχω σκοπό να εκτελώ χρέη Κύπριου διπλωμάτη στην Πόλη», σκέφτομαι. Την ίδια στιγμή, σημειώνω πρόχειρα μια σειρά προτάσεων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από την Κύπρο, με σκοπό την τόνωση του διαλόγου στο Κυπριακό. Με διακόπτει με την παρέμβασή του ένας συνομιλητής μου: «Τελικά το ΑΚΕΛ δεν είναι και πολύ κομμουνιστικό και σε αυτό το νησί υπάρχουν άνθρωποι που δεν εμπνέονται από τα κλισέ του παρελθόντος!»…

«Τελικά το ΑΚΕΛ δεν είναι και πολύ κομμουνιστικό…». Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό…

Η απόλυση του ανεπίσημου Κύπριου διπλωμάτη στη Χάλκη θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη… Δεν πειράζει… Κατόρθωσα να προσελκύσω νέες κοπέλες και αγόρια που αγαπούν το ποδόσφαιρο σε μια δημόσια προβολή του κυπριακού πρωταθλήματος… Γνωρίζουν μόνο το ΑΠΟΕΛ από την ευρωπαϊκή του πορεία… Ο υποψήφιος για απόλυση ανεπίσημος διπλωμάτης πρέπει τώρα να κατατοπίσει ποδοσφαιρικά τους συνομιλητές του…

www.kathimerini.com.cy

Το φυσικό αέριο της Κύπρου στον ορίζοντα της Ανατολής

Το φυσικό αέριο της Κύπρου στον ορίζοντα της Ανατολής
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy 23/11/2010

Χρόνια μετά την εισβολή στην Κύπρο, οι πρωταγωνιστές από τα παράλια της Ανατολής και της Μικράς Ασίας προσπαθούν να θυμηθούν γιατί ένα ζεστό καλοκαίρι πριν τόσα χρόνια πάτησαν το πόδι τους σε αυτό το νησί και άλλαξαν τη ροή της ιστορίας. Τι κρύβεται πίσω από τις εθνικιστικές φανφάρες και τις αναφορές των τουρκικών εθνικιστικών δυνάμεων στα δικαιώματα και την πολιτική ισότητα της τουρκοκυπριακής κοινότητας; Σε ατομικό επίπεδο πώς «δικαιολογούνται» τα αδικαιολόγητα;

Τα παραπάνω ερωτήματα με παρασέρνουν σε περίεργα παιχνίδια της σκέψης κάθε φορά που συναντώ έναν «Τούρκο πρωταγωνιστή» του «πολεμοκάπηλου» Ιούλη του 1974. Με κάθε νέα ευκαιρία που μου δίνεται, έχοντας πάντα υπόψη μου την παράλληλη, μιλιταριστική, ελληνική σκοπιά, επιχειρώ να εμπλουτίσω τη μνήμη και τη σκέψη με νέα ιστορικά τεκμήρια. Κάθε φορά το ίδιο αίσθημα… Ένας οδυνηρός, γεμάτος μιλιταρισμό και εθνικιστικές εξάρσεις περίπατος σε ένα μελαγχολικό μονοπάτι της ιστορίας…

«Τα υψηλά στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας» και «η εθνική ασφάλεια»… Αυτούς τους δύο λόγους επικαλούνται οι Τούρκοι πρωταγωνιστές του 1974, για την επέμβαση στην Κύπρο. Τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων αναφέρονται, σχεδόν σε κάθε περίπτωση, εκ των υστέρων… Αξιωματικοί, στρατηγοί και δημοσιογράφοι – κομμάτι της προπαγανδιστικής μηχανής που στήθηκε το 1974 στην Τουρκία για να νομιμοποιήσει την εισβολή στην Κύπρο – μιλούν για τον κίνδυνο της «ελληνικής» περικύκλωσης της Ανατολής και την αποκοπή της χώρας τους από τις ανοιχτές θάλασσες. Θες δεν θες, προβληματίζεσαι και για την αντίστοιχη μιλιταριστική σκοπιά που συνάντησες ένα ανοιξιάτικο απόγευμα σε ένα πολίτικο αρχοντικό του Φαλήρου… Ένας αξιωματικός της χούντας εξομολογείται: «Ποιος σκεφτόταν τους Κύπριους και την τύχη της νήσου; Είχαμε σπουδαίες ιδέες και σχέδια για την Ελλάδα, τα οποία δεν μας επέτρεψαν να εφαρμόσουμε οι διάφοροι “παράγοντες”»…

Ο διαξιφισμός των εθνικισμών και των μιλιταρισμών είναι ένα σπουδαίο θέαμα… Ίδια μυαλά να συγκρούονται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική αρένα, έχοντας στο μυαλό τους τα ίδια φαύλα όνειρα… Και ύστερα από δεκαετίες ψάχνουν μέσα από συναντήσεις στη Νέα Υόρκη να κατοχυρώσουν τα λεγόμενα εθνικά τους ιδεώδη…

Πολλές φορές αναρωτιέσαι: Τι εστί τελικά παράλληλοι εθνικισμοί στην Ελλάδα και στην Τουρκία; Αναζήτηση νομιμοποίησης μιας πολιτικής κοινότητας στο όνομα ενός φαντασιακού έθνους; Ή ένας απλός, ωμός, επιθετικός κρατισμός; Όλοι και όλα για το κράτος της μητέρας πατρίδας; Πατέρες και παιδιά στον βωμό της εξουσίας της μητέρας πατρίδας… Ή τέλος πάντων κάτι τέτοιο…

Από τον κρατισμό στη σύγκρουση οικονομικών συμφερόντων

Τη στιγμή που προβληματιζόμαστε για το μέλλον των «εθνικών-κρατικών υποθέσεων» στο Αιγαίο και στην Κύπρο, ένας νέος παράγοντας έρχεται να δώσει νέες ιστορικές διαστάσεις στη μοίρα αυτού του νησιού και της ευρύτερης περιοχής. Το προηγούμενο σαββατοκύριακο, τα κορυφαία τουρκικά μέσα έκαναν, μεταξύ άλλων, εκτεταμένες αναφορές στη μεγαλύτερη ανακάλυψη των τελευταίων ετών στον χώρο της ανατολικής Μεσογείου, το φυσικό αέριο.

Βασιζόμενα σε αμερικανικές έρευνες, τα τουρκικά δελτία ειδήσεων αναφέρθηκαν στα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου που βρίσκονται στη Μεσόγειο, γύρω από την Κύπρο. Για όσους ακολουθούν την ανανεωμένη πολιτική γραμμή της Άγκυρας στο Κυπριακό, η έμφαση των τουρκικών μέσων στο συγκεκριμένο ζήτημα ήταν μια αξιοσημείωτη εξέλιξη. Σε μια περίοδο που η οικονομική-καπιταλιστική ανάπτυξη και η ενίσχυση των αναδυόμενων επιχειρηματιών που υποστηρίζουν το ΑΚΠ, γίνεται κινητήρια δύναμη της νέας τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, η διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά τις προτεραιότητες της Άγκυρας είναι αξιοσημείωτη. Σε αντίθεση με την ιδέα της εξασφάλισης της εθνικής ασφάλειας, άρα της ασφάλειας του τουρκικού κράτους, στη νέα περίοδο η Άγκυρα φέρνει στο προσκήνιο την προτεραιότητα των οικονομικών συμφερόντων. Στη νέα περίοδο, τα στρατηγικά συμφέροντα του κράτους πλαισιώνονται και σε κάποιες περιπτώσεις παραμερίζονται από τον στόχο της προώθησης των οικονομικών συμφερόντων της τουρκικής κυβέρνησης και των κοινωνικών της εταίρων.

Προσεκτικοί αναλυτές στην Τουρκία υπογραμμίζουν ότι η συνέχεια της διακυβέρνησης του ΑΚΠ εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από την προώθηση των οικονομικών στόχων και οραμάτων του κόμματος στην ευρύτερη περιοχή της Τουρκίας. Σήμερα, το οικονομικό όραμα του ΑΚΠ είναι ζωτικής σημασίας για τους αναδυόμενους οικονομικούς κολοσσούς της Τουρκίας . Με βάση λοιπόν αυτό το όραμα και τη συνεργασία με το δυτικό και αραβοπετρελαϊκό κεφάλαιο, η εξουσία του ΑΚΠ παραμένει δεδομένη. Έτσι, στη νέα περίοδο, το ενδιαφέρον του ΑΚΠ στο Κυπριακό αρχίζει να μετατοπίζεται από τις προτεραιότητες του κράτους (ασφάλεια, στρατός, επεκτατισμός κ.ο.κ.) στο οικονομικό πεδίο και φυσικά στο κυνήγι ενεργειακών πόρων στην ανατολική Μεσόγειο.

Φυσικά, σε καμία περίπτωση η μετατόπιση από το παλαιό κέντρο βάρους στο καινούργιο δεν σημαίνει και την ταυτόχρονη ακύρωση του πρώτου. Η συνύπαρξη των δύο και η ισορροπία μεταξύ τους εξαρτάται από το μέλλον του Κυπριακού…

www.kathimerini.com.cy

Αναλύοντας την επιτυχία του ΑΚΠ

Ημερομηνία: 16.11.2010 | 11:06
Αναλύοντας την επιτυχία του ΑΚΠ
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy

Η Τουρκία, η οποία φιλοδοξεί να γίνει πυρηνική δύναμη την επόμενη δεκαετία, θεωρεί την ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή της Κύπρου ως φυσικό χώρο δραστηριοποίησης του κεφαλαίου της…

Την προηγούμενη εβδομάδα, από αυτή τη στήλη επιχειρήσαμε να σκιαγραφήσουμε την πολιτική διαμάχη στην Τουρκία και το κοινωνικό της υπόβαθρο. Μιλήσαμε για τη διάσπαση της μεσαίας τάξης της Τουρκίας και τις διαφορετικές κοινωνικοπολιτικές προσεγγίσεις. Όμως, το προσεκτικό μάτι του αναγνώστη της «Κ» μας πρόλαβε και διαμαρτυρήθηκε για την έλλειψη θεωρητικής και κυρίως κοινωνικής εμβάθυνσης στην ανάλυση αυτής της διαμάχης. Ακόμη, αναρωτήθηκε αν η ανάλυση μας χαρακτηρίζεται από ιδεολογική κατάχρηση ή όχι.

Ο προβληματισμός του αναγνώστη της «Κ» τιμά ιδιαίτερα την εφημερίδα. Δείχνει ότι οι αναγνώστες αναζητούν κριτική εμβάθυνση στα δρώμενα της νήσου και της υφηλίου. Ακόμη, βρίσκεται σε συμφωνία με την ανάγκη της Κύπρου να εμβαθύνει το πεδίο γνώσης της σχετικά με το μεγάλο ερωτηματικό που ακούει στο όνομα «Τουρκία» και «Τουρκοκύπριοι».

Ποιο το κοινωνικό και το πολιτικό υπόβαθρο της πολιτικής διαμάχης της Τουρκίας; Αυτό το ερώτημα θα πρέπει να επιχειρήσουμε να απαντήσουμε εάν θέλουμε να κατανοήσουμε τη νέα εξωτερική πολιτική του κ. Νταβούτογλου και το μέλλον που επιφυλάσσει για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό Ζήτημα; Ποια μερίδα της τουρκικής κοινωνίας δίνει μάχη για να ελέγξει την κρατική δομή και τη μετάβαση της Τουρκίας στον προηγμένο καπιταλισμό;

Η διαμάχη για την καπιταλιστική ανάπτυξη και το σύγχρονο κράτος

Ογδόντα-επτά χρόνια πριν, μία μερίδα των μουσουλμάνων – τούρκων έμπορων, γαιοκτημόνων και γραφειοκρατών, πραγματοποίησαν τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη των κοινωνικοοικονομικών δομών της Τουρκικής Δημοκρατίας. Κατά την μετάβαση από την αυτοκρατορία στην δημοκρατία, η μουσουλμανική – τουρκική μεσαία τάξη (στρατιωτικοί γραφειοκράτες όπως ο Κεμάλ, ο Ινονού και διάφορα αστικά στοιχεία) και οι κοινωνικοί σύμμαχοι της (στοιχεία υπαίθρου όπως λ.χ. οι γαιοκτήμονες), έθεσαν υπό τον έλεγχο τους την κρατική εξουσία και τις οικονομικές δομές που μέχρι τότε έλεγχαν οι Έλληνες και Αρμένιοι της Μικρής Ασίας και της ανατολικής ενδοχώρας. Κατά τις δεκαετίας 20΄ και 30΄, αυτή η συμμαχία, επικράτησε στα αστικά κέντρα των δυτικών παραλίων και ανέπτυξε οργανικές σχέσεις με το δυτικό κεφάλαιο (αγγλικό, ιταλικό, γερμανικό κ.α.), κάνοντας έτσι τα πρώτα βήματα στην εκβιομηχάνιση των μεγάλων αστικών κέντρων της Τουρκίας. Μέσα από αυτά τα βήματα αναδείχθηκαν τα σύγχρονα μεγάλα κεφάλαια (Koç, Sabancı, Eczacıbaşı κ.ο.κ.) και για πολλούς η σύγχρονη «αριστοκρατία» της Τουρκίας. Αυτή η διαδικασία αλλαγής του πολιτικού και οικονομικού σκηνικού έρχεται να επισφραγίσει τα δυο βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου κεμαλικού κατεστημένου: Τον εκδυτικισμό, με τη μορφή της εισαγωγής και μίμησης του δυτικού τρόπου ζωής και την επιμονή στο ενιαίο, κοσμικό τουρκικό κράτος.
Η άνοδος των κοινωνικών εταίρων του κεμαλισμού επισκίασε το κοινωνικοοικονομικό στάτους μεγάλων μερίδων της τουρκικής κοινωνίας. Οι έμποροι, οι γαιοκτήμονες και οι καταστηματάρχες της ενδοχώρας, οι οποίοι διατηρούσαν αποστάσεις από το κεμαλικό κίνημα, διαπίστωσαν ότι η εκβιομηχάνιση επέφερε το ραγδαίο πλουτισμό μιας μικρής μόνο μερίδας του πληθυσμού, εις βάρος τους. Έτσι, ξεκινώντας από την δεκαετία 50΄, πέρασαν στην «αντεπίθεση». Ανέπτυξαν τη δική τους παραγωγική δραστηριότητα στην ενδοχώρα, σε συμμαχία με το αραβικό πετρελαιοδολάριο, και επωφελήθηκαν από το νατοϊκό και εγχώριο αντικομουνιστικό πλαίσιο των δεκαετιών 70΄ και 80΄, καθώς και από τα μέτρα του ΔΝΤ, που ήρθαν στις αρχές αυτής της δεκαετίας να απαντήσουν στην οικονομική πτώση της Τουρκίας (ελεύθερη αγορά, περιορισμός του κοινωνικοοικονομικού ρόλου του κράτους, φτηνό εργατικό δυναμικό, προσέλκυση ξένου κεφαλαίου), για να προωθήσουν τη δική τους οικονομική επικράτηση. Με αυτό τον τρόπο, οι μικρές κωμοπόλεις της Τουρκίας μετεξελίχθηκαν στα σύγχρονα μεγάλα αστικά κέντρα της Ανατολής (Προύσα, Κεσαρία, Σεβάστεια, Ικόνιο κ.α.) , από τα οποία αναδείχθηκαν οι νέες μερίδες της τουρκικής μεσαίας τάξης (οι υποστηρικτές του Ερντογάν όπως οι εταιρίες Albayrak, İpek, Taşyapı, Kiler, KC Group κ.α.). Την ίδια στιγμή, η νέα γενιά της μεσαίας τάξης ανέπτυξε πολιτική δράση και προχώρησε στην ίδρυση του ΑΚΠ το οποίο επικρατεί σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις μετά το 2002.

Σε αντίθεση με την πρώτη, κεμαλική μεσαία τάξη, η νέα γενιά της μεσαίας τάξης της Τουρκίας χαρακτηρίζεται από: τη σημασία που αποδίδει στις θρησκευτικές, ισλαμικές αξίες, τον στόχο της συμμετοχής στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη διατηρώντας όλες τις επιλογές της ανοιχτές (δύση, Ασία και Αφρική) και την φιλελεύθερη ανάγνωση του ενιαίου, κοσμικού, τουρκικού χαρακτήρα της δημοκρατίας. Τη ίδια στιγμή, απευθύνεται στα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας δίνοντας έμφαση στην αλληλοβοήθεια καθώς και στις διάφορες εθνικές και θρησκευτικές ομάδες της χώρας.

Από τη δική μας σκοπιά

Με βάση την παραπάνω οπτική γωνία μπορούμε να προχωρήσουμε σε δύο επισημάνσεις. Πρώτον, οι τελευταίες εξελίξεις στην γειτονική χώρα δείχνουν ότι οι δύο αναγνώσεις του ενιαίου, κοσμικού, τουρκικού χαρακτήρα της δημοκρατίας συνεχίζουν να είναι προβληματικές. Η κεμαλική μερίδα (το κεμαλικό κατεστημένο για πολλούς) και το ΑΚΠ εξακολουθούν να επιδιώκουν την χειραγώγηση των κατοίκων της Ανατολής, με βάση την αρχή της ανωτερότητας του τουρκικού στοιχείου. Δεύτερον, όπως παραδέχονται οι ίδιοι οι εκπρόσωποι του ΑΚΠ, η νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, η οποία στηρίζεται στην επιθετική διπλωματία και στην ενδυνάμωση των ενόπλων δυνάμεων έτσι ώστε να προωθούνται τα τουρκικά συμφέροντα σε παγκόσμιο επίπεδο, εξυπηρετεί τα συμφέροντα της κοινωνικής βάσης του κόμματος. Οι τελευταίες εξελίξεις μιλούν από μόνες τους και δείχνουν ότι η Τουρκία, η οποία φιλοδοξεί να γίνει πυρηνική δύναμη την επόμενη δεκαετία, θεωρεί την ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή της Κύπρου ως φυσικό χώρο δραστηριοποίησης του κεφαλαίου της…

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ «ΤΔΒΚ», Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 14/11/2010

Λίγες ημέρες πριν από τις κρίσιμες συνομιλίες στην Νέα Υόρκη, η Τουρκία προσπάθησε να ξεκαθαρίσει την θέση της σχετικά με το Κυπριακό και να δώσει τις τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές, για το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, στην τουρκοκυπριακή ηγεσία. Την προηγούμενη εβδομάδα, η Άγκυρα ήρθε σε επαφή με την τ/κ ηγεσία και οριστικοποίησε την θέση της στο Κυπριακό, η οποία αφορά την διατήρηση των λεγόμενων συνόρων του 1974 και την άμεση τακτοποίηση των ε/κ αποζημιώσεων. Παράλληλα, ζήτησε την άρση των λεγόμενων απομονώσεων των τουρκοκύπριων ως αντάλλαγμα για την νέα τουρκική πρωτοβουλία στις διαπραγματεύσεις.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ντερβίς Έρογλου, καθώς και ο πρόεδρος της Τουρκίας Αμντουλλάχ Γκιουλ και ο Αρμόδιος Υπουργός για θέματα Κύπρου Τζεμίλ Τσιτσέκ σε τοποθετήσεις τους, στην Βρετανία και στην Άγκυρα, ξεκαθάρισαν ότι η τουρκική πλευρά δεν προτίθεται να λάβει καμία νέα πρωτοβουλία εφόσον η Ε.Ε. και η ε/κ πλευρά δεν προχωρήσουν στην άρση των λεγόμενων απομονώσεων των τουρκοκυπρίων. Μιλώντας στο βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο «Bloomberg», ο κ. Γκιουλ κάλεσε την ελληνοκυπριακή πλευρά και τη διεθνή κοινότητα να προχωρήσουν στην άρση της «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων. Σύμφωνα με το τουρκοκυπριακό πρακτορείο ειδήσεων «ΤΑΚ», ο ίδιος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Το άνοιγμα των λιμανιών μας στην Κύπρο μας συμφέρει οικονομικά. Η τουρκική οικονομία είναι πολύ πιο ισχυρή από την ελληνοκυπριακή. Δεν φοβόμαστε τον ανταγωνισμό με την Κύπρο. Απεναντίας, το άνοιγμα των λιμανιών θα μας ωφελήσει οικονομικά. Όμως, είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκία να λάβει μια τέτοια πρωτοβουλία τη στιγμή που υφίσταται η απομόνωση των τουρκοκυπρίων». Από την πλευρά του, ο αρμόδιος για θέματα της Κύπρου Υπουργός Τζεμίλ Τσιτσέκ κάλεσε την ελληνοκυπριακή πλευρά να λάβει πρωτοβουλίες για την επίλυση του Κυπριακού. Ο ίδιος τόνισε ότι: «Η Τουρκία έκανε ότι μπορούσε. Το ίδιο και η τουρκοκυπριακή πλευρά. Τώρα ήρθε η σειρά των ελληνοκυπρίων να συμβάλλουν στην επίλυση του Κυπριακού». Σχεδόν ταυτόχρονα με τις παραπάνω τοποθετήσεις, αμέσως μετά την δημοσιοποίηση της ευρωπαϊκής έκθεσης προόδου της Τουρκίας για το έτος 2010, το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας σπεύδοντας να επαναλάβει την κοινολεξία του κ. Γκιουλ και του κ. Τσιτσέκ, υπενθύμισε ότι η Άγκυρα είναι αυτή η οποία που αναμένει ένα «βήμα καλής θέλησης» από την Λευκωσία και τις Βρυξέλλες.
Από την πλευρά του, ο κ. Έρογλου το προηγούμενο σαββατοκύριακο συναντήθηκε με Τούρκους δημοσιογράφους και αναλυτές οι οποίοι διατηρούν στενές σχέσεις με την τουρκική κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», σε αυτή την συνάντηση υπογραμμίστηκε η σημασία της «τουρκοποίησης» των ε/κ περιουσιών. Άλλωστε, αυτό το σημείο υπογράμμισε και ο παρευρισκόμενος στην εν λόγω συνάντηση, καθηγητής Σεντάτ Λατσίνερ στην φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα «Σταρ». Στην συγκεκριμένη συνάντηση, τονίστηκε το γεγονός ότι η «τουρκοποίηση» των ε/κ περιουσιών θα εξασφαλίσει πολύτιμη γη και το αναγκαίο πολιτικό κύρος για την «ΤΔΒΚ». Ακόμη, συζητήθηκε το οικονομικό κόστος της «τουρκοποίησης». Έχοντας συζητήσει το συγκεκριμένο ζήτημα με την τουρκική πλευρά μόλις λίγες ημέρες πριν, ο κ. Έρογλου και οι συνομιλητές του εστίασαν την προσοχή τους σε τρία σημεία που αφορούν την διευθέτηση του οικονομικού κόστους: Την ανταλλαγή των ε/κ περιουσιών στα κατεχόμενα με τ/κ περιουσίες που άφησαν στις ελεύθερες περιοχές οι τ/κ πρόσφυγες, την επιστροφή μιας μικρής μερίδας περιουσιών στους δικαιούχους τους (λ.χ. τα Βαρόσια) και ο καταμερισμός του οικονομικού βάρους μεταξύ της τουρκικής πλευράς και των τουρκοκυπρίων (κυρίως με την μορφή αυξημένης φορολογίας σε είδη πολυτελείας και διασκέδασης).

Ας σημειωθεί ότι, αμέσως μετά την συνάντηση του με τον κ. Έρογλου, ο κ. Λατσίνερ, σε σχετικό άρθρο του στην εφημερίδα «Σταρ», υπογράμμισε την σημασία της «διατήρησης ενός τουρκικού κράτους στην Κύπρο». Ο ίδιος, ούτε λίγο ούτε πολύ τόνισε ότι: «Η τουρκοποίηση των ε/κ περιουσιών είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας για την συνέχεια της ΤΔΒΚ. Από τώρα και στο εξής δεν τίθεται ζήτημα επιστροφής των ε/κ περιουσιών στους δικαιούχους τους. Δεν μπορεί να τεθεί ζήτημα προσφυγιάς για ένα διάστημα 38 ετών. Άλλωστε, αν δεν τηρήσει τις υποσχέσεις της η ΤΔΒΚ στους τουρκοκύπριους χρήστες των ε/κ περιουσιών ενδέχεται να τεθεί υπό αμφισβήτηση η συνέχεια του τουρκικού κράτους στην Κύπρο».

Η Ελλάδα του ΔΝΤ σε κοινωνική κρίση

Ημερομηνία: 09.11.2010 | 08:53
Η Ελλάδα του ΔΝΤ σε κοινωνική κρίση
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy

Το μεσημέρι της Κυριακής, οι κάτοικοι της ελληνικής πρωτεύουσας προτίμησαν να «συσπειρωθούν» στις καφετέριες και όχι στα εκλογικά κέντρα και στις κάλπες. Το βράδυ οι καφετέριες και οι δρόμοι της Αθήνας ήταν άδειοι.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, στους δρόμους της Αθήνας συναντούσε κανείς προβληματισμένα πρόσωπα και συζητήσεις που επικεντρωνόταν στο ένα και μοναδικό κοινωνικοπολιτικό ζήτημα της Ελλάδας, στην κατάρρευση της οικονομίας και μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Ο προβληματισμός για την επόμενη ημέρα έλαβε διαστάσεις μετά από την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων και κυρίως το υψηλό ποσοστό αποχής. Κατά τις πρώτες ώρες της Δευτέρας, τα Eλληνικά Mέσα Eνημέρωσης απέφυγαν να δώσουν μια σαφή εικόνα για το γενικό ποσοστό αποχής και περιορίστηκαν σε κάποιες μεμονωμένες εκτιμήσεις. Όμως ακόμη και αυτές οι εκτιμήσεις μιλούν από μόνες τους, εφόσον το ποσοστό αποχής φαίνεται να κυμαίνεται από το 35% μέχρι και το 40%.

Ο έντονος προβληματισμός του πολίτη της Ελλάδος, το υψηλό ποσοστό αποχής, η μείωση των ποσοστών των μεγάλων κομμάτων και η ασάφεια του ελληνικού πολιτικού λόγου, σφραγίζουν το παρόν και το μέλλον μιας ολόκληρης κοινωνίας. Σήμερα, η Ελλάδα του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου είναι αντιμέτωπη με μια βαθιά οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση. Η εμπειρία των χωρών που εγκλωβίστηκαν τα περασμένα χρόνια στις «συνταγές» του ΔΝΤ, δείχνει ότι η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να προχωρήσει στην ανασυγκρότηση των πολιτικών της δομών. Δείτε το παράδειγμα της Τουρκίας. Η εμπειρία της οικονομικής κρίσης και των πολιτικών που επιβλήθηκαν από το ΔΝΤ οδήγησαν τα μεγάλα κόμματα της χώρας κατά την περίοδο 2000-2002 στην πολιτική λήθη. Το νέο κόμμα της χώρας, το ΑΚΠ ήρθε στο πολιτικό προσκήνιο μέσα από την οικονομική κρίση και την κατάρρευση μιας ολόκληρης κοινωνίας μετά τον μεγάλο σεισμό του Μαρμαρά το 1999.

Το δράμα της ελληνικής κοινωνίας έγκειται στο γεγονός ότι οι κυρίαρχοι πολιτικοί παράγοντες επιλέγουν να αγνοήσουν την εν λόγω πραγματικότητα. Τη στιγμή που στην πρωτεύουσα της χώρας ένας στους δύο πολίτες επέλεξε να απέχει από την κάλπη, το κυβερνών κόμμα «χάρηκε» όταν κέρδισε μερικές δημοτικές έδρες, ενώ το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης φαίνεται να ανησυχεί μόνο για το ποια θα είναι η αντίδραση του ξένου κεφαλαίου. Την ίδια στιγμή, η εικόνα της αριστεράς ήταν δραματική, μα τους κομματικούς της παράγοντες να πανηγυρίζουν για την άνοδο της τάξης του 2 ή 3%. Στο σύνολο τους, οι ελληνικοί πολιτικοί παράγοντες επιλέγουν να κλείσουν τα αυτιά τους απέναντι στην μεγάλη οργή της κοινωνίας, η οποία τον Δεκέμβρη του 2008 πλημμύρισε τους δρόμους και πόνεσε για τον χαμό ενός δεκαπεντάχρονου και των ονείρων μια χώρας. Οι πολιτικοί της Ελλάδος αγνοούν το γεγονός ότι, 36 χρόνια μετά την επέτειο του Πολυτεχνείου, το μεταπολιτευτικό καθεστώς του 1974 μετατρέπεται σταδιακά σε παρελθόν εφόσον αδυνατεί να δώσει λύσεις στα μεγάλα προβλήματα της χώρας, να εκφράσει το λαϊκό αίσθημα και να προσφέρει την αναγκαία πολιτική σταθερότητα.

Η Ελλάδα έχει βυθιστεί σε βαθιά κοινωνική, ταξική, ανθρώπινη κρίση. Η Αθήνα βιώνει έναν ιστορικό λήθαργο.

Ενώ συμβαίνουν αυτά τα ιστορικά γεγονότα στην ελληνική πρωτεύουσα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας ετοιμάζεται να μεταβεί στη Νέα Υόρκη για κρίσιμες συζητήσεις για το Κυπριακό. Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις… Ένα κοινωνικά απονομιμοποιημένο και αποσταθεροποιημένο καθεστώς δεν είναι σε θέση να στηρίξει την προσπάθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας για εσωτερική ειρήνη και σταθερότητα. Η κυπριακή κοινωνία στο σύνολο της πρέπει να κατανοήσει ότι στο εξής θα βασίζεται εξ΄ολοκλήρου στο δικό της κοινωνικό δυναμικό. Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι κι όλοι οι κάτοικοι του νησιού θα χτίσουν μόνοι τους το μέλλον αυτής της κοινωνίας. Η κοινή προσπάθεια, το ξύπνημα των λησμονημένων ανθρώπινων αισθημάτων και όχι η έξαρση των αντιδημοκρατικών, αντιουμανιστικών αισθημάτων στη Λάρνακα, είναι αυτό που τιμά αυτόν τον τόπο…

www.kathimerini.com.cy

YKP: Faşist saldırıyı kınıyoruz

ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΝΕΑ ΚΥΠΡΟΣ ΕΞΕΦΡΑΣΕ ΤΟΝ ΑΠΟΤΡΟΠΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΛΑΡΝΑΚΑ...

YKP: Faşist saldırıyı kınıyoruz



YKP Yürütme Kurulu yayınladığı bildiri ile Larnaka’da Cuma günü yaşananları ve sonrasındaki gelişmeleri değerlendirdi. Konu ile ilgili açıklama şöyle:

5 Kasım 2010 tarihinde Larnaka'da KISA tarafından organize edilen ve YKP Gençlik’in de katıldığı Rainbow Festivali sırasında ırkçı ve şövenlerin uyguladığı şiddet ve polisin de açıkça taraf olması sonucu yaşanan olayları kınıyoruz.

Festival'de şöven ve ırkçı gruplar festival alanına girip aralarında çocuklar, yaşlılar ve engellilerin de olduğu festival katılımcılarına saldırdılar, güç kaynağını kestiler, festival alanı dışında Kıbrıslı Türk müzisyenlere saldırdılar, birini göğsünden bıçakladılar, festivalle ilgisi olmayan bir göçmeni hastanelik ettiler ve tüm katılımcılara tehditlerde bulundular, hakaret ettiler. Yani ortada bir çatışma değil faşist bir saldırı vardır…

Irkçı-şöven kesimden kimsenin bu olaylar sonucu tutuklanmaması fakat polisin 4ü Kıbrıslı Rum 2si de daha reşit olmayan göçmeni tutuklayıp göz altına alması da Kıbrıs Rum polisin faşizan yüzünü ortaya çıkardı.

Bu olayı da Kıbrıslı Türk - Kıbrıslı Rum kavgasına çevirmeye çalışan ırkçı-şöven Kıbrıslı Türk ve Türk Medyasını da kınıyoruz. Kökünde ırkçılık olan bir saldırının da başka ırkçı-şövenler tarafından kullanılmaya çalışmasını da kabul edilmez buluyoruz.

Avrupa ve Kıbrıs'ta yükselen ırkçılık ve şövenizm, bu olayla bir kez daha tehlikesini gösterdi.

Böylesi koşullarda Kıbrıs’ın tüm ilericilerine düşen her türlü faşist saldırılara karşı mücadeleyi ortak zeminde yükseltmektir. Kıbrıs’ta yaşayan herkesin yaşam hakkını savunma da yine Kıbrıs’ın ilericilerine düşen önemli bir görevidir.

YKP tüm ilericileri ve demokratları faşizme ve ırkçılığa karşı ortak mücadeleyi yükseltmeye çağırır…



Yeni Kıbrıs Partisi

Basın Bürosu



8 Kasım 2010

Κατανοώντας τη σύγχρονη Τουρκία: Η μεγάλη νίκη και η εμφύλια ψυχρή σύρραξη

Ημερομηνία: 01.11.2010 | 23:02
Κατανοώντας τη σύγχρονη Τουρκία: Η μεγάλη νίκη και η εμφύλια ψυχρή σύρραξη
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy 2/11/2010

220 ημέρες και κάτι χωρίζουν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από μία μεγάλη εκλογική νίκη η οποία θα σηματοδοτήσει τη νέα τετραετία διακυβέρνησης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στη γειτονική χώρα.

Την τελευταία περίοδο, ο κ. Ερντογάν υπήρξε ξεκάθαρος ως προς τις μετεκλογικές του προθέσεις. Άμεσος στόχος του AKP είναι η δημιουργία ενός νέου συντάγματος και η μετάβαση σε ένα πολίτευμα που θα φέρει τα χαρακτηριστικά μίας προεδρευόμενης δημοκρατίας. Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για την αποκέντρωση του κράτους. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τα φιλελεύθερα βήματα στο πολιτικό πεδίο, συναντούν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές στην οικονομία. Όπως στο παρελθόν, έτσι και στη νέα περίοδο, το AKP θα εξακολουθήσει να αποδίδει μεγάλη σημασία στην ενδυνάμωση του αναδυόμενου τουρκικού κεφαλαίου και της αναδυόμενης μεσαίας τάξης της χώρας.
Την επιτυχία αυτής της πολιτικής φυσικά θα εξασφαλίσει ο κρατικός μηχανισμός. Την ίδια στιγμή, στόχος του κόμματος είναι η εξασφάλιση του σεβασμού από όλες τις μερίδες της κοινωνίας προς την κρατική δομή, η οποία ελέγχεται εξ ολοκλήρου (και οι τρεις εξουσίες), από το κόμμα. Αυτή η σκοπιά αποτελεί το βασικό ιστό της ανάγνωσης του φιλελευθερισμού από το AKP, το οποίο αυτές τις ημέρες ετοιμάζεται να σφραγίζει την οκταετή διακυβέρνηση του, με μια νέα εκλογική νίκη.

Η σίγουρη νίκη του AKP

Γιατί οι αναλυτές και επιστήμονες της γειτονικής χώρας συμφωνούν ότι στις επικείμενες εκλογές του Ιουνίου το AKP θα εξασφαλίσει μια νέα νίκη; Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις βασικοί λόγοι που οδηγούν τους αναλυτές σε αυτό το συμπέρασμα. Πρώτον, το AKP είναι το μοναδικό πολιτικό κόμμα της Τουρκίας το οποίο συσπειρώνει στους κόλπους του μεγάλες μερίδες της μεσαίας τάξης της χώρας (μικροαστοί, γραφειοκράτες και επαγγελματίες). Ενώ ταυτόχρονα, το AKP εξασφαλίζει και την υποστήριξη ορισμένων τάξεων και μερίδων της κοινωνίας. Λ.χ. μέσα από έναν οπορτουνιστικό και λαϊκιστικό πολιτικό λόγο το κόμμα μπορεί και απευθύνεται στις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις και στις διάφορες εθνικές και θρησκευτικές ομάδες της Τουρκίας. Δεύτερον, το AKP είναι το μοναδικό πολιτικό κόμμα που έχει αποδείξει στην πράξη ότι μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη της μεσαίας τάξης και του αναδυόμενου τουρκικού κεφαλαίου. Τρίτον, το κόμμα επωφελείται από την ακτίνα δράσης των θρησκευτικών ταγμάτων, των διάφορων κοινωνικών οργανώσεων, των αθλητικών ομάδων και των ελεγχόμενων από το ίδιο, Μέσων Ενημέρωσης για να προάγει τον πολιτικό του λόγο. Τέταρτον, το AKP είναι το μοναδικό κόμμα το οποίο διατηρεί σημαντικές οδούς επικοινωνίας με τα κέντρα λήψης αποφάσεων του εξωτερικού και κυρίως της δύσης (ΗΠΑ, Ε.Ε.). Ενώ το τελευταίο διάστημα έχει ξεκινήσει και την ανάπτυξη νέων οδών επικοινωνίας με τα κέντρα λήψης αποφάσεων των αναπτυσσόμενων χωρών (Ιράν, Περσία, Κορέα, Ινδία κ.ο.κ.).

Στο σύνολο της, η τουρκική αντιπολίτευση αδυνατεί να απαντήσει στα παραπάνω τέσσερα δυνατά σημεία του κυβερνώντος κόμματος. Και εν μέσω της συγκεκριμένης αδυναμίας της, αναμένει την επόμενη ήττα στις επικείμενες εκλογές του καλοκαιριού.

Ο εμφύλιος ψυχρός πόλεμος της Τουρκίας

Ενώ το AKP επικρατεί στο πολιτικό πεδίο της χώρας, αδυνατεί να εξασφαλίσει τον εκδημοκρατισμό στο πολιτικό και στο κοινωνικό πεδίο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, τις τελευταίες δεκαετίες η κοινωνία της Τουρκίας είναι αντιμέτωπη με μια εσωτερική ψυχρή σύρραξη η οποία εμποδίζει την εδραίωση των δημοκρατικών δομών και θεσμών.
Η κοινωνία της Τουρκίας είναι διχασμένη. Ο διχασμός αφορά στον έλεγχο της κρατικής δομής και την επιβολή μιας συγκεκριμένης κοινωνικοοικονομικής πολιτικής γραμμής. Η έλλειψη δημοκρατικής παράδοσης δίνει διαστάσεις στον εθνικό διχασμό.

Σήμερα η μεσαία τάξη της Τουρκίας είναι διχασμένη όσο ποτέ. Από την μια, μια μερίδα της επιχειρεί να ανοιχτεί προς την κοινωνία και να επιβάλλει την νεοφιλελεύθερη, συντηρητική κοσμοθεωρία της, μέσα από την πολιτική δράση του AKP. Από την άλλη, μια άλλη μερίδα της μεσαίας τάξης, σε συνεργασία κυρίως με ανώτερα στρώματα της κοινωνίας και την δεύτερη μεγαλύτερη θρησκευτική ομάδα της χώρας, τους Αλεβίδες, επιχειρεί να υπερασπιστεί τα εδραιωμένα συμφέροντα της, να αποκλείσει μεγάλες μερίδες της κοινωνίας από την πολιτική και να διατηρήσει στο κοινωνικό προσκήνιο έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Οι υποστηρικτές αυτής της πολιτικής γραμμής επιμένουν στην μίμηση των δυτικών κοινωνικοικονομικών προτύπων, αποφεύγοντας να αναφερθούν στις αναγκαίες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που θα εξασφαλίσουν τον εκδυτικισμό της χώρας.

Οκτώ χρόνια μετά την άνοδο του ΑΚΡ στην εξουσία, η πολιτική αντιπαράθεση των δυο μερίδων της μεσαίας τάξης έχει πάρει την μορφή ενός ψυχρού πολέμου. Η χρήση «ένοπλων μέσων» από τις δύο αντιμαχόμενες μερίδες είναι, προς το παρόν τουλάχιστον, περιορισμένη. Όμως, η επισκίαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών και των κοινοβουλευτικών δομών, αλλά κυρίως η έλλειψη μιας κάποιας συμφωνίας και συνεργασίας των πολιτικών μελών του συστήματος, για την ομαλή λειτουργία ενός δημοκρατικού πολιτεύματος, έχουν ανοίξει προ πολλού τον δρόμο για «έναν πόλεμο που στην ουσία δεν είναι πόλεμος» και απομακρύνει όλο και περισσότερο την μεγαλύτερη χώρα της Μέσης Ανατολής από τον στόχο της ένταξης στην Ε.Ε. και κυρίως από τον εκδημοκρατισμό των θεσμών της…

www.kathimerini.com.cy

ΤΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΤΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΕΣ ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

ΤΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΤΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΕΣ ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 31/10/2010



«Δεν αλλάζουν καθόλου τα πράγματα στην ζωή; Ο αδύνατος είναι πάντα καταδικασμένος στην μιζέρια; Ίσως μια μέρα να καταφέρουμε να κρατήσουμε το κεφάλι μας ψηλά. Τότε θα κατανοήσουμε αυτό που επιφυλάσσει η μοίρα για τον καθένα…» Δεν τα κατάφερε ο ποιητής… Δεν κατάφερε να ορθώσει το ανάστημα του στον καρκίνο. Μια αξία της σύγχρονης κοινωνίας της Τουρκίας, ο ποιητής, ο συνθέτης, ο επαναστάτης, ο τραγουδιστής Καζίμ Κογιουντζού, ο Πόντιος Καζίμ όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν οι φίλοι του, υπέκυψε στους φρικτούς πόνους του καρκίνου μόλις στα 34 του χρόνια.
Σε αντίθεση με τα επίσημα ανακοινωθέντα της τουρκικής κυβέρνησης, αυτοί που τον αγάπησαν γνωρίζουν πολύ καλά ότι για τον πρόωρο θάνατο του ευθύνεται η έκρηξη στο σοβιετικό εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας Τσέρνομπιλ, στα τέλη της δεκαετίας 80. Πρώτα ήρθε η έκρηξη στο εργοστάσιο. Στην συνέχεια το μολυσμένο νέφος απλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Και ύστερα από μερικά χρόνια, στις παραθαλάσσιες περιοχές του Πόντου άρχισαν να εμφανίζονται περίεργα κρούσματα ασθενειών και ο αριθμός των θανάτων από τα διάφορα είδη του καρκίνου αυξήθηκε δραματικά.

Ο Καζίμ, το παιδί της γενιάς του Τσερνόμπιλ, άφησε την τελευταία πνοή του σε μια περίοδο που η κυβέρνηση του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΠ) δρομολογεί τα πρώτα φιλόδοξα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας. Την στιγμή που ο Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν και οι σύντροφοι του παρακολουθούν με ζήλο την ανάπτυξη των πυρηνικών σχεδίων της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, οι περιβαλλοντολογικές οργανώσεις της γειτονικής χώρας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου…

Μια παλιά, επικίνδυνη ιστορία

Στα τέλη της δεκαετίας 80΄ ο Καζίμ μετά την αποφοίτηση του από το Λύκειο άρχισε να διανύει την πιο δημιουργική περίοδο της ζωής του, γεμάτη μελωδίες, επανάσταση, εξέγερση και άρωμα Πόντου. Ο νεαρός καλλιτέχνης φιλοδοξούσε να κατακτήσει τους μουσικόφιλους της Τουρκίας και να ους παρασύρει σε μουσικές περιπέτειες οι οποίες δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από την περίφημη περιοδεία του επαναστάτη Τσε Γκεβάρα στην Λατινική Αμερική.

Όμως το ταξίδι του Καζίμ σκόνταψε πάνω στα στενά περιθώρια της σκέψης των αξιωματούχων της Άγκυρας. Μόλις λίγους μήνες μετά την φοβερή έκρηξη στο εργοστάσιο Τσέρνομπιλ, τα μέλη της τουρκικής κυβέρνησης εμφανίστηκαν χαμογελαστοί στους τηλεοπτικούς δέκτες κάθε τουρκικού νοικοκυριού με ένα ποτήρι ποντιακό τσάι ανά χείρας. Το μήνυμα τους ήταν ξεκάθαρο: «Ο Πόντος δεν επηρεάστηκε από την θανατηφόρα έκρηξη στην Σοβιετική Ένωση και οι πολίτες της Τουρκίας μπορούν να καταναλώνουν ελεύθερα τα ποντιακά προϊόντα». Τι και αν οι ευσυνείδητοι επιστήμονες επισήμαναν ακριβώς το αντίθετο; Η τουρκική κυβέρνηση εστίαζε την προσοχή της στην προφύλαξη της βιομηχανίας του τσαγιού. Για εκείνην, η υγεία των πολιτών της βρισκόταν σε δεύτερη μοίρα… Οι μελωδίες του Καζίμ δεν θα άγγιζαν ποτέ την ψυχή της Άγκυρας…

Σχεδόν δυο δεκαετίες μετά το ρεσιτάλ των ασυνείδητων «επίσημων» τοποθετήσεων, η Άγκυρα ετοιμάζεται να προωθήσει νέα σχέδια τα οποία προβλέπουν την δημιουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Τουρκία. Η τουρκική κυβέρνηση, κλείνει τα αυτιά της στις ενστάσεις μιας σημαντικής μερίδας των πολιτών της και δηλώνει αποφασισμένη να προχωρήσει στην δημιουργία δυο πυρηνικών εργοστασίων στο βόρειο και νότιο κομμάτι της χώρας. Τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιήθηκαν τον προηγούμενο Μάρτιο και Ιούλιο. Στον Πόντο, το κεφάλαιο και η τεχνογνωσία της Νότιας Κορέας θα συμβάλλει στην δημιουργία ενός πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ενώ, μόλις μερικά μίλια από τις ακτές της Κύπρου, στην Μερσίνη, η Ρωσία ανέλαβε την δημιουργία του δεύτερου τουρκικού πυρηνικού εργοστασίου. Μετά τις επίσημες υπογραφές των προηγούμενων μηνών, τώρα αυτό που απομένει είναι το έργο της ανέγερσης και της ανάπτυξης των εγκαταστάσεων των πυρηνικών εργοστασίων. Οι αναλυτές προβλέπουν ότι το πρώτο εργοστάσιο θα λειτουργήσει στα τέλη αυτής της δεκαετίας.

Ας σημειωθεί ότι, στα πλαίσια των ενεργειακών και γεωπολιτικών φιλοδοξιών της, με την δημιουργία των εν λόγω εργοστασίων, η κυβέρνηση του ΑΚΠ έρχεται να κλείσει ένα μεγάλο προπαρασκευαστικό στάδιο για την μετάβαση της χώρας στην πυρηνική ενέργεια. Οι πρώτες σκέψεις προς αυτή την κατεύθυνση εκφράστηκαν ήδη από την δεκαετία 60΄ και τις δεκαετίας 80΄ και 90΄ οι Τούρκοι αξιωματούχοι ξεκαθάρισαν ότι έβλεπαν το μέλλον της χώρας τους μέσα από την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας.

Η οικολογική συνείδηση της Τουρκίας ξεκαθάρισε την αντίθεση της

Ενώ «αποχαιρετούσαν» τον Καζίμ, οι σύντροφοι του και οι πολίτες της Τουρκίας με περιβαλλοντολογική συνείδηση, ύψωσαν την φωνή τους κατά των πυρηνικών φιλοδοξιών της Άγκυρας και τόνισαν ότι η Τουρκία είναι μια χώρα η οποία μπορεί να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες μέσα από εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Οργανώσεις όπως η τουρκική Greenpace έχουν καλέσει επανειλημμένως την τουρκική κυβέρνηση να προτιμήσει την δημιουργία αιολικών πάρκων και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της ανατολικής ενδοχώρας. Όμως, η τουρκική κυβέρνηση επέλεξε να αγνοήσει το σύνολο των εν λόγω προτάσεων και εκκλήσεων της «άλλης Τουρκίας». Μάλιστα, προχώρησε στην σύλληψη ακτιβιστών που επιδίωξαν να μεταβιβάσουν στην τουρκική βουλή υπογραφές διαμαρτυρόμενων πολιτών. Έτσι, πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του Καζίμ, 58 σύντροφοι του Πόντιου τραγουδιστή κινδυνεύουν να βρεθούν πίσω από τα σκουριασμένα κάγκελα της φυλακής για τρία χρόνια…

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΘΕΛΕΙ ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΘΕΛΕΙ ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 31/10/2010

Στον φυσικό πλούτο της Κύπρου και στην περιοχή που απλώνεται από τα παράλια της Βόρειας Κύπρου μέχρι τη Μερσίνη, φαίνεται ότι έχει επικεντρώσει την προσοχή της η Τουρκία. Την προηγούμενη εβδομάδα, η γειτονική χώρα αποσαφήνισε ότι πρόκειται να προλάβει την Λευκωσία στις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην περιοχή της νήσου.

Τη στιγμή που ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, βρισκόταν στην Αθήνα για να συζητήσει τη σύσφιξη των σχέσεων της χώρας του με την Ελλάδα και την ενδεχόμενη συνεργασία των δυο στη Μεσόγειο, ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας, Τανέρ Γιλντίζ, ανακοίνωσε ότι η χώρα του πραγματοποιεί έρευνα στα ανοιχτά της Κύπρου με σκοπό τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου στη Μεσόγειο.
Ο κ. Γιλντίζ εξήγησε ότι οι τουρκικές έρευνες στην περιοχή βόρειας Κύπρου – Μερσίνης αφορούν μια περιοχή 288.00 χιλιομέτρων. Διευκρίνισε ότι αυτή τη στιγμή οι έρευνες βρίσκονται στο στάδιο της επιστημονικής μελέτης και επεξεργασίας. Παράλληλα, η Άγκυρα ξεκαθάρισε ότι ενδιαφέρεται και για την έρευνα φυσικού αερίου εντός των ορίων της θαλάσσιας ζώνης εμπορικής εκμετάλλευσης της Κύπρου.
Η δήλωσή του κ. Γιλντίζ ήρθε στο πλαίσια μιας νέας συμφωνίας της Τουρκίας, στον ενεργειακό τομέα, με την λεγόμενη κυβέρνηση του Ιρσέν Κιουτσούκ. Η συμφωνία προβλέπει στενή συνεργασία των δύο πλευρών σε ενεργειακούς τομείς όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, την πράσινη ενέργεια και τον ηλεκτρισμό. Μάλιστα, σε ότι αφορά την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από την Τουρκία στην νήσο, θέλοντας να εντυπωσιάσει την διεθνή κοινότητα, η τουρκική πλευρά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο της μελλοντικής συνεργασίας με την ελληνοκυπριακή πλευρά.
Η νέα ενεργειακή συμφωνία «ΤΔΒΚ» - Τουρκίας, εκτός από την αναβάθμιση των τουρκικών δραστηριοτήτων στο χώρο της ενέργειας στην περιοχή της Κύπρου, εξυπηρετεί και άλλους σκοπούς. Η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για νέες τουρκικές επενδύσεις στο βορρά της νήσου. Συγκεκριμένα, η Τουρκία επιθυμεί, σε συνεργασία με το ξένο κεφάλαιο, να επεκτείνει το ερευνητικό τη πεδίο. Για αυτό τον λόγο η Άγκυρα τον τελευταίο καιρό φαίνεται να καλεί σε συνεργασία τις ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ενέργειας.
Η νέα συμφωνία έγινε δεκτή με μεγάλη χαρά από την τουρκοκυπριακή ηγεσία, η οποία επωφελήθηκε από αυτή για να υπογραμμίσει την σημασία της σύσφιξης των σχέσεων της με την Τουρκία. Κατά την υπογραφή της συμφωνίας, ο «Υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας», Σουνάτ Ατούν, υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας με την Τουρκία στον τομέα του φυσικού αερίου.

Πολιτικά και οικονομικά οφέλη βλέπει η Τουρκία

Εντατικοποιώντας τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην περιοχή της Κύπρου, η Τουρκία στοχεύει στην επίτευξη δυο στόχων. Από την μια, επιθυμεί να εξασφαλίσει πολιτικά οφέλη, ενώ ταυτόχρονα ελπίζει και για πιθανά οικονομικά οφέλη που θα φέρει το Κυπριακό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Σε ότι αφορά τα πολιτικά οφέλη οι τουρκικές κινήσεις επικεντρώνονται σε δυο σημεία. Πρώτον, σε συμφωνία με την «επιθετική» εξωτερική πολιτική γραμμή του Υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, η Τουρκία επιθυμεί να δώσει το παρόν της στις εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Άλλωστε, αυτό υπογραμμίζουν και οι κορυφαίοι Τούρκοι αναλυτές. Ας σημειωθεί ότι, την τελευταία περίοδο τα τουρκικά μέσα αναφέρονται με έντονα προβληματισμένο ύφος, στις πρόσφατες κινήσεις της Λευκωσίας που στοχεύουν στην σύσφιξη των σχέσεων της με τις γειτονικές χώρες της Κύπρου. Δεύτερον, σε συμφωνία με την πάγια πολιτική γραμμή της στο Κυπριακό, η Άγκυρα επιχειρεί να δώσει έμφαση στα «κυριαρχικά δικαιώματα» των τουρκοκυπρίων. Η συγκεκριμένη στάση της Άγκυρας προκαλεί την έντονη ικανοποίηση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η οποία συνηθίζει να πραγματοποιεί συχνές αναφορές στην «κυριαρχία της ΤΔΒΚ».

Τέλος, με την νέα κίνηση της, η Τουρκία στοχεύει στην ενδυνάμωση της παρουσίας του τουρκικού κεφαλαίου στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και στην Κύπρο. Επίσης, στοχεύει στην προσέλκυση των ξένων επενδύσεων σε νέους τομείς συνεργασίας στην περιοχή της Μεσογείου.

Το δικό μας μεγάλο ερωτηματικό: Η Τουρκία και οι Τ/κ

Ημερομηνία: 26.10.2010 | 01:29
Το δικό μας μεγάλο ερωτηματικό: Η Τουρκία και οι Τ/κ
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy 26/10/2010

Το Φθινόπωρο ήρθε για τα καλά στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Στα Πριγκιπόνησσα ο ήλιος αποχαιρετά το Μαρμαρά τις πρώτες απογευματινές ώρες. Η φύση έχει ντυθεί προ πολλού στα φθινοπωρινά της χρώματα. Οι κάτοικοι της Πόλης πλέον ζουν στον ρυθμό του ψυχρού φθινοπώρου. Το ίδιο και οι Αθηναίοι… Στην Aττική γη η κακοκαιρία των τελευταίων εβδομάδων αντικατοπτρίζει την ψυχική κόπωση και την ατονία των κατοίκων της ελληνικής πρωτεύουσας. Από την μία η βαθιά κοινωνικοοικονομική κρίση… Από την άλλη, η έλλειψη της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον… Τι και αν οι πολιτικοί του τόπου είναι απασχολημένοι με τις προεκλογικές τους καμπάνιες για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης; Ο κάτοικος της Ελλάδας μαθαίνει βήμα προς βήμα πως να ζει με τον φόβο για τα όσα επιφυλάσσει η κάθε νέα μέρα… Καθώς πλησιάζει ο Δεκέμβρης ο φόβος παίρνει διαστάσεις…

Ενώ οι πολίτες της Τουρκίας και της Ελλάδας ζουν στον φθινοπωρινό ρυθμό της δικής τους πραγματικότητας, οι κυβερνήσεις των λαών προδιαγράφουν μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από αυτήν της κοινωνίας τους…

Τα μάθαμε όλοι τα νέα… Σε αντίθεση με την τουρκική πλευρά, η οποία προτιμά να κρατά μια στάση σιωπής, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, ο ελληνικός τύπος με την εκτεταμένη αναφορά του στην πρόσφατη συνάντηση της ελληνικής και της τουρκικής πλευράς στην Αθήνα άφησε περιθώρια ελπίδας για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Τι και αν δεν τέθηκε σε συζήτηση μια πρόταση που θα απαντούσε διεξοδικά στα ελληνοτουρκικά θέματα; Οι ιθύνουσες τάξεις, οι οποίες καθορίζουν τις «υψηλές πολιτικές», τώρα πια ελπίζουν…

Εκτός από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, νέες εξελίξεις υπάρχουν και στο Κυπριακό. Νέα εξέλιξη… Δεν γνωρίζω αν ο συγκεκριμένος όρος είναι αντιπροσωπευτικός. Πάντως από δημοσιογραφική άποψη υπάρχει σίγουρα «είδηση». Ο αρχηγός του ΟΗΕ, ενός οργανισμού που αντιμετωπίζει αμέτρητα προβλήματα σε πολλά μέτωπα –από την ντροπιαστική για όλη την ανθρωπότητα χολέρα στην Αϊτή μέχρι την αμφισβήτηση της δομής και των λειτουργιών του από τις αναδυόμενες δυνάμεις του τρίτου κόσμου-, κάλεσε τον πρόεδρο και τον λεγόμενο πρόεδρο για να «τα πουν» στο Κυπριακό.

Τι θα συζητήσουν ο Μπαν Κι Μουν, ο ένας πρόεδρος και ο άλλος, ο «λεγόμενος»; Θα δείξει… Όμως το βασικό ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί ίσως να μην είναι το περιεχόμενο της εν λόγω συζήτησης. Ίσως να έχει να κάνει με την νομιμοποίησης αυτής της συζήτησης σε λαϊκή βάση. Ποια η σχέση των Κυπρίων με αυτή την συζήτηση; Τι έχει να πει ο Κύπριος, ο Έλληνας, ο Τούρκος κ.ο.κ. για την «υψηλή» και «μυστική» πολιτική αυτού του τόπου…

Ας το παραδεχθούμε… Ο πολιτικός λόγος του τόπου πρέπει να οδηγηθεί επιτέλους στον εκδημοκρατισμό. Ένα καθεστώς δεν είναι δημοκρατικό επειδή είναι αστικό, εθνοκεντρικό και βασίζεται στην ελεύθερη αγορά. Σε επιστημονικό επίπεδο η σύγχρονη πολιτική σκέψη αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην άμεση δημοκρατία. Η άμεση δημοκρατία, η αποκέντρωση των απαρχαιωμένων θεσμών, έρχεται σε σύγκρουση με την κάθε «υψηλή πολιτική».

Η ανάπτυξη του πεδίου των πολιτικών και κοινωνικών γνώσεων του κάθε πολίτη ανοίγει τον δρόμο του εκδημοκρατισμού σε μια κοινωνία. Σε τελική ανάλυση, μια απλή κουβεντούλα- συζήτηση με τον κ. Μουν δεν πρόκειται να λύσει κανένα πρόβλημα, πόσο μάλλον το Κυπριακό. Ο προβληματισμός για την επίλυση του Κυπριακού μπορεί να ξεκινήσει όταν ο κάθε πολίτης αρχίσει να προβληματίζεται για όλες τις κοινωνικές και πολιτικές εκφάνσεις της κυπριακής πραγματικότητας. Από την σκοπιά της ελληνοκυπριακής πραγματικότητας, ο προβληματισμός για την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής και για αυτό το μεγάλο ερωτηματικό που ακούει στο όνομα «Τουρκία» ενδέχεται να σηματοδοτήσει ένα ταξίδι με πλούσιες εμπειρίες ως προς το μέλλον αυτής της γης…

Χρειαζόμαστε πράξη και έργα

Ίσως να είσαστε από την δεξιά παράταξη… Ίσως από την αριστερή… Ίσως να λέτε ότι η Τουρκία είναι μια δύναμη με την οποία θα αναμετρηθούμε και θα ανταγωνιστούμε… Ίσως να πιστεύεται το αντίθετο… Δεν έχει σημασία. Από την στιγμή, που τολμάμε να κάνουμε ένα βήμα πέρα από τα κατεστημένα πλαίσια της «υψηλής πολιτικής», των κλειστών διπλωματικών και πολιτικών κυκλωμάτων, το σίγουρο είναι ότι έχουμε να πούμε κάτι νέο και ελπιδοφόρο…

Πάμε να γνωρίσουμε την άλλη πλευρά της γραμμής, όχι επειδή αυτό μας επιβάλλουν οι συνθήκες, αλλά για τον ίδιο μας τον εαυτό…

Πως η μελέτη της πραγματικότητας που αντιμετωπίζει ο «άλλος», το έτερο στοιχείο, θα μας οδηγήσει στον προβληματισμό γύρω από την δική μας πραγματικότητα; Σίγουρα στην Κύπρο διαθέτουμε πολλές δυνατότητες και μέσα για να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση…

Μερικές πρόχειρες πρώτες σκέψεις…

Απαγκίστρωση από τη διπλωματία και την πολιτική σκέψη της Ελλάδος που αιωρείται μέσα στα παρακρατικά πλοκάμια της Αθήνας… Δεν χρειαζόμαστε τη γνώση και την εμπειρία της Αθήνας για να «ξεπεράσουμε» την πράσινη γραμμή… Διαθέτουμε πανεπιστημιακές δομές, πολύ πιο αποτελεσματικές από τις αντίστοιχες ελληνικές δομές… Έχουμε ένα Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και μια πληθώρα κολεγίων με κοινωνικές επιστήμες… Ας αναβαθμίσουμε λοιπόν τη δράση τους στο επιστημονικό πεδίο που αφορά την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινωνία. Έχουμε ένα «νεκρό» κανάλι που ονομάζεται ΡΙΚ2 και το οποίο πληρώνει ο Κύπριος φορολογούμενος… Ας το «ζωντανέψουμε» ως μια νέα οδό επικοινωνίας… Ας προχωρήσουμε στην ίδρυση δικών μας think tank, τα οποία θα λειτουργήσουν πέρα από τα σύνορα σκέψης των διεθνών σχέσεων και θα προσεγγίσουν το χθες και το σήμερα του τόπου με εργαλεία της κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης… Ας επενδύσουμε επιτέλους διεξοδικά στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας (για τους τουρκοκύπριους) και της τουρκικής γλώσσας (για τους ελληνοκύπριους)… Ας «λυτρωθούν» επιτέλους τα μέσα αυτού του τόπου από τα έτοιμα τηλεγραφήματα των πρακτορείων… Αυτός ο τόπος μας ανήκει και έχουμε κάθε δικαίωμα και υποχρέωση να τον εξερευνήσουμε με όλους του τις εκφάνσεις…

Ας συζητήσουμε…

Όχι αποκλειστικά στα γραφεία του ΟΗΕ… Αλλά μέσα στις ίδιες μας τις κατοικίες…

www.kathimerini.com.cy

Το φαινόμενο των τούρκικων σίριαλ

του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010

Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη. Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη. Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου. Πολύ χρήμα… Όπλα… Σφαίρες και αίμα… Πού και πού ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής-σουνιτικής-τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης…
Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας της νέας εποχής…

http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=30302

ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΟΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ

ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΟΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ
Το φαινόμενο των τουρκικών σίριαλ στα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά…
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010

Η γενιά της στρατιωτικής χούντας στην Τουρκία, όσοι δηλαδή γεννήθηκαν κατά τα μέσα της δεκαετίας 70΄ και το πρώτο μισό της δεκαετίας 80΄, ζουν με την ανάμνηση μιας συγκεκριμένης τηλεοπτική εικόνας: Ένα στολισμένο βάζο παγωμένο στο κέντρο της τηλεοπτικής οθόνης για πάρα πολλή ώρα. Αυτό γινόταν όταν η Τουρκία είχε μόλις δυο τηλεοπτικά κανάλια τα οποία ελέγχονταν από το στρατιωτικό καθεστώς της χώρας. Κατά τις βραδινές ώρες, όταν οι θεατές πύκνωναν, το TRT, δηλαδή το Ραδιοτηλεοπτικό Ίδρυμα της Τουρκίας αντιμετώπιζε σε τακτική βάση προβλήματα τεχνικής υφής και αναγκαζόταν να διακόψει την κανονική ροή προγραμμάτων, αντικαθιστώντας την εκάστοτε εκπομπή με την βουβή εικόνα ενός στολισμένου βάζου. Ο Τούρκος τηλεθεατής λοιπόν, μπορούσε να αφεθεί στον μαγικό κόσμο του βουβού διαλογισμού με επίκεντρο το βάζο…

Σήμερα η βουβή εικόνα με το βάζο είναι μια νοσταλγική ανάμνηση για όσους Τούρκους πολίτες πρόλαβαν να την βιώσουν. Στην σύγχρονη Τουρκία, ο τηλεθεατής δεν βιώνει πια την «μαγεία» μιας βουβής τηλεοπτικής εικόνας. Σήμερα, ο τηλεθεατής στροβιλίζεται στους ρυθμούς των πλαστών κόσμων και των πλαστών συναισθημάτων της τουρκικής τηλεοπτικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας. Αυτή η νέα εξέλιξη έχει ως αφετηρία το φτηνό τουρκικό εργατικό δυναμικό και την τεχνολογική πρόοδο της γειτονικής χώρας. Ο τουρκικός δορυφόρος «Türksat» διαδραμάτισε αξιόλογο ρόλο στην «άνθηση» της τουρκικής τηλεόρασης. Σε αντίθεση με τον αντίστοιχο ελληνικό δορυφόρο, που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, ο τουρκικός δορυφόρος είναι στην υπηρεσία του κεφαλαίου και του ελεύθερου ανταγωνισμού και ο κάθε Τούρκος πολίτης με μια μικρή επένδυση των πενήντα ευρώ μπορεί να παρακολουθήσει ελεύθερα πάνω από 300 τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς. Πριν ένα χρόνο σε αυτά προστέθηκαν και τα επτά τηλεοπτικά κανάλια της «ΤΔΒΚ». Στο σύνολο τους, εκτός από τις αθλητικές και ξένες εκπομπές, αυτοί οι σταθμοί «πωλούν» πλαστούς κόσμους, μυθοπλασίες, κους κους, σκάνδαλα, χρήμα, θρησκευτική και εθνοκεντρική μισαλλοδοξία και φυσικά πολύ μα πάρα πολύ αίμα, σάρκα και βεντέτα…

Ο μυθοπλαστικός κόσμος των καναλιών του «Türksat» στηρίζεται στις δυναμικές της σύγχρονης Τουρκικής κοινωνίας… Η ανεργία και οι οικονομικές δυσχέρειες τροφοδοτούν τους τηλεοπτικούς σταθμούς, σε καθημερινή βάση, με νέους τηλεθεατές γεμάτους όρεξη να καταβροχθίσουν όνειρα από άλλους πλανήτες και άλλες εποχές…

Πλαστοί κόσμοι όπως πύργοι από άμμο…

Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη… Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη… Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου… Πολύ Χρήμα … Όπλα… Σφαίρες και Αίμα… Που και που ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής - σουνίτικης – τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης… Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Σήμερα αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας…

Ποια είναι λοιπόν η δυναμική που κρύβεται πίσω από την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας; Η απάντηση είναι απλή. Στα ανώτατα κλιμάκια της τουρκικής τηλεοπτικής βιομηχανίας συναντάμε ένα κοινωνικό αμάλγαμα, το οποίο δίνει κατευθύνσεις στα άφταστα όνειρα της κοινωνίας. Άνθρωποι της νύχτας, βαρόνοι του υπόκοσμου, άνθρωποι των κέντρων λήψης αποφάσεων αλλά και άνθρωποι με τεχνογνωσία, υψηλή παιδεία, από τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο και την μεσαία τάξη της Τουρκίας… Αυτοί βάζουν το χρήμα, την τεχνογνωσία, την πλοκή και αυτοί κινούν τα νήματα…
Στα κατώτερα κλιμάκια η εικόνα είναι διαφορετική. Εκεί συναντάμε νέους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν επιλέξει να επενδύσουν τα όνειρα και τις ψευδαισθήσεις τους στους πλαστούς κόσμους της τουρκικής τηλεόρασης. Εντυπωσιακές κοπέλες και νεαροί άνδρες για τους οποίους καρδιοχτυπούν οι Τουρκάλες… Κορμιά που μετατρέπονται σε sex symbols για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των γητευτών των ονείρων… Νέοι άνθρωποι με μέση και σε κάποιες περιπτώσεις με ανώτατη παιδεία, οι οποίοι αναζητούν την κοινωνική καταξίωση και τον πλούτο, μέσα από την μικρή οθόνη.

Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να αγνοούμε και τον ιδιαίτερο ρόλο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης. Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980, «δημιούργησε» μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας τα οποία γνωρίζουν πολύ καλά ποια είναι τα «επιτρεπτά όρια» της τουρκικής δημοσιογραφίας. Μέσα στα συγκεκριμένα «όρια», τα σύγχρονα μέσα αναπαράγουν ιδανικούς κόσμους και κοινωνικά ινδάλματα. Τι και αν 10.000 παιδιά κάτω των 12 ετών βρίσκονται στις φυλακές της Τουρκίας για πολιτικούς λόγους; Τα main stream μέσα έχουν πολύ σημαντικότερα θέματα να προβάλουν… Είναι ηθικό για μια Τουρκάλα να εμπορευτεί το κορμί της έναντι του ποσού των 100.000 δολαρίων, για να σώσει φυσικά το άρρωστο παιδί της; Σεξ και χρήμα… Ποιος θα ασχοληθεί με τις αθώες ψυχές πίσω από τα σκουριασμένα κάγκελα; Σίγουρα όχι η τουρκική τηλεόραση…

Τουρκικά όνειρα στα ελληνικά χωρικά ύδατα

Όλα ξεκίνησαν με τον μπακλαβά, τον «τούρκικο μπακλαβά». Όταν ένας πάμπλουτος Ρωμιός της Κωνσταντινουπολίτης ερωτεύτηκε την κόρη ενός παραγωγού μπακλαβά από το Άντεπ της Τουρκίας τα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά «πήραν φωτιά». Στα μέσα αυτής της δεκαετίας, το σίριαλ «Στα σύνορα της Αγάπης» ή «Yabancı Damat» (Ο Ξένος Γαμπρός), του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου Kanal D, γνώρισε την αποθέωση στην Ελλάδα, μέσα από την συχνότητα του ελληνικού τηλεοπτικού καναλιού «Mega». Ακολούθησε μια μικρή ανάπαυλα… Μέχρι να μπει στο «παιχνίδι» το μεγάλο κανάλι της Θεσσαλονίκης, το «Μακεδονία TV», το οποίο πρόβαλλε το σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες». Η μεταγραφή του εν λόγω προγράμματος στον ελληνικό «ΑΝΤ1», αποτέλεσε την μεγάλη επιτυχία του καναλιού. Ξεκινώντας από το νεκρό καλοκαιρινό πρόγραμμα, το «Χίλιες και μια Νύχτες» στην απογευματινή ζώνη του καναλιού, αφού καταρράκωσε τα αντίστοιχα ελληνικά και βραζιλιάνικα προγράμματα των λοιπών ανταγωνιστικών σταθμών, μεταπήδησε φέτος στην νυχτερινή ζώνη. η επιτυχία όμως συνεχίζεται με την προβολή του «Κισμέτ» (Dudaktan Kalbe στα τούρκικα), ενός νέου προγράμματος ανάλογου ύφους και θεματολογίας, στην απογευματινή ζώνη του καναλιού. Το κανάλι του ΑΝΤ1 λοιπόν φαίνεται να έχει επενδύσει αρκετά στα εν λόγω σίριαλ, εφόσον τόσο πέρυσι όσο και φέτος, οι πρωταγωνιστές των τουρκικών εκπομπών κλήθηκαν να επισκεφθούν την Ελλάδα και να προωθήσουν την δουλεία τους καθισμένοι σε πάνελ πρωινών και απογευματινών εκπομπών ανάλαφρης θεματολογίας, που προβάλλει το ίδιο κανάλι.
Λίγους μήνες μετά την καλοκαιρινή επιτυχία του σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες», πολλά είναι τα ελληνικά νοικοκυριά τα οποία ζουν στους ρυθμούς των ιδεατών κόσμων των Τούρκων σεναριογράφων. Οι μεγαλύτερες γενιές έχουν θυμηθεί τις εποχές που έτρεχαν στις κινηματογραφικές αίθουσες για να απολαύσουν τουρκικές ταινίες, που έκαναν την κάθε νοικοκυρά να αναδύεται σε λυγμούς συμμεριζόμενη τα πάθη των πρωταγωνιστών. Πίσω, στην δεκαετία 60΄ ο τουρκικός κινηματογράφος είχε γνωρίσει εποχές δόξας. Τέσσερις δεκαετίες μετά, για μια ακόμη φορά, το χρήμα, η ίντριγκα, το όπλο και το σεξ προκαλούν το πάθος, το χειροκρότημα και το δάκρυ των Ελλήνων…

Όχι στα ψευδοσίριαλ!

Όχι στα ψευδοσίριαλ του «εχθρού»! Το σίγουρο είναι ότι αυτό το σύνθημα εκφράζει το σύνολο των διοικήσεων των κυπριακών καναλιών. Η αναζήτηση ποιοτικότερων προγραμμάτων θα αποτελεί μάλλον δευτερεύον παράγοντα στην απόρριψη των εν λόγω σίριαλ από τα κυπριακά κανάλια. Άλλωστε, τα στενά ιδεολογικά και εθνοκεντρικά στερεότυπα δεν αφήνουν περιθώρια για προβληματισμούς…

Και όμως… Σε κοινωνικό επίπεδο υπάρχει μια διαφορετική διάσταση του όλου θέματος. Κατά την διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού, ο συγγραφέας του συγκεκριμένου άρθρου υπήρξε μάρτυρας πολύ θετικών αντιδράσεων κάποιων συμπολιτών μας απέναντι στα τουρκικά σίριαλ. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι Κύπριοι τηλεθεατές εκμυστηρεύτηκαν ότι, πέρα από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, παρακολουθούν μετά μανίας και ευλάβειας, τα τουρκικά σίριαλ των ελληνικών καναλιών που προβάλλονται από τις δορυφορικές πλατφόρμες.
Όποιες και αν είναι οι αντιδράσεις των κοινωνιών της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Κύπρου απέναντι στα τουρκικά σίριαλ και τις μυθοπλασίες που εμπορεύονται, το σίγουρο είναι ότι μια μικρή πλειοψηφία Τούρκων τηλεθεατών ζουν με την νοσταλγία της τηλεοπτικής εικόνας του βουβού βάζου. Στα 20 λεπτά προβολής του βάζου, ο κάθε Τούρκος πολίτης είχε την ευκαιρία να αρπάξει μια εφημερίδα ή ένα βιβλίο και να απολαύσει την απόλυτη σιωπή. Σήμερα, οι μυθοπλασίες με φόντο τον Βόσπορο και υπό τον ήχο των βιολιών και των κιθάρων, δεν αφήνουν περιθώρια στην πολύτιμη απόλυτη σιωπή… Κρίμα που χάθηκε το βουβό βάζο σε μια εποχή που αυξάνονται οι βουβές ψυχές…