Ημερομηνία: 26.10.2010 | 01:29
Το δικό μας μεγάλο ερωτηματικό: Η Τουρκία και οι Τ/κ
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy 26/10/2010
Το Φθινόπωρο ήρθε για τα καλά στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Στα Πριγκιπόνησσα ο ήλιος αποχαιρετά το Μαρμαρά τις πρώτες απογευματινές ώρες. Η φύση έχει ντυθεί προ πολλού στα φθινοπωρινά της χρώματα. Οι κάτοικοι της Πόλης πλέον ζουν στον ρυθμό του ψυχρού φθινοπώρου. Το ίδιο και οι Αθηναίοι… Στην Aττική γη η κακοκαιρία των τελευταίων εβδομάδων αντικατοπτρίζει την ψυχική κόπωση και την ατονία των κατοίκων της ελληνικής πρωτεύουσας. Από την μία η βαθιά κοινωνικοοικονομική κρίση… Από την άλλη, η έλλειψη της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον… Τι και αν οι πολιτικοί του τόπου είναι απασχολημένοι με τις προεκλογικές τους καμπάνιες για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης; Ο κάτοικος της Ελλάδας μαθαίνει βήμα προς βήμα πως να ζει με τον φόβο για τα όσα επιφυλάσσει η κάθε νέα μέρα… Καθώς πλησιάζει ο Δεκέμβρης ο φόβος παίρνει διαστάσεις…
Ενώ οι πολίτες της Τουρκίας και της Ελλάδας ζουν στον φθινοπωρινό ρυθμό της δικής τους πραγματικότητας, οι κυβερνήσεις των λαών προδιαγράφουν μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από αυτήν της κοινωνίας τους…
Τα μάθαμε όλοι τα νέα… Σε αντίθεση με την τουρκική πλευρά, η οποία προτιμά να κρατά μια στάση σιωπής, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, ο ελληνικός τύπος με την εκτεταμένη αναφορά του στην πρόσφατη συνάντηση της ελληνικής και της τουρκικής πλευράς στην Αθήνα άφησε περιθώρια ελπίδας για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Τι και αν δεν τέθηκε σε συζήτηση μια πρόταση που θα απαντούσε διεξοδικά στα ελληνοτουρκικά θέματα; Οι ιθύνουσες τάξεις, οι οποίες καθορίζουν τις «υψηλές πολιτικές», τώρα πια ελπίζουν…
Εκτός από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, νέες εξελίξεις υπάρχουν και στο Κυπριακό. Νέα εξέλιξη… Δεν γνωρίζω αν ο συγκεκριμένος όρος είναι αντιπροσωπευτικός. Πάντως από δημοσιογραφική άποψη υπάρχει σίγουρα «είδηση». Ο αρχηγός του ΟΗΕ, ενός οργανισμού που αντιμετωπίζει αμέτρητα προβλήματα σε πολλά μέτωπα –από την ντροπιαστική για όλη την ανθρωπότητα χολέρα στην Αϊτή μέχρι την αμφισβήτηση της δομής και των λειτουργιών του από τις αναδυόμενες δυνάμεις του τρίτου κόσμου-, κάλεσε τον πρόεδρο και τον λεγόμενο πρόεδρο για να «τα πουν» στο Κυπριακό.
Τι θα συζητήσουν ο Μπαν Κι Μουν, ο ένας πρόεδρος και ο άλλος, ο «λεγόμενος»; Θα δείξει… Όμως το βασικό ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί ίσως να μην είναι το περιεχόμενο της εν λόγω συζήτησης. Ίσως να έχει να κάνει με την νομιμοποίησης αυτής της συζήτησης σε λαϊκή βάση. Ποια η σχέση των Κυπρίων με αυτή την συζήτηση; Τι έχει να πει ο Κύπριος, ο Έλληνας, ο Τούρκος κ.ο.κ. για την «υψηλή» και «μυστική» πολιτική αυτού του τόπου…
Ας το παραδεχθούμε… Ο πολιτικός λόγος του τόπου πρέπει να οδηγηθεί επιτέλους στον εκδημοκρατισμό. Ένα καθεστώς δεν είναι δημοκρατικό επειδή είναι αστικό, εθνοκεντρικό και βασίζεται στην ελεύθερη αγορά. Σε επιστημονικό επίπεδο η σύγχρονη πολιτική σκέψη αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην άμεση δημοκρατία. Η άμεση δημοκρατία, η αποκέντρωση των απαρχαιωμένων θεσμών, έρχεται σε σύγκρουση με την κάθε «υψηλή πολιτική».
Η ανάπτυξη του πεδίου των πολιτικών και κοινωνικών γνώσεων του κάθε πολίτη ανοίγει τον δρόμο του εκδημοκρατισμού σε μια κοινωνία. Σε τελική ανάλυση, μια απλή κουβεντούλα- συζήτηση με τον κ. Μουν δεν πρόκειται να λύσει κανένα πρόβλημα, πόσο μάλλον το Κυπριακό. Ο προβληματισμός για την επίλυση του Κυπριακού μπορεί να ξεκινήσει όταν ο κάθε πολίτης αρχίσει να προβληματίζεται για όλες τις κοινωνικές και πολιτικές εκφάνσεις της κυπριακής πραγματικότητας. Από την σκοπιά της ελληνοκυπριακής πραγματικότητας, ο προβληματισμός για την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής και για αυτό το μεγάλο ερωτηματικό που ακούει στο όνομα «Τουρκία» ενδέχεται να σηματοδοτήσει ένα ταξίδι με πλούσιες εμπειρίες ως προς το μέλλον αυτής της γης…
Χρειαζόμαστε πράξη και έργα
Ίσως να είσαστε από την δεξιά παράταξη… Ίσως από την αριστερή… Ίσως να λέτε ότι η Τουρκία είναι μια δύναμη με την οποία θα αναμετρηθούμε και θα ανταγωνιστούμε… Ίσως να πιστεύεται το αντίθετο… Δεν έχει σημασία. Από την στιγμή, που τολμάμε να κάνουμε ένα βήμα πέρα από τα κατεστημένα πλαίσια της «υψηλής πολιτικής», των κλειστών διπλωματικών και πολιτικών κυκλωμάτων, το σίγουρο είναι ότι έχουμε να πούμε κάτι νέο και ελπιδοφόρο…
Πάμε να γνωρίσουμε την άλλη πλευρά της γραμμής, όχι επειδή αυτό μας επιβάλλουν οι συνθήκες, αλλά για τον ίδιο μας τον εαυτό…
Πως η μελέτη της πραγματικότητας που αντιμετωπίζει ο «άλλος», το έτερο στοιχείο, θα μας οδηγήσει στον προβληματισμό γύρω από την δική μας πραγματικότητα; Σίγουρα στην Κύπρο διαθέτουμε πολλές δυνατότητες και μέσα για να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση…
Μερικές πρόχειρες πρώτες σκέψεις…
Απαγκίστρωση από τη διπλωματία και την πολιτική σκέψη της Ελλάδος που αιωρείται μέσα στα παρακρατικά πλοκάμια της Αθήνας… Δεν χρειαζόμαστε τη γνώση και την εμπειρία της Αθήνας για να «ξεπεράσουμε» την πράσινη γραμμή… Διαθέτουμε πανεπιστημιακές δομές, πολύ πιο αποτελεσματικές από τις αντίστοιχες ελληνικές δομές… Έχουμε ένα Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και μια πληθώρα κολεγίων με κοινωνικές επιστήμες… Ας αναβαθμίσουμε λοιπόν τη δράση τους στο επιστημονικό πεδίο που αφορά την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινωνία. Έχουμε ένα «νεκρό» κανάλι που ονομάζεται ΡΙΚ2 και το οποίο πληρώνει ο Κύπριος φορολογούμενος… Ας το «ζωντανέψουμε» ως μια νέα οδό επικοινωνίας… Ας προχωρήσουμε στην ίδρυση δικών μας think tank, τα οποία θα λειτουργήσουν πέρα από τα σύνορα σκέψης των διεθνών σχέσεων και θα προσεγγίσουν το χθες και το σήμερα του τόπου με εργαλεία της κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης… Ας επενδύσουμε επιτέλους διεξοδικά στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας (για τους τουρκοκύπριους) και της τουρκικής γλώσσας (για τους ελληνοκύπριους)… Ας «λυτρωθούν» επιτέλους τα μέσα αυτού του τόπου από τα έτοιμα τηλεγραφήματα των πρακτορείων… Αυτός ο τόπος μας ανήκει και έχουμε κάθε δικαίωμα και υποχρέωση να τον εξερευνήσουμε με όλους του τις εκφάνσεις…
Ας συζητήσουμε…
Όχι αποκλειστικά στα γραφεία του ΟΗΕ… Αλλά μέσα στις ίδιες μας τις κατοικίες…
www.kathimerini.com.cy
Tuesday, October 26, 2010
Monday, October 25, 2010
Το φαινόμενο των τούρκικων σίριαλ
του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010
Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη. Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη. Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου. Πολύ χρήμα… Όπλα… Σφαίρες και αίμα… Πού και πού ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής-σουνιτικής-τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης…
Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας της νέας εποχής…
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=30302
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010
Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη. Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη. Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου. Πολύ χρήμα… Όπλα… Σφαίρες και αίμα… Πού και πού ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής-σουνιτικής-τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης…
Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας της νέας εποχής…
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=30302
Sunday, October 24, 2010
ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΟΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ
ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΟΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ
Το φαινόμενο των τουρκικών σίριαλ στα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά…
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010
Η γενιά της στρατιωτικής χούντας στην Τουρκία, όσοι δηλαδή γεννήθηκαν κατά τα μέσα της δεκαετίας 70΄ και το πρώτο μισό της δεκαετίας 80΄, ζουν με την ανάμνηση μιας συγκεκριμένης τηλεοπτική εικόνας: Ένα στολισμένο βάζο παγωμένο στο κέντρο της τηλεοπτικής οθόνης για πάρα πολλή ώρα. Αυτό γινόταν όταν η Τουρκία είχε μόλις δυο τηλεοπτικά κανάλια τα οποία ελέγχονταν από το στρατιωτικό καθεστώς της χώρας. Κατά τις βραδινές ώρες, όταν οι θεατές πύκνωναν, το TRT, δηλαδή το Ραδιοτηλεοπτικό Ίδρυμα της Τουρκίας αντιμετώπιζε σε τακτική βάση προβλήματα τεχνικής υφής και αναγκαζόταν να διακόψει την κανονική ροή προγραμμάτων, αντικαθιστώντας την εκάστοτε εκπομπή με την βουβή εικόνα ενός στολισμένου βάζου. Ο Τούρκος τηλεθεατής λοιπόν, μπορούσε να αφεθεί στον μαγικό κόσμο του βουβού διαλογισμού με επίκεντρο το βάζο…
Σήμερα η βουβή εικόνα με το βάζο είναι μια νοσταλγική ανάμνηση για όσους Τούρκους πολίτες πρόλαβαν να την βιώσουν. Στην σύγχρονη Τουρκία, ο τηλεθεατής δεν βιώνει πια την «μαγεία» μιας βουβής τηλεοπτικής εικόνας. Σήμερα, ο τηλεθεατής στροβιλίζεται στους ρυθμούς των πλαστών κόσμων και των πλαστών συναισθημάτων της τουρκικής τηλεοπτικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας. Αυτή η νέα εξέλιξη έχει ως αφετηρία το φτηνό τουρκικό εργατικό δυναμικό και την τεχνολογική πρόοδο της γειτονικής χώρας. Ο τουρκικός δορυφόρος «Türksat» διαδραμάτισε αξιόλογο ρόλο στην «άνθηση» της τουρκικής τηλεόρασης. Σε αντίθεση με τον αντίστοιχο ελληνικό δορυφόρο, που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, ο τουρκικός δορυφόρος είναι στην υπηρεσία του κεφαλαίου και του ελεύθερου ανταγωνισμού και ο κάθε Τούρκος πολίτης με μια μικρή επένδυση των πενήντα ευρώ μπορεί να παρακολουθήσει ελεύθερα πάνω από 300 τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς. Πριν ένα χρόνο σε αυτά προστέθηκαν και τα επτά τηλεοπτικά κανάλια της «ΤΔΒΚ». Στο σύνολο τους, εκτός από τις αθλητικές και ξένες εκπομπές, αυτοί οι σταθμοί «πωλούν» πλαστούς κόσμους, μυθοπλασίες, κους κους, σκάνδαλα, χρήμα, θρησκευτική και εθνοκεντρική μισαλλοδοξία και φυσικά πολύ μα πάρα πολύ αίμα, σάρκα και βεντέτα…
Ο μυθοπλαστικός κόσμος των καναλιών του «Türksat» στηρίζεται στις δυναμικές της σύγχρονης Τουρκικής κοινωνίας… Η ανεργία και οι οικονομικές δυσχέρειες τροφοδοτούν τους τηλεοπτικούς σταθμούς, σε καθημερινή βάση, με νέους τηλεθεατές γεμάτους όρεξη να καταβροχθίσουν όνειρα από άλλους πλανήτες και άλλες εποχές…
Πλαστοί κόσμοι όπως πύργοι από άμμο…
Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη… Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη… Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου… Πολύ Χρήμα … Όπλα… Σφαίρες και Αίμα… Που και που ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής - σουνίτικης – τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης… Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Σήμερα αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας…
Ποια είναι λοιπόν η δυναμική που κρύβεται πίσω από την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας; Η απάντηση είναι απλή. Στα ανώτατα κλιμάκια της τουρκικής τηλεοπτικής βιομηχανίας συναντάμε ένα κοινωνικό αμάλγαμα, το οποίο δίνει κατευθύνσεις στα άφταστα όνειρα της κοινωνίας. Άνθρωποι της νύχτας, βαρόνοι του υπόκοσμου, άνθρωποι των κέντρων λήψης αποφάσεων αλλά και άνθρωποι με τεχνογνωσία, υψηλή παιδεία, από τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο και την μεσαία τάξη της Τουρκίας… Αυτοί βάζουν το χρήμα, την τεχνογνωσία, την πλοκή και αυτοί κινούν τα νήματα…
Στα κατώτερα κλιμάκια η εικόνα είναι διαφορετική. Εκεί συναντάμε νέους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν επιλέξει να επενδύσουν τα όνειρα και τις ψευδαισθήσεις τους στους πλαστούς κόσμους της τουρκικής τηλεόρασης. Εντυπωσιακές κοπέλες και νεαροί άνδρες για τους οποίους καρδιοχτυπούν οι Τουρκάλες… Κορμιά που μετατρέπονται σε sex symbols για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των γητευτών των ονείρων… Νέοι άνθρωποι με μέση και σε κάποιες περιπτώσεις με ανώτατη παιδεία, οι οποίοι αναζητούν την κοινωνική καταξίωση και τον πλούτο, μέσα από την μικρή οθόνη.
Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να αγνοούμε και τον ιδιαίτερο ρόλο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης. Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980, «δημιούργησε» μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας τα οποία γνωρίζουν πολύ καλά ποια είναι τα «επιτρεπτά όρια» της τουρκικής δημοσιογραφίας. Μέσα στα συγκεκριμένα «όρια», τα σύγχρονα μέσα αναπαράγουν ιδανικούς κόσμους και κοινωνικά ινδάλματα. Τι και αν 10.000 παιδιά κάτω των 12 ετών βρίσκονται στις φυλακές της Τουρκίας για πολιτικούς λόγους; Τα main stream μέσα έχουν πολύ σημαντικότερα θέματα να προβάλουν… Είναι ηθικό για μια Τουρκάλα να εμπορευτεί το κορμί της έναντι του ποσού των 100.000 δολαρίων, για να σώσει φυσικά το άρρωστο παιδί της; Σεξ και χρήμα… Ποιος θα ασχοληθεί με τις αθώες ψυχές πίσω από τα σκουριασμένα κάγκελα; Σίγουρα όχι η τουρκική τηλεόραση…
Τουρκικά όνειρα στα ελληνικά χωρικά ύδατα
Όλα ξεκίνησαν με τον μπακλαβά, τον «τούρκικο μπακλαβά». Όταν ένας πάμπλουτος Ρωμιός της Κωνσταντινουπολίτης ερωτεύτηκε την κόρη ενός παραγωγού μπακλαβά από το Άντεπ της Τουρκίας τα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά «πήραν φωτιά». Στα μέσα αυτής της δεκαετίας, το σίριαλ «Στα σύνορα της Αγάπης» ή «Yabancı Damat» (Ο Ξένος Γαμπρός), του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου Kanal D, γνώρισε την αποθέωση στην Ελλάδα, μέσα από την συχνότητα του ελληνικού τηλεοπτικού καναλιού «Mega». Ακολούθησε μια μικρή ανάπαυλα… Μέχρι να μπει στο «παιχνίδι» το μεγάλο κανάλι της Θεσσαλονίκης, το «Μακεδονία TV», το οποίο πρόβαλλε το σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες». Η μεταγραφή του εν λόγω προγράμματος στον ελληνικό «ΑΝΤ1», αποτέλεσε την μεγάλη επιτυχία του καναλιού. Ξεκινώντας από το νεκρό καλοκαιρινό πρόγραμμα, το «Χίλιες και μια Νύχτες» στην απογευματινή ζώνη του καναλιού, αφού καταρράκωσε τα αντίστοιχα ελληνικά και βραζιλιάνικα προγράμματα των λοιπών ανταγωνιστικών σταθμών, μεταπήδησε φέτος στην νυχτερινή ζώνη. η επιτυχία όμως συνεχίζεται με την προβολή του «Κισμέτ» (Dudaktan Kalbe στα τούρκικα), ενός νέου προγράμματος ανάλογου ύφους και θεματολογίας, στην απογευματινή ζώνη του καναλιού. Το κανάλι του ΑΝΤ1 λοιπόν φαίνεται να έχει επενδύσει αρκετά στα εν λόγω σίριαλ, εφόσον τόσο πέρυσι όσο και φέτος, οι πρωταγωνιστές των τουρκικών εκπομπών κλήθηκαν να επισκεφθούν την Ελλάδα και να προωθήσουν την δουλεία τους καθισμένοι σε πάνελ πρωινών και απογευματινών εκπομπών ανάλαφρης θεματολογίας, που προβάλλει το ίδιο κανάλι.
Λίγους μήνες μετά την καλοκαιρινή επιτυχία του σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες», πολλά είναι τα ελληνικά νοικοκυριά τα οποία ζουν στους ρυθμούς των ιδεατών κόσμων των Τούρκων σεναριογράφων. Οι μεγαλύτερες γενιές έχουν θυμηθεί τις εποχές που έτρεχαν στις κινηματογραφικές αίθουσες για να απολαύσουν τουρκικές ταινίες, που έκαναν την κάθε νοικοκυρά να αναδύεται σε λυγμούς συμμεριζόμενη τα πάθη των πρωταγωνιστών. Πίσω, στην δεκαετία 60΄ ο τουρκικός κινηματογράφος είχε γνωρίσει εποχές δόξας. Τέσσερις δεκαετίες μετά, για μια ακόμη φορά, το χρήμα, η ίντριγκα, το όπλο και το σεξ προκαλούν το πάθος, το χειροκρότημα και το δάκρυ των Ελλήνων…
Όχι στα ψευδοσίριαλ!
Όχι στα ψευδοσίριαλ του «εχθρού»! Το σίγουρο είναι ότι αυτό το σύνθημα εκφράζει το σύνολο των διοικήσεων των κυπριακών καναλιών. Η αναζήτηση ποιοτικότερων προγραμμάτων θα αποτελεί μάλλον δευτερεύον παράγοντα στην απόρριψη των εν λόγω σίριαλ από τα κυπριακά κανάλια. Άλλωστε, τα στενά ιδεολογικά και εθνοκεντρικά στερεότυπα δεν αφήνουν περιθώρια για προβληματισμούς…
Και όμως… Σε κοινωνικό επίπεδο υπάρχει μια διαφορετική διάσταση του όλου θέματος. Κατά την διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού, ο συγγραφέας του συγκεκριμένου άρθρου υπήρξε μάρτυρας πολύ θετικών αντιδράσεων κάποιων συμπολιτών μας απέναντι στα τουρκικά σίριαλ. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι Κύπριοι τηλεθεατές εκμυστηρεύτηκαν ότι, πέρα από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, παρακολουθούν μετά μανίας και ευλάβειας, τα τουρκικά σίριαλ των ελληνικών καναλιών που προβάλλονται από τις δορυφορικές πλατφόρμες.
Όποιες και αν είναι οι αντιδράσεις των κοινωνιών της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Κύπρου απέναντι στα τουρκικά σίριαλ και τις μυθοπλασίες που εμπορεύονται, το σίγουρο είναι ότι μια μικρή πλειοψηφία Τούρκων τηλεθεατών ζουν με την νοσταλγία της τηλεοπτικής εικόνας του βουβού βάζου. Στα 20 λεπτά προβολής του βάζου, ο κάθε Τούρκος πολίτης είχε την ευκαιρία να αρπάξει μια εφημερίδα ή ένα βιβλίο και να απολαύσει την απόλυτη σιωπή. Σήμερα, οι μυθοπλασίες με φόντο τον Βόσπορο και υπό τον ήχο των βιολιών και των κιθάρων, δεν αφήνουν περιθώρια στην πολύτιμη απόλυτη σιωπή… Κρίμα που χάθηκε το βουβό βάζο σε μια εποχή που αυξάνονται οι βουβές ψυχές…
Το φαινόμενο των τουρκικών σίριαλ στα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά…
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 24/10/2010
Η γενιά της στρατιωτικής χούντας στην Τουρκία, όσοι δηλαδή γεννήθηκαν κατά τα μέσα της δεκαετίας 70΄ και το πρώτο μισό της δεκαετίας 80΄, ζουν με την ανάμνηση μιας συγκεκριμένης τηλεοπτική εικόνας: Ένα στολισμένο βάζο παγωμένο στο κέντρο της τηλεοπτικής οθόνης για πάρα πολλή ώρα. Αυτό γινόταν όταν η Τουρκία είχε μόλις δυο τηλεοπτικά κανάλια τα οποία ελέγχονταν από το στρατιωτικό καθεστώς της χώρας. Κατά τις βραδινές ώρες, όταν οι θεατές πύκνωναν, το TRT, δηλαδή το Ραδιοτηλεοπτικό Ίδρυμα της Τουρκίας αντιμετώπιζε σε τακτική βάση προβλήματα τεχνικής υφής και αναγκαζόταν να διακόψει την κανονική ροή προγραμμάτων, αντικαθιστώντας την εκάστοτε εκπομπή με την βουβή εικόνα ενός στολισμένου βάζου. Ο Τούρκος τηλεθεατής λοιπόν, μπορούσε να αφεθεί στον μαγικό κόσμο του βουβού διαλογισμού με επίκεντρο το βάζο…
Σήμερα η βουβή εικόνα με το βάζο είναι μια νοσταλγική ανάμνηση για όσους Τούρκους πολίτες πρόλαβαν να την βιώσουν. Στην σύγχρονη Τουρκία, ο τηλεθεατής δεν βιώνει πια την «μαγεία» μιας βουβής τηλεοπτικής εικόνας. Σήμερα, ο τηλεθεατής στροβιλίζεται στους ρυθμούς των πλαστών κόσμων και των πλαστών συναισθημάτων της τουρκικής τηλεοπτικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας. Αυτή η νέα εξέλιξη έχει ως αφετηρία το φτηνό τουρκικό εργατικό δυναμικό και την τεχνολογική πρόοδο της γειτονικής χώρας. Ο τουρκικός δορυφόρος «Türksat» διαδραμάτισε αξιόλογο ρόλο στην «άνθηση» της τουρκικής τηλεόρασης. Σε αντίθεση με τον αντίστοιχο ελληνικό δορυφόρο, που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, ο τουρκικός δορυφόρος είναι στην υπηρεσία του κεφαλαίου και του ελεύθερου ανταγωνισμού και ο κάθε Τούρκος πολίτης με μια μικρή επένδυση των πενήντα ευρώ μπορεί να παρακολουθήσει ελεύθερα πάνω από 300 τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς. Πριν ένα χρόνο σε αυτά προστέθηκαν και τα επτά τηλεοπτικά κανάλια της «ΤΔΒΚ». Στο σύνολο τους, εκτός από τις αθλητικές και ξένες εκπομπές, αυτοί οι σταθμοί «πωλούν» πλαστούς κόσμους, μυθοπλασίες, κους κους, σκάνδαλα, χρήμα, θρησκευτική και εθνοκεντρική μισαλλοδοξία και φυσικά πολύ μα πάρα πολύ αίμα, σάρκα και βεντέτα…
Ο μυθοπλαστικός κόσμος των καναλιών του «Türksat» στηρίζεται στις δυναμικές της σύγχρονης Τουρκικής κοινωνίας… Η ανεργία και οι οικονομικές δυσχέρειες τροφοδοτούν τους τηλεοπτικούς σταθμούς, σε καθημερινή βάση, με νέους τηλεθεατές γεμάτους όρεξη να καταβροχθίσουν όνειρα από άλλους πλανήτες και άλλες εποχές…
Πλαστοί κόσμοι όπως πύργοι από άμμο…
Αιθέριες υπάρξεις που ξυπνούν κάθε βράδυ τα απωθημένα σεξουαλικά ένστικτα του κάθε Τούρκου πολίτη… Ωραία, σχεδόν μυθικά τοπία από την Κωνσταντινούπολη… Πλούτος και σύγχρονα κονάκια στην καρδιά του οικονομικού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου… Πολύ Χρήμα … Όπλα… Σφαίρες και Αίμα… Που και που ελεγχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές εξάρσεις… Πάντα στους ρυθμούς της μουσουλμανικής - σουνίτικης – τουρκικής ταυτότητας της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ίσως και κάποια παρασκηνιακά μηνύματα από το πολυσυζητημένο νεοφιλελεύθερο προσωπείο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης… Σήμερα αυτά είναι τα στοιχεία που αποτελούν την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας. Σήμερα αυτά είναι τα σίριαλ και οι σαπουνόπερες της γειτονικής χώρας…
Ποια είναι λοιπόν η δυναμική που κρύβεται πίσω από την καθημερινή τηλεοπτική πραγματικότητα της Τουρκίας; Η απάντηση είναι απλή. Στα ανώτατα κλιμάκια της τουρκικής τηλεοπτικής βιομηχανίας συναντάμε ένα κοινωνικό αμάλγαμα, το οποίο δίνει κατευθύνσεις στα άφταστα όνειρα της κοινωνίας. Άνθρωποι της νύχτας, βαρόνοι του υπόκοσμου, άνθρωποι των κέντρων λήψης αποφάσεων αλλά και άνθρωποι με τεχνογνωσία, υψηλή παιδεία, από τον σοσιαλδημοκρατικό χώρο και την μεσαία τάξη της Τουρκίας… Αυτοί βάζουν το χρήμα, την τεχνογνωσία, την πλοκή και αυτοί κινούν τα νήματα…
Στα κατώτερα κλιμάκια η εικόνα είναι διαφορετική. Εκεί συναντάμε νέους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν επιλέξει να επενδύσουν τα όνειρα και τις ψευδαισθήσεις τους στους πλαστούς κόσμους της τουρκικής τηλεόρασης. Εντυπωσιακές κοπέλες και νεαροί άνδρες για τους οποίους καρδιοχτυπούν οι Τουρκάλες… Κορμιά που μετατρέπονται σε sex symbols για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των γητευτών των ονείρων… Νέοι άνθρωποι με μέση και σε κάποιες περιπτώσεις με ανώτατη παιδεία, οι οποίοι αναζητούν την κοινωνική καταξίωση και τον πλούτο, μέσα από την μικρή οθόνη.
Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να αγνοούμε και τον ιδιαίτερο ρόλο των τουρκικών μέσων ενημέρωσης. Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980, «δημιούργησε» μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας τα οποία γνωρίζουν πολύ καλά ποια είναι τα «επιτρεπτά όρια» της τουρκικής δημοσιογραφίας. Μέσα στα συγκεκριμένα «όρια», τα σύγχρονα μέσα αναπαράγουν ιδανικούς κόσμους και κοινωνικά ινδάλματα. Τι και αν 10.000 παιδιά κάτω των 12 ετών βρίσκονται στις φυλακές της Τουρκίας για πολιτικούς λόγους; Τα main stream μέσα έχουν πολύ σημαντικότερα θέματα να προβάλουν… Είναι ηθικό για μια Τουρκάλα να εμπορευτεί το κορμί της έναντι του ποσού των 100.000 δολαρίων, για να σώσει φυσικά το άρρωστο παιδί της; Σεξ και χρήμα… Ποιος θα ασχοληθεί με τις αθώες ψυχές πίσω από τα σκουριασμένα κάγκελα; Σίγουρα όχι η τουρκική τηλεόραση…
Τουρκικά όνειρα στα ελληνικά χωρικά ύδατα
Όλα ξεκίνησαν με τον μπακλαβά, τον «τούρκικο μπακλαβά». Όταν ένας πάμπλουτος Ρωμιός της Κωνσταντινουπολίτης ερωτεύτηκε την κόρη ενός παραγωγού μπακλαβά από το Άντεπ της Τουρκίας τα ελληνικά τηλεοπτικά ερτζιανά «πήραν φωτιά». Στα μέσα αυτής της δεκαετίας, το σίριαλ «Στα σύνορα της Αγάπης» ή «Yabancı Damat» (Ο Ξένος Γαμπρός), του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου Kanal D, γνώρισε την αποθέωση στην Ελλάδα, μέσα από την συχνότητα του ελληνικού τηλεοπτικού καναλιού «Mega». Ακολούθησε μια μικρή ανάπαυλα… Μέχρι να μπει στο «παιχνίδι» το μεγάλο κανάλι της Θεσσαλονίκης, το «Μακεδονία TV», το οποίο πρόβαλλε το σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες». Η μεταγραφή του εν λόγω προγράμματος στον ελληνικό «ΑΝΤ1», αποτέλεσε την μεγάλη επιτυχία του καναλιού. Ξεκινώντας από το νεκρό καλοκαιρινό πρόγραμμα, το «Χίλιες και μια Νύχτες» στην απογευματινή ζώνη του καναλιού, αφού καταρράκωσε τα αντίστοιχα ελληνικά και βραζιλιάνικα προγράμματα των λοιπών ανταγωνιστικών σταθμών, μεταπήδησε φέτος στην νυχτερινή ζώνη. η επιτυχία όμως συνεχίζεται με την προβολή του «Κισμέτ» (Dudaktan Kalbe στα τούρκικα), ενός νέου προγράμματος ανάλογου ύφους και θεματολογίας, στην απογευματινή ζώνη του καναλιού. Το κανάλι του ΑΝΤ1 λοιπόν φαίνεται να έχει επενδύσει αρκετά στα εν λόγω σίριαλ, εφόσον τόσο πέρυσι όσο και φέτος, οι πρωταγωνιστές των τουρκικών εκπομπών κλήθηκαν να επισκεφθούν την Ελλάδα και να προωθήσουν την δουλεία τους καθισμένοι σε πάνελ πρωινών και απογευματινών εκπομπών ανάλαφρης θεματολογίας, που προβάλλει το ίδιο κανάλι.
Λίγους μήνες μετά την καλοκαιρινή επιτυχία του σίριαλ «Χίλιες και μια Νύχτες», πολλά είναι τα ελληνικά νοικοκυριά τα οποία ζουν στους ρυθμούς των ιδεατών κόσμων των Τούρκων σεναριογράφων. Οι μεγαλύτερες γενιές έχουν θυμηθεί τις εποχές που έτρεχαν στις κινηματογραφικές αίθουσες για να απολαύσουν τουρκικές ταινίες, που έκαναν την κάθε νοικοκυρά να αναδύεται σε λυγμούς συμμεριζόμενη τα πάθη των πρωταγωνιστών. Πίσω, στην δεκαετία 60΄ ο τουρκικός κινηματογράφος είχε γνωρίσει εποχές δόξας. Τέσσερις δεκαετίες μετά, για μια ακόμη φορά, το χρήμα, η ίντριγκα, το όπλο και το σεξ προκαλούν το πάθος, το χειροκρότημα και το δάκρυ των Ελλήνων…
Όχι στα ψευδοσίριαλ!
Όχι στα ψευδοσίριαλ του «εχθρού»! Το σίγουρο είναι ότι αυτό το σύνθημα εκφράζει το σύνολο των διοικήσεων των κυπριακών καναλιών. Η αναζήτηση ποιοτικότερων προγραμμάτων θα αποτελεί μάλλον δευτερεύον παράγοντα στην απόρριψη των εν λόγω σίριαλ από τα κυπριακά κανάλια. Άλλωστε, τα στενά ιδεολογικά και εθνοκεντρικά στερεότυπα δεν αφήνουν περιθώρια για προβληματισμούς…
Και όμως… Σε κοινωνικό επίπεδο υπάρχει μια διαφορετική διάσταση του όλου θέματος. Κατά την διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού, ο συγγραφέας του συγκεκριμένου άρθρου υπήρξε μάρτυρας πολύ θετικών αντιδράσεων κάποιων συμπολιτών μας απέναντι στα τουρκικά σίριαλ. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι Κύπριοι τηλεθεατές εκμυστηρεύτηκαν ότι, πέρα από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, παρακολουθούν μετά μανίας και ευλάβειας, τα τουρκικά σίριαλ των ελληνικών καναλιών που προβάλλονται από τις δορυφορικές πλατφόρμες.
Όποιες και αν είναι οι αντιδράσεις των κοινωνιών της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Κύπρου απέναντι στα τουρκικά σίριαλ και τις μυθοπλασίες που εμπορεύονται, το σίγουρο είναι ότι μια μικρή πλειοψηφία Τούρκων τηλεθεατών ζουν με την νοσταλγία της τηλεοπτικής εικόνας του βουβού βάζου. Στα 20 λεπτά προβολής του βάζου, ο κάθε Τούρκος πολίτης είχε την ευκαιρία να αρπάξει μια εφημερίδα ή ένα βιβλίο και να απολαύσει την απόλυτη σιωπή. Σήμερα, οι μυθοπλασίες με φόντο τον Βόσπορο και υπό τον ήχο των βιολιών και των κιθάρων, δεν αφήνουν περιθώρια στην πολύτιμη απόλυτη σιωπή… Κρίμα που χάθηκε το βουβό βάζο σε μια εποχή που αυξάνονται οι βουβές ψυχές…
Η ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΠΡΟΣΤΡΙΒΕΣ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑΣ – Τ/Κ ΗΓΕΣΙΑΣ
Η ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΠΡΟΣΤΡΙΒΕΣ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑΣ – Τ/Κ ΗΓΕΣΙΑΣ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 24/10/2010
Όλα ξεκίνησαν από μια δήλωση του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης, Τζεμίλ Τσιτσέκ, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στα κατεχόμενα. Ενώ στο παρελθόν το ζήτημα της πληθυσμιακής σύνθεσης της τουρκοκυπριακής κοινωνίας ήταν ένα θέμα – ταμπού για την τουρκική και την τουρκοκυπριακή πλευρά, ο κ. Τσιτσέκ τόλμησε να φέρει το συγκεκριμένο ζήτημα στο τουρκοκυπριακό πολιτικό προσκήνιο.
Τι είπε ο κ. Τσιτσέκ; Ο κ. Τσιτσέκ στα πλαίσια της δριμύτατης κριτικής που εξαπέλυσε κατά της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και των τουρκοκυπριακών πολιτικών παραγόντων, αναφέρθηκε και στο ζήτημα της πληθυσμιακής σύνθεσης. Συγκεκριμένα, εξέφρασε την απογοήτευση του για το γεγονός ότι η τουρκοκυπριακή ηγεσία δεν είναι σε θέση να καθορίσει τον συνολικό αριθμό του πληθυσμού που κατοικεί στα εδάφη που ελέγχονται από τον τουρκικό στρατό. «Πόσος είναι ο πληθυσμός εδώ; 250.000; 300.000; Ή 1.000.000; Λες και έχουμε δημοπρασία; Ο καθένας με έναν αριθμό», τόνισε εκνευρισμένα ο κ. Τσιτσέκ. Καθώς και ο ίδιος έχει επιτελέσει στο παρελθόν δήμαρχος μιας περιοχής, τόνισε με απόλυτη σοβαρότητα, ότι γνωρίζει πολύ καλά την πρακτική των τοπικών αυτοδιοικήσεων να αλλάζουν τα πληθυσμιακά στατιστικά στοιχεία της περιοχής τους με σκοπό την εξασφάλιση μεγαλύτερης κρατικής βοήθειας. Μήπως και η τ/κ ηγεσία δίνει διαστάσεις στα στατιστικά δεδομένα της για να εξασφαλίσει οικονομικά και πολιτικά οφέλη; Αυτό υπήρξε το ερώτημα του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης.
Αντιμέτωπη με την «επίθεση» του κ. Τσιτσέκ, η τ/κ ηγεσία τις προηγούμενες εβδομάδες αρχικά επιχείρησε να κατευνάσει τα πνεύματα. Αρχικά, η «κυβέρνηση» του Ιρσέν Κιουτσούκ ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ασχοληθεί σοβαρά με το συγκεκριμένο ζήτημα. Ενώ στην συνέχεια, τόνισε ότι άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησης του, είναι ο έλεγχος της παράνομης εργασίας και διακίνησης ανθρώπων στον βορρά της νήσου. Μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα ανακοινώνοντας ότι μελετά σχέδιο κατάργησης του δικαιώματος εισόδου Τούρκων πολιτών στα κατεχόμενα, με την απλή υπόδειξη της τουρκική αστυνομική τους ταυτότητα. Σε αυτό ακριβώς το σημείο επενέβη ο κύκλος της «πρεσβείας» και απέκλεισε την εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου.
Την ίδια στιγμή, η τ/κ αντιπολίτευση επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης. Συγκεκριμένα, ο Σερντάρ Ντενκτάς άφησε να εννοηθεί ότι την περίοδο της δικής του «διακυβέρνησης», η τ/κ ηγεσία ενημέρωσε αναλυτικά την τουρκική πλευρά σχετικά με την πληθυσμιακή σύνθεση στα κατεχόμενα. Ενώ τις δηλώσεις του κ. Ντεντκάς, ακολούθησαν οι τοποθετήσεις του στρατοπέδου του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ). Ο κύκλος του συγκεκριμένου κόμματος επιχείρησε να ακολουθήσει μια ενδιάμεση οδό και απέδωσε την ασάφεια στο ζήτημα στην έλλειψη τεχνογνωσίας και στις κερδοσκοπικές τοποθετήσεις των τ/κ πολιτικών φορέων. Από την πλευρά του, ο πρώην ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ κάλεσε την τ/κ ηγεσία σε στενή συνεργασία με την τουρκική πλευρά και επισήμανε ότι η αποσαφήνιση της πληθυσμιακής σύνθεσης των τουρκοκυπρίων μπορεί να έρθει μόνο μέσα από αυτή την συνεργασία.
Έποικοι: Στοιχείο διένεξης στις σχέσεις Τουρκίας – Τ/κ ηγεσίας
Στο επίκεντρο της όλης συζήτησης βρίσκεται ο αριθμός των εποίκων που έχουν εγκατασταθεί στα κατεχόμενα μετά την εισβολή. Μέχρι σήμερα αυτό το ζήτημα απασχολούσε αποκλειστικά την ε/κ πλευρά και κάποιους τ/κ πολιτικούς φορείς με βάση το γεγονός ότι η ενίσχυση της παρουσίας των εποίκων επισκιάζει την συνέχεια της παρουσίας των τουρκοκυπρίων στην πατρίδα τους. Μάλιστα, ο κύκλος του μαρξιστικού τ/κ Κόμματος Νέα Κύπρος εξέδωσε μια σειρά ανακοινωθέντων και μελετών εξετάζοντας το εν λόγω ζήτημα.
Στο παρελθόν, σε αντίθεση με την ε/κ πλευρά, στην τουρκοκυπριακή πλευρά, σχεδόν το σύνολο των τ/κ πολιτικών φορέων προτίμησαν να αποσιωπήσουν το πληθυσμιακό πρόβλημα, με την εξαίρεση φυσικά κάποιων σποραδικών και αποτυχημένων προσπαθειών επίλυσης του θέματος. Κάποια κόμματα όπως λ.χ. οι σοσιαλδημοκράτες και το ΡΤΚ πραγματοποίησαν κάποιες περιορισμένης έκτασης αναφορές κυρίως σε περιόδους προεκλογικής εκστρατείας. Όμως, σε τακτική βάση απέφυγαν την αναμέτρηση με την Άγκυρα γύρω από το ζήτημα.
Σήμερα, η ίδια η Άγκυρα θέτει το πληθυσμιακό ζήτημα προς δημόσια συζήτηση. Όμως, την ίδια στιγμή αποφεύγει να αρθρώσει μια συγκεκριμένη και συστηματική θέση γύρω από το ζήτημα της παρουσίας των πολιτών της στα κατεχόμενα. Μάλιστα, δεν εκφέρει καμία απολύτως γνώμη σχετικά με τις προσπάθειες αλλοίωσης της πληθυσμιακής σύνθεσης στον βορρά της νήσου κατά τις προηγούμενες δεκαετίες.
Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι αυτή την περίοδο το πληθυσμιακό ζήτημα τοποθετείται στο πολιτικό προσκήνιο των τουρκοκυπρίων. Το σίγουρο είναι ότι, σε μια περίοδο βαθιάς κοινωνικοοικονομικής κρίσης, σε περίπτωση ανοίγματος του κεφαλαίου των εποίκων, οι σχέσεις της Άγκυρας με την τ/κ ηγεσία θα υποβληθούν σε μια νέα δοκιμασία.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 24/10/2010
Όλα ξεκίνησαν από μια δήλωση του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης, Τζεμίλ Τσιτσέκ, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στα κατεχόμενα. Ενώ στο παρελθόν το ζήτημα της πληθυσμιακής σύνθεσης της τουρκοκυπριακής κοινωνίας ήταν ένα θέμα – ταμπού για την τουρκική και την τουρκοκυπριακή πλευρά, ο κ. Τσιτσέκ τόλμησε να φέρει το συγκεκριμένο ζήτημα στο τουρκοκυπριακό πολιτικό προσκήνιο.
Τι είπε ο κ. Τσιτσέκ; Ο κ. Τσιτσέκ στα πλαίσια της δριμύτατης κριτικής που εξαπέλυσε κατά της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και των τουρκοκυπριακών πολιτικών παραγόντων, αναφέρθηκε και στο ζήτημα της πληθυσμιακής σύνθεσης. Συγκεκριμένα, εξέφρασε την απογοήτευση του για το γεγονός ότι η τουρκοκυπριακή ηγεσία δεν είναι σε θέση να καθορίσει τον συνολικό αριθμό του πληθυσμού που κατοικεί στα εδάφη που ελέγχονται από τον τουρκικό στρατό. «Πόσος είναι ο πληθυσμός εδώ; 250.000; 300.000; Ή 1.000.000; Λες και έχουμε δημοπρασία; Ο καθένας με έναν αριθμό», τόνισε εκνευρισμένα ο κ. Τσιτσέκ. Καθώς και ο ίδιος έχει επιτελέσει στο παρελθόν δήμαρχος μιας περιοχής, τόνισε με απόλυτη σοβαρότητα, ότι γνωρίζει πολύ καλά την πρακτική των τοπικών αυτοδιοικήσεων να αλλάζουν τα πληθυσμιακά στατιστικά στοιχεία της περιοχής τους με σκοπό την εξασφάλιση μεγαλύτερης κρατικής βοήθειας. Μήπως και η τ/κ ηγεσία δίνει διαστάσεις στα στατιστικά δεδομένα της για να εξασφαλίσει οικονομικά και πολιτικά οφέλη; Αυτό υπήρξε το ερώτημα του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης.
Αντιμέτωπη με την «επίθεση» του κ. Τσιτσέκ, η τ/κ ηγεσία τις προηγούμενες εβδομάδες αρχικά επιχείρησε να κατευνάσει τα πνεύματα. Αρχικά, η «κυβέρνηση» του Ιρσέν Κιουτσούκ ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ασχοληθεί σοβαρά με το συγκεκριμένο ζήτημα. Ενώ στην συνέχεια, τόνισε ότι άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησης του, είναι ο έλεγχος της παράνομης εργασίας και διακίνησης ανθρώπων στον βορρά της νήσου. Μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα ανακοινώνοντας ότι μελετά σχέδιο κατάργησης του δικαιώματος εισόδου Τούρκων πολιτών στα κατεχόμενα, με την απλή υπόδειξη της τουρκική αστυνομική τους ταυτότητα. Σε αυτό ακριβώς το σημείο επενέβη ο κύκλος της «πρεσβείας» και απέκλεισε την εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου.
Την ίδια στιγμή, η τ/κ αντιπολίτευση επέλεξε να ανεβάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης. Συγκεκριμένα, ο Σερντάρ Ντενκτάς άφησε να εννοηθεί ότι την περίοδο της δικής του «διακυβέρνησης», η τ/κ ηγεσία ενημέρωσε αναλυτικά την τουρκική πλευρά σχετικά με την πληθυσμιακή σύνθεση στα κατεχόμενα. Ενώ τις δηλώσεις του κ. Ντεντκάς, ακολούθησαν οι τοποθετήσεις του στρατοπέδου του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ). Ο κύκλος του συγκεκριμένου κόμματος επιχείρησε να ακολουθήσει μια ενδιάμεση οδό και απέδωσε την ασάφεια στο ζήτημα στην έλλειψη τεχνογνωσίας και στις κερδοσκοπικές τοποθετήσεις των τ/κ πολιτικών φορέων. Από την πλευρά του, ο πρώην ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ κάλεσε την τ/κ ηγεσία σε στενή συνεργασία με την τουρκική πλευρά και επισήμανε ότι η αποσαφήνιση της πληθυσμιακής σύνθεσης των τουρκοκυπρίων μπορεί να έρθει μόνο μέσα από αυτή την συνεργασία.
Έποικοι: Στοιχείο διένεξης στις σχέσεις Τουρκίας – Τ/κ ηγεσίας
Στο επίκεντρο της όλης συζήτησης βρίσκεται ο αριθμός των εποίκων που έχουν εγκατασταθεί στα κατεχόμενα μετά την εισβολή. Μέχρι σήμερα αυτό το ζήτημα απασχολούσε αποκλειστικά την ε/κ πλευρά και κάποιους τ/κ πολιτικούς φορείς με βάση το γεγονός ότι η ενίσχυση της παρουσίας των εποίκων επισκιάζει την συνέχεια της παρουσίας των τουρκοκυπρίων στην πατρίδα τους. Μάλιστα, ο κύκλος του μαρξιστικού τ/κ Κόμματος Νέα Κύπρος εξέδωσε μια σειρά ανακοινωθέντων και μελετών εξετάζοντας το εν λόγω ζήτημα.
Στο παρελθόν, σε αντίθεση με την ε/κ πλευρά, στην τουρκοκυπριακή πλευρά, σχεδόν το σύνολο των τ/κ πολιτικών φορέων προτίμησαν να αποσιωπήσουν το πληθυσμιακό πρόβλημα, με την εξαίρεση φυσικά κάποιων σποραδικών και αποτυχημένων προσπαθειών επίλυσης του θέματος. Κάποια κόμματα όπως λ.χ. οι σοσιαλδημοκράτες και το ΡΤΚ πραγματοποίησαν κάποιες περιορισμένης έκτασης αναφορές κυρίως σε περιόδους προεκλογικής εκστρατείας. Όμως, σε τακτική βάση απέφυγαν την αναμέτρηση με την Άγκυρα γύρω από το ζήτημα.
Σήμερα, η ίδια η Άγκυρα θέτει το πληθυσμιακό ζήτημα προς δημόσια συζήτηση. Όμως, την ίδια στιγμή αποφεύγει να αρθρώσει μια συγκεκριμένη και συστηματική θέση γύρω από το ζήτημα της παρουσίας των πολιτών της στα κατεχόμενα. Μάλιστα, δεν εκφέρει καμία απολύτως γνώμη σχετικά με τις προσπάθειες αλλοίωσης της πληθυσμιακής σύνθεσης στον βορρά της νήσου κατά τις προηγούμενες δεκαετίες.
Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι αυτή την περίοδο το πληθυσμιακό ζήτημα τοποθετείται στο πολιτικό προσκήνιο των τουρκοκυπρίων. Το σίγουρο είναι ότι, σε μια περίοδο βαθιάς κοινωνικοοικονομικής κρίσης, σε περίπτωση ανοίγματος του κεφαλαίου των εποίκων, οι σχέσεις της Άγκυρας με την τ/κ ηγεσία θα υποβληθούν σε μια νέα δοκιμασία.
ΕΝΑΣ ΤΟΥΡΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΗΓΕΤΗΣ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΒΛΕΨΕΙΣ
ΕΝΑΣ ΤΟΥΡΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΗΓΕΤΗΣ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΒΛΕΨΕΙΣ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 24/10/2010
Το δημοψήφισμα για την τροποποίηση του συντάγματος της 12ης Σεπτεμβρίου έφερε σαρωτικές αλλαγές στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό. Εκτός από την ενίσχυση του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), το δημοψήφισμα σηματοδότησε την επικέντρωση της προσοχής των Τούρκων αναλυτών, σε φλέγοντα ζητήματα της τουρκικής κοινωνίας. Σήμερα, ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους αναλυτές της γειτονικής χώρας είναι ο ρόλος του Νακσιμπεντί τάγματος και του αυτοεξόριστου θρησκευτικού ηγέτη του, Φεττουλλάχ Γκιουλέν, στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό.
Στο δημοψήφισμα του προηγούμενου μηνός το AKP κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του προσεγγίζοντας τους ψηφοφόρους του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του κινήματος των Γκρίζων Λύκων. Λίγες εβδομάδες μετά το ιστορικό δημοψήφισμα, πολλοί Τούρκοι αναλυτές τονίζουν ότι αυτή η επιτυχία οφείλεται στην δράση του τάγματος του κ. Γκιουλέν και ότι σήμερα το εν λόγω τάγμα έχει εισχωρήσει στους κόλπους των τουρκικών κυβερνητικών δομών (υπουργεία, αστυνομία, δικαιοσύνη κ.α.) σε τέτοιο σημείο ώστε να ελέγχει τα νευραλγικά κέντρα λήψης αποφάσεων στην Άγκυρα.
Το παρασκήνιο στο AKP
Σήμερα ο Φεττουλλάχ Γκιουλέν ζει αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ. Ο κ. Γκιουλέν άφησε την Τουρκία μετά την ανατροπή της κυβέρνησης του Νετζμεττίν Ερμπακάν το 1997. Στα τέλη της δεκαετίας 90΄, οι αξιωματικοί του στρατού, οι οποίοι έλαβαν μέρος στις προσπάθειες ανατροπής της κυβέρνησης του κ. Ερμπακάν, στις δημόσιες τοποθετήσεις τους επισήμαναν το γεγονός ότι ο κ. Γκιουλέν έχει ως τελικό στόχο την ανατροπή του κοσμικού καθεστώτος και την δημιουργία μιας ισλαμικής δημοκρατίας, η οποία θα τεθεί υπό τον έλεγχο του. Την ίδια περίοδο, οι κύκλοι που συμμερίζονται αυτή την άποψη, έφτασαν στο σημείο να ισχυριστούν ότι επίκειται η ανάδειξη του «Τούρκου Χουμεϊνή» ή του «νέου Χαλίφη του 21ου αιώνα».
Από την πλευρά του, ο κ. Γκιουλέν ο οποίος συμφωνεί με το AKP ως προς την σημασία των δομών της ελεύθερης αγοράς και της ανασυγκρότησης του τουρκικού κράτους, το 1998 αυτοεξορίστηκε στις ΗΠΑ, ενίσχυσε τον διάλογο του με τα ξένα κέντρα λήψης αποφάσεων, υποστήριξε την ίδρυση και την εδραίωση του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος και απέδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον διαπολιτισμικό διάλογο. Μάλιστα, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ πρότειναν στον μουσουλμανικό κόσμο την πλαισίωση των φιλελεύθερων αξίων με τις αξίες του Ισλάμ, προχώρησε ένα βήμα πάρα πέρα αναπτύσσοντας διάλογο με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Βατικανό και με διάφορες εβραϊκές οργανώσεις του εξωτερικού.
Σήμερα, η κατοικία του κ. Γκιουλέν στις ΗΠΑ δέχεται καθημερινά κορυφαίες προσωπικότητες της τουρκικής κοινωνικής και πολιτικής ζωής και το τάγμα των Ναξιμπεντί διαδραματίζει αξιοσημείωτο ρόλο στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα της Τουρκίας. Το τάγμα κάθε χρόνο διοργανώνει στην δυτική Τουρκία συνέδριο στο οποίο λαμβάνουν μέρος πολιτικοί και διανοούμενοι κυρίως από τον δεξιό, συντηρητικό χώρο.
Ο αρχιτέκτονας του δόγματος Νταβούτογλου (;)
Η πολιτική και κοινωνική δράση του κ. Γκιουλέν δεν περιορίζεται στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο της γειτονικής χώρας. Πολύ πριν από την εμφάνιση του Αχμέτ Νταβούτογλου στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό, ο κ. Γκιουλέν και οι συνεργάτες του εστίασαν την προσοχή τους στην σύσφιξη των σχέσεων της Τουρκίας με τον έξω κόσμο, βασιζόμενοι πάντα στις αρχές τις οποίες ακολουθεί η σύγχρονη τουρκική εξωτερική πολιτική.
Μέσα σε σχετικό σύντομο χρονικό διάστημα, η θρησκευτική κοινότητα του κ. Γκιουλέν (gülen cemaati) δημιούργησε ιδρύματα πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις μουσουλμανικές και στις τουρκόφωνες χώρες της Ασίας, των Βαλκανίων και της Αφρικής. Παράλληλα, η κοινότητα δημιούργησε ένα δίκτυο μη κυβερνητικών οργανώσεων τα οποία ανέπτυξαν στενές σχέσεις με τις εκάστοτε κυβερνήσεις αυτών των χωρών. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα πλαισιώθηκε και με οικονομικές συναλλαγές.
Και η Κύπρος στα μεγαλόπνοα σχέδια
Την στιγμή που η Τουρκία συζητά τον ρόλο της κοινότητας Γκιουλέν στο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, Τούρκοι αναλυτές και δημοσιογράφοι με τους οποίες συνομίλησε η «Κ» υπογραμμίζουν ότι ο ρόλος και η δράση του συγκεκριμένου τάγματος στην τουρκοκυπριακή πλευρά είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει αφεθεί εσκεμμένα στο σκοτάδι, από την Άγκυρα. Οι αναλυτές τονίζουν ότι μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει ασχοληθεί με τις σχέσεις και τις συνδιαλλαγές του τάγματος των Ναξιμπεντί της Λεύκας, με το κίνημα του κ. Γκιουλέν. Παράλληλα, επισημάνουν ότι δεν είναι δυνατόν ένα τάγμα, το οποίο μετεξελίσσεται σε πολιτικό ρεύμα εντατικοποιώντας την εξωτερική του δράση στην ευρύτερη περιοχή της Τουρκίας, να αγνοήσει την Κύπρο.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 24/10/2010
Το δημοψήφισμα για την τροποποίηση του συντάγματος της 12ης Σεπτεμβρίου έφερε σαρωτικές αλλαγές στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό. Εκτός από την ενίσχυση του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), το δημοψήφισμα σηματοδότησε την επικέντρωση της προσοχής των Τούρκων αναλυτών, σε φλέγοντα ζητήματα της τουρκικής κοινωνίας. Σήμερα, ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους αναλυτές της γειτονικής χώρας είναι ο ρόλος του Νακσιμπεντί τάγματος και του αυτοεξόριστου θρησκευτικού ηγέτη του, Φεττουλλάχ Γκιουλέν, στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό.
Στο δημοψήφισμα του προηγούμενου μηνός το AKP κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του προσεγγίζοντας τους ψηφοφόρους του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του κινήματος των Γκρίζων Λύκων. Λίγες εβδομάδες μετά το ιστορικό δημοψήφισμα, πολλοί Τούρκοι αναλυτές τονίζουν ότι αυτή η επιτυχία οφείλεται στην δράση του τάγματος του κ. Γκιουλέν και ότι σήμερα το εν λόγω τάγμα έχει εισχωρήσει στους κόλπους των τουρκικών κυβερνητικών δομών (υπουργεία, αστυνομία, δικαιοσύνη κ.α.) σε τέτοιο σημείο ώστε να ελέγχει τα νευραλγικά κέντρα λήψης αποφάσεων στην Άγκυρα.
Το παρασκήνιο στο AKP
Σήμερα ο Φεττουλλάχ Γκιουλέν ζει αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ. Ο κ. Γκιουλέν άφησε την Τουρκία μετά την ανατροπή της κυβέρνησης του Νετζμεττίν Ερμπακάν το 1997. Στα τέλη της δεκαετίας 90΄, οι αξιωματικοί του στρατού, οι οποίοι έλαβαν μέρος στις προσπάθειες ανατροπής της κυβέρνησης του κ. Ερμπακάν, στις δημόσιες τοποθετήσεις τους επισήμαναν το γεγονός ότι ο κ. Γκιουλέν έχει ως τελικό στόχο την ανατροπή του κοσμικού καθεστώτος και την δημιουργία μιας ισλαμικής δημοκρατίας, η οποία θα τεθεί υπό τον έλεγχο του. Την ίδια περίοδο, οι κύκλοι που συμμερίζονται αυτή την άποψη, έφτασαν στο σημείο να ισχυριστούν ότι επίκειται η ανάδειξη του «Τούρκου Χουμεϊνή» ή του «νέου Χαλίφη του 21ου αιώνα».
Από την πλευρά του, ο κ. Γκιουλέν ο οποίος συμφωνεί με το AKP ως προς την σημασία των δομών της ελεύθερης αγοράς και της ανασυγκρότησης του τουρκικού κράτους, το 1998 αυτοεξορίστηκε στις ΗΠΑ, ενίσχυσε τον διάλογο του με τα ξένα κέντρα λήψης αποφάσεων, υποστήριξε την ίδρυση και την εδραίωση του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος και απέδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον διαπολιτισμικό διάλογο. Μάλιστα, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ πρότειναν στον μουσουλμανικό κόσμο την πλαισίωση των φιλελεύθερων αξίων με τις αξίες του Ισλάμ, προχώρησε ένα βήμα πάρα πέρα αναπτύσσοντας διάλογο με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Βατικανό και με διάφορες εβραϊκές οργανώσεις του εξωτερικού.
Σήμερα, η κατοικία του κ. Γκιουλέν στις ΗΠΑ δέχεται καθημερινά κορυφαίες προσωπικότητες της τουρκικής κοινωνικής και πολιτικής ζωής και το τάγμα των Ναξιμπεντί διαδραματίζει αξιοσημείωτο ρόλο στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα της Τουρκίας. Το τάγμα κάθε χρόνο διοργανώνει στην δυτική Τουρκία συνέδριο στο οποίο λαμβάνουν μέρος πολιτικοί και διανοούμενοι κυρίως από τον δεξιό, συντηρητικό χώρο.
Ο αρχιτέκτονας του δόγματος Νταβούτογλου (;)
Η πολιτική και κοινωνική δράση του κ. Γκιουλέν δεν περιορίζεται στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο της γειτονικής χώρας. Πολύ πριν από την εμφάνιση του Αχμέτ Νταβούτογλου στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό, ο κ. Γκιουλέν και οι συνεργάτες του εστίασαν την προσοχή τους στην σύσφιξη των σχέσεων της Τουρκίας με τον έξω κόσμο, βασιζόμενοι πάντα στις αρχές τις οποίες ακολουθεί η σύγχρονη τουρκική εξωτερική πολιτική.
Μέσα σε σχετικό σύντομο χρονικό διάστημα, η θρησκευτική κοινότητα του κ. Γκιουλέν (gülen cemaati) δημιούργησε ιδρύματα πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις μουσουλμανικές και στις τουρκόφωνες χώρες της Ασίας, των Βαλκανίων και της Αφρικής. Παράλληλα, η κοινότητα δημιούργησε ένα δίκτυο μη κυβερνητικών οργανώσεων τα οποία ανέπτυξαν στενές σχέσεις με τις εκάστοτε κυβερνήσεις αυτών των χωρών. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα πλαισιώθηκε και με οικονομικές συναλλαγές.
Και η Κύπρος στα μεγαλόπνοα σχέδια
Την στιγμή που η Τουρκία συζητά τον ρόλο της κοινότητας Γκιουλέν στο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, Τούρκοι αναλυτές και δημοσιογράφοι με τους οποίες συνομίλησε η «Κ» υπογραμμίζουν ότι ο ρόλος και η δράση του συγκεκριμένου τάγματος στην τουρκοκυπριακή πλευρά είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει αφεθεί εσκεμμένα στο σκοτάδι, από την Άγκυρα. Οι αναλυτές τονίζουν ότι μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει ασχοληθεί με τις σχέσεις και τις συνδιαλλαγές του τάγματος των Ναξιμπεντί της Λεύκας, με το κίνημα του κ. Γκιουλέν. Παράλληλα, επισημάνουν ότι δεν είναι δυνατόν ένα τάγμα, το οποίο μετεξελίσσεται σε πολιτικό ρεύμα εντατικοποιώντας την εξωτερική του δράση στην ευρύτερη περιοχή της Τουρκίας, να αγνοήσει την Κύπρο.
Sunday, October 17, 2010
ΤΟ ΕΝΔΟΞΟ BIG BROTHER ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
ΤΟ ΕΝΔΟΞΟ BIG BROTHER ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Κάμερες και «κυβερνητικά αυτιά» παντού…
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 17/10/2010
Ποιος είπε ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (DDR) και τα φημισμένα συστήματα παρακολούθησης των πολιτών της «πέθαναν»; Μπορεί αυτές τις ημέρες το Βερολίνο να εορτάζει το τέλος του διαχωριστικού τείχους. Μπορεί η πλειοψηφία των Γερμανών να αναφέρεται στα αποπνικτικά μέτρα της Στάζι ως ένα μελανό σημείο του παρελθόντος, την στιγμή που η DDR ανήκει στην ιστορία εδώ και είκοσι χρόνια. Όμως, το σίγουρο είναι ότι, οι κατασκοπευτικές μέθοδοι παρακολούθησης της καθημερινότητας των πολιτών, «αναβαθμίστηκαν», τελειοποιήθηκαν και βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή σε μια άλλη χώρα, στην Τουρκία.
Την στιγμή που οι «επίσημοι» της Άγκυρας είναι απασχολημένοι με το «φακέλωμα» του συγκεκριμένου δημοσιεύματος και ενώ οι κάμερες της αστυνομίας ετοιμάζονται να επιστρέψουν στους δρόμους της Κύπρου, το περιοδικό «Κ» φέρνει στο προσκήνιο μια αποσιωπημένη έκφανση της τουρκικής καθημερινότητας, την παρακολούθηση των Τούρκων πολιτών.
Πανεπιστήμια σε αστυνομικό κλοιό
Λίγες εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν και οι συνεργάτες του επικέντρωσαν την προσοχή τους στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας. Τις τελευταίες εβδομάδες η ελεύθερη είσοδος των φοιτητριών που φορούν μαντίλα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα αποτελεί την βασική προτεραιότητα της τουρκικής κυβέρνησης.
Μόλις λίγες ημέρες πριν, το Ίδρυμα της Ανώτατης Παιδείας προειδοποίησε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας ότι δεν θα πρέπει να εμποδίζεται η είσοδος μαθητριών που φορούν μαντίλα στις αίθουσες διδασκαλιών. Όμως, την στιγμή που η τουρκική κυβέρνηση προχωρά στην «απελευθέρωση της μαντίλας» στο όνομα των σύγχρονων φιλελεύθερων αξιών, το Ίδρυμα ζήτησε από τα πανεπιστήμια της χώρας να παραχωρήσουν χώρους όπου θα στεγάζονται τμήματα της μυστικής αστυνομίας. Ακόμη κάλεσε τις πρυτανείες να εντατικοποιήσουν την παρακολούθηση των φοιτητών τους με κάμερες στους πανεπιστημιακούς χώρους.
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της «Μιλλιγιέτ», το Ίδρυμα της Ανώτατης Παιδείας ζήτησε την εντατικοποίηση του αστυνομικού κλοιού στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της Τουρκίας με το πρόσχημα της αντιμετώπισης τυχών μελλοντικών βίαιων επεισοδίων.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, το Ίδρυμα ζήτησε από τις πρυτανείες να διευκολύνουν την εγκατάσταση μονάδων μυστικών υπηρεσιών στις ακαδημαϊκές τους εγκαταστάσεις. Οι συγκεκριμένες μονάδες θα παρακολουθούν όλους του φοιτητές και τους ακαδημαϊκούς. Ακόμη, παράλληλα με την ανάπτυξη των συγκεκριμένων μονάδων προβλέπεται και η δημιουργία νέων «μέτρων ασφάλειας» όπως λ.χ. την «ψυχολογική υποστήριξη» των ακαδημαϊκών κοινοτήτων και την εντατικοποίηση διάφορων μέτρων ασφαλείας.
Αντιμέτωπη με τα νέα μέτρα αστυνόμευσης των πανεπιστημίων, η ακαδημαϊκή κοινότητα της Τουρκίας εμφανίζεται έντονα προβληματισμένη. Οι ακαδημαϊκοί και οι φοιτητές εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους σχετικά με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Μάλιστα, κάποιοι ακαδημαϊκοί και φοιτητές τονίζουν ότι τα μέτρα που προωθούνται ενδέχεται να ξεπεράσουν σε εμβέλεια τα αντίστοιχα αστυνομικά μέτρα των ολοκληρωτικών καθεστώτων της δεκαετίας 30΄.
«Πείτε μου παιδιά, τι εφημερίδα διαβάζουν οι γονείς σας;»
Στην Τουρκία, ο απλός πολίτης δεν πρωτογνωρίζει τα αστυνομικά μέτρα της Άγκυρας, με την είσοδο του στο πανεπιστήμιο, αλλά πολύ νωρίτερα. Σε πολύ μικρή ηλικία, μόλις στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, τα παιδιά γίνονται αντικείμενο μιας έμμεσης παρακολούθησης.
Στην ανατολική ενδοχώρα, όπου η εγκατάσταση των καμερών στους δημόσιους χώρους βρίσκεται στα πρώτα της στάδια (στα μεγάλα αστικά κέντρα έχει λάβει ήδη την μορφή της «επιδημίας»), οι δάσκαλοι των δημοτικών σχολείων αναλαμβάνουν «αστυνομικά» καθήκοντα και είναι υπεύθυνοι για την ενημέρωση της Άγκυρα για τα κοινωνικά και πολιτικά φρονήματα των οικογενειών των μαθητών τους.
Στα σχολεία, οι δάσκαλοι προσεγγίζουν τα μικρά με «αθώες» ερωτήσεις. Συνήθως απευθύνουν ερωτήσεις οι οποίες αφορούν την καθημερινότητα των οικογενειών. «Τι εφημερίδα διαβάζει ο μπαμπάς;», «τι τηλεοπτικό κανάλι παρακολουθεί ο αδελφός;». Αυτές είναι οι συνηθισμένες ερωτήσεις τις οποίες καλούνται να απαντήσουν τα ανυποψίαστα παιδιά. Οι απαντήσεις τους συλλέγονται, κατηγοριοποιούνται, αναλύονται και τα τελικά αποτελέσματα αποστέλλονται στην Άγκυρα, όπου οι κρατικές υπηρεσίες επεξεργάζονται το εν λόγω υλικό και προχωρούν σε ανάλογα «διαβήματα». Σε πολλές περιπτώσεις το κάθε νέο «διάβημα» επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις για τις οικογένειες των μικρών.
Οι αστυνόμοι χορεύουν τσιφτετέλια με την νύφη και τον γαμπρό!
Αστυνόμοι που χορεύουν τσιφτετέλια σε γάμο, στον οποίο δεν προσκλήθηκαν ποτέ… Εκνευρισμένος γαμπρός που είναι αναγκασμένος να «αναστείλει» τον πρώτο χορό με την αγαπημένη του για να ακούσει με προσοχή αυτά που έχουν να πουν οι αστυνομικοί… Προσκεκλημένοι που στέκονται σε στάση προσοχής για να ακούσουν τις «αστυνομικές οδηγίες»…
Όχι, όχι δεν πρόκειται για βρετανική μαύρη κωμωδία. Πρόκειται για την καθημερινή πραγματικότητα στις ανατολικές επαρχίες της Τουρκίας. Σε αυτές της επαρχίες, με πρόσχημα τον περιορισμό της χρήσης όπλων στους γάμους, η τουρκική αστυνομία έχει εφεύρει μια καινοτομία. Πλέον, διάφορες μονάδες της αστυνομίας «εισβάλλουν» στον χώρο όπου πραγματοποιούνται οι γάμοι, κάθονται στο φαγοπότι, χορεύουν τσιφτετέλια και στην συνέχεια δίνουν διάφορες οδηγίες…
Έρχονται οι σούπερ ιμάμηδες
Θα χορεύει ο αστυνόμος και ο ιμάμης της γειτονιάς θα κάθεται να τον θωρεί; Όχι φυσικά. Η Άγκυρα έχει μια πρόταση και για την περίπτωση του ιμάμη. Σύμφωνα με μια νέα πρωτοβουλία της Υπηρεσίας των Θρησκευτικών Υποθέσεων, οι ιμάμηδες καλούνται να «ενσωματωθούν» στην κοινωνία, να μπουν στα σπίτια, να «συνομιλήσουν» με τις οικογένειες και να στείλουν αναλυτικές αναφορές στην Άγκυρα σχετικά με όσα έχουν δει, ακούσει ή υποψιασθεί. Το νέο μέτρο άρχισε ήδη να εφαρμόζεται δοκιμαστικά στην δυτική Τουρκία.
Κάμερες, κάμερες! Παντού!
Η κατάχρηση των μέτρων παρακολούθησης των πολιτών αφορά τις περιοχές της Τουρκίας όπου οι Κούρδοι αποτελούν την πλειοψηφία του ντόπιου πληθυσμού. Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Όμως και στις μεγάλες πόλεις της δυτικής Τουρκίας η συνολική εικόνα δεν παρουσιάζει μεγάλες διαφορές. Οι δρόμοι της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης και της Άγκυρας έχουν «κατακλυστεί» από τις κάμερες της αστυνομίας και της χωροφυλακής. Αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης είναι να αναρωτιούνται πολλοί πολίτες της Τουρκίας για το αν τίθεται πλέον ζήτημα διατήρησης του αδιάβατου της προσωπικής σφαίρας. Μήπως η Τουρκία ξεπέρασε προ πολλού την DDR και τις μεθόδους της; One million dollar question στην περίπτωση της γειτονικής χώρας…
Κάμερες και «κυβερνητικά αυτιά» παντού…
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό ¨Κ¨ 17/10/2010
Ποιος είπε ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (DDR) και τα φημισμένα συστήματα παρακολούθησης των πολιτών της «πέθαναν»; Μπορεί αυτές τις ημέρες το Βερολίνο να εορτάζει το τέλος του διαχωριστικού τείχους. Μπορεί η πλειοψηφία των Γερμανών να αναφέρεται στα αποπνικτικά μέτρα της Στάζι ως ένα μελανό σημείο του παρελθόντος, την στιγμή που η DDR ανήκει στην ιστορία εδώ και είκοσι χρόνια. Όμως, το σίγουρο είναι ότι, οι κατασκοπευτικές μέθοδοι παρακολούθησης της καθημερινότητας των πολιτών, «αναβαθμίστηκαν», τελειοποιήθηκαν και βρίσκονται σε πλήρη εφαρμογή σε μια άλλη χώρα, στην Τουρκία.
Την στιγμή που οι «επίσημοι» της Άγκυρας είναι απασχολημένοι με το «φακέλωμα» του συγκεκριμένου δημοσιεύματος και ενώ οι κάμερες της αστυνομίας ετοιμάζονται να επιστρέψουν στους δρόμους της Κύπρου, το περιοδικό «Κ» φέρνει στο προσκήνιο μια αποσιωπημένη έκφανση της τουρκικής καθημερινότητας, την παρακολούθηση των Τούρκων πολιτών.
Πανεπιστήμια σε αστυνομικό κλοιό
Λίγες εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν και οι συνεργάτες του επικέντρωσαν την προσοχή τους στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας. Τις τελευταίες εβδομάδες η ελεύθερη είσοδος των φοιτητριών που φορούν μαντίλα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα αποτελεί την βασική προτεραιότητα της τουρκικής κυβέρνησης.
Μόλις λίγες ημέρες πριν, το Ίδρυμα της Ανώτατης Παιδείας προειδοποίησε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας ότι δεν θα πρέπει να εμποδίζεται η είσοδος μαθητριών που φορούν μαντίλα στις αίθουσες διδασκαλιών. Όμως, την στιγμή που η τουρκική κυβέρνηση προχωρά στην «απελευθέρωση της μαντίλας» στο όνομα των σύγχρονων φιλελεύθερων αξιών, το Ίδρυμα ζήτησε από τα πανεπιστήμια της χώρας να παραχωρήσουν χώρους όπου θα στεγάζονται τμήματα της μυστικής αστυνομίας. Ακόμη κάλεσε τις πρυτανείες να εντατικοποιήσουν την παρακολούθηση των φοιτητών τους με κάμερες στους πανεπιστημιακούς χώρους.
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της «Μιλλιγιέτ», το Ίδρυμα της Ανώτατης Παιδείας ζήτησε την εντατικοποίηση του αστυνομικού κλοιού στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της Τουρκίας με το πρόσχημα της αντιμετώπισης τυχών μελλοντικών βίαιων επεισοδίων.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, το Ίδρυμα ζήτησε από τις πρυτανείες να διευκολύνουν την εγκατάσταση μονάδων μυστικών υπηρεσιών στις ακαδημαϊκές τους εγκαταστάσεις. Οι συγκεκριμένες μονάδες θα παρακολουθούν όλους του φοιτητές και τους ακαδημαϊκούς. Ακόμη, παράλληλα με την ανάπτυξη των συγκεκριμένων μονάδων προβλέπεται και η δημιουργία νέων «μέτρων ασφάλειας» όπως λ.χ. την «ψυχολογική υποστήριξη» των ακαδημαϊκών κοινοτήτων και την εντατικοποίηση διάφορων μέτρων ασφαλείας.
Αντιμέτωπη με τα νέα μέτρα αστυνόμευσης των πανεπιστημίων, η ακαδημαϊκή κοινότητα της Τουρκίας εμφανίζεται έντονα προβληματισμένη. Οι ακαδημαϊκοί και οι φοιτητές εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους σχετικά με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Μάλιστα, κάποιοι ακαδημαϊκοί και φοιτητές τονίζουν ότι τα μέτρα που προωθούνται ενδέχεται να ξεπεράσουν σε εμβέλεια τα αντίστοιχα αστυνομικά μέτρα των ολοκληρωτικών καθεστώτων της δεκαετίας 30΄.
«Πείτε μου παιδιά, τι εφημερίδα διαβάζουν οι γονείς σας;»
Στην Τουρκία, ο απλός πολίτης δεν πρωτογνωρίζει τα αστυνομικά μέτρα της Άγκυρας, με την είσοδο του στο πανεπιστήμιο, αλλά πολύ νωρίτερα. Σε πολύ μικρή ηλικία, μόλις στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, τα παιδιά γίνονται αντικείμενο μιας έμμεσης παρακολούθησης.
Στην ανατολική ενδοχώρα, όπου η εγκατάσταση των καμερών στους δημόσιους χώρους βρίσκεται στα πρώτα της στάδια (στα μεγάλα αστικά κέντρα έχει λάβει ήδη την μορφή της «επιδημίας»), οι δάσκαλοι των δημοτικών σχολείων αναλαμβάνουν «αστυνομικά» καθήκοντα και είναι υπεύθυνοι για την ενημέρωση της Άγκυρα για τα κοινωνικά και πολιτικά φρονήματα των οικογενειών των μαθητών τους.
Στα σχολεία, οι δάσκαλοι προσεγγίζουν τα μικρά με «αθώες» ερωτήσεις. Συνήθως απευθύνουν ερωτήσεις οι οποίες αφορούν την καθημερινότητα των οικογενειών. «Τι εφημερίδα διαβάζει ο μπαμπάς;», «τι τηλεοπτικό κανάλι παρακολουθεί ο αδελφός;». Αυτές είναι οι συνηθισμένες ερωτήσεις τις οποίες καλούνται να απαντήσουν τα ανυποψίαστα παιδιά. Οι απαντήσεις τους συλλέγονται, κατηγοριοποιούνται, αναλύονται και τα τελικά αποτελέσματα αποστέλλονται στην Άγκυρα, όπου οι κρατικές υπηρεσίες επεξεργάζονται το εν λόγω υλικό και προχωρούν σε ανάλογα «διαβήματα». Σε πολλές περιπτώσεις το κάθε νέο «διάβημα» επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις για τις οικογένειες των μικρών.
Οι αστυνόμοι χορεύουν τσιφτετέλια με την νύφη και τον γαμπρό!
Αστυνόμοι που χορεύουν τσιφτετέλια σε γάμο, στον οποίο δεν προσκλήθηκαν ποτέ… Εκνευρισμένος γαμπρός που είναι αναγκασμένος να «αναστείλει» τον πρώτο χορό με την αγαπημένη του για να ακούσει με προσοχή αυτά που έχουν να πουν οι αστυνομικοί… Προσκεκλημένοι που στέκονται σε στάση προσοχής για να ακούσουν τις «αστυνομικές οδηγίες»…
Όχι, όχι δεν πρόκειται για βρετανική μαύρη κωμωδία. Πρόκειται για την καθημερινή πραγματικότητα στις ανατολικές επαρχίες της Τουρκίας. Σε αυτές της επαρχίες, με πρόσχημα τον περιορισμό της χρήσης όπλων στους γάμους, η τουρκική αστυνομία έχει εφεύρει μια καινοτομία. Πλέον, διάφορες μονάδες της αστυνομίας «εισβάλλουν» στον χώρο όπου πραγματοποιούνται οι γάμοι, κάθονται στο φαγοπότι, χορεύουν τσιφτετέλια και στην συνέχεια δίνουν διάφορες οδηγίες…
Έρχονται οι σούπερ ιμάμηδες
Θα χορεύει ο αστυνόμος και ο ιμάμης της γειτονιάς θα κάθεται να τον θωρεί; Όχι φυσικά. Η Άγκυρα έχει μια πρόταση και για την περίπτωση του ιμάμη. Σύμφωνα με μια νέα πρωτοβουλία της Υπηρεσίας των Θρησκευτικών Υποθέσεων, οι ιμάμηδες καλούνται να «ενσωματωθούν» στην κοινωνία, να μπουν στα σπίτια, να «συνομιλήσουν» με τις οικογένειες και να στείλουν αναλυτικές αναφορές στην Άγκυρα σχετικά με όσα έχουν δει, ακούσει ή υποψιασθεί. Το νέο μέτρο άρχισε ήδη να εφαρμόζεται δοκιμαστικά στην δυτική Τουρκία.
Κάμερες, κάμερες! Παντού!
Η κατάχρηση των μέτρων παρακολούθησης των πολιτών αφορά τις περιοχές της Τουρκίας όπου οι Κούρδοι αποτελούν την πλειοψηφία του ντόπιου πληθυσμού. Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Όμως και στις μεγάλες πόλεις της δυτικής Τουρκίας η συνολική εικόνα δεν παρουσιάζει μεγάλες διαφορές. Οι δρόμοι της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης και της Άγκυρας έχουν «κατακλυστεί» από τις κάμερες της αστυνομίας και της χωροφυλακής. Αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης είναι να αναρωτιούνται πολλοί πολίτες της Τουρκίας για το αν τίθεται πλέον ζήτημα διατήρησης του αδιάβατου της προσωπικής σφαίρας. Μήπως η Τουρκία ξεπέρασε προ πολλού την DDR και τις μεθόδους της; One million dollar question στην περίπτωση της γειτονικής χώρας…
"ΚΟΙΝΟ ΟΡΑΜΑ¨ ΠΡΟΤΙΝΕΙ Η ΑΓΚΥΡΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 17/10/2010
Την προηγούμενη εβδομάδα έλαβε χώρα στην Αθήνα μια σημαντική συνάντηση. Στα πλαίσια μιας εκδήλωσης που διοργανώθηκε από το ελληνικό ερευνητικό κέντρο ΕΛΙΑΜΕΠ, δυο σημαντικές προσωπικότητες της τουρκικής πολιτικής σκηνής, ο αντιπρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), Ομέρ Τσελίκ και ο σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ιμπραχίμ Καλίν, μετέβησαν στην Αθήνα και συζήτησαν με Έλληνες αξιωματούχους και ακαδημαϊκούς σχετικά με το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Στην κλειστή συνάντηση της προηγούμενης Πέμπτης καθώς και στην ανοιχτή διάλεξη της Παρασκευής, η οποία έλαβε χώρα στο κτίριο του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, οι στενοί συνεργάτες του κ. Ερντογάν προσπάθησαν να πείσουν τους Έλληνες συναδέλφους τους ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη για την σύσφιξη των σχέσεων της με την Ελλάδα. «Η Τουρκία δεν θεωρεί πλέον εχθρό της την Ελλάδα», τόνισε χαρακτηριστικά την προηγούμενη Παρασκευή ο κ. Τσελίκ.
Στις συναντήσεις που έλαβαν χώρα στην Αθήνα, η τουρκική πλευρά εστίασε την προσοχή της στο γενικό πλαίσιο της νέας τουρκικής εξωτερικής πολιτικής γραμμής. Συγκεκριμένα, οι συνεργάτες του Τούρκου πρωθυπουργού αναφέρθηκαν στο δόγμα «των μηδενικών προβλημάτων με τις γειτονικές χώρες» του Αχμέτ Νταβούτογλου, θέτοντας μια συγκεκριμένη πρόταση. Οι ίδιοι πρότειναν στην Αθήνα την πλαισίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων από ένα «κοινό όραμα» (ortak vizyon στα τουρκικά). Σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, το νέο κοινό όραμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα βασίζεται στην κοινή προσπάθεια για την προώθηση της ανάδειξης του τουρκικού και του ελληνικού κεφαλαίου στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο και θα συνδυάζεται με την ανασυγκρότηση των παραδοσιακών δομών έθνους – κράτους στην ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, η Άγκυρα πιστεύει ότι το συγκεκριμένο νέο πλαίσιο αναφοράς μπορεί να προωθηθεί με σχέδια – προτάσεις οι οποίες θα συμμερίζονται την φιλοσοφία και την λειτουργική δομή της εμπειρίας του Σχεδίου Αννάν και με αμοιβαία συνεννόηση σε ότι αφορά τα ακανθώδη ζητήματα στις διμερείς σχέσεις. Εντούτοις, θα πρέπει να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι αυτή την στιγμή οι αξιωματούχοι της άγκυρας αποφεύγουν συστηματικά να τοποθετηθούν σχετικά με το περιεχόμενο της αμοιβαίας συνεννόησης και περιορίζονται στο να αναφέρονται στην βελτίωση των σχέσεων της χώρας τους με την Δαμασκό και την Τεχεράνη ως ένα πρότυπο μοντέλο για την βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ο προβληματισμός της Αθήνας
Την στιγμή που η Άγκυρα κάνει λόγο για κοινό όραμα και αμοιβαία συνεννόηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και κωδικοποιεί δια του στόματος του πρωθυπουργού της την νέα της πολιτική γραμμή, ως πολιτική «κέρδισε – κέρδισε» (kazan kazan politikası), η Αθήνα διατηρεί επιφυλακτική στάση ως προς το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση κατανοεί ότι η κυβέρνηση του AKP, επιχειρεί μεταξύ άλλων, να έρθει σε ρήξη με το παρελθόν και στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πολλοί κορυφαίοι Έλληνες δημοσιογράφοι και πολιτικοί παράγοντες τοποθετούνται πολύ θετικά για αυτή την νέα εξέλιξη. Όμως, την ίδια στιγμή η ελληνική πρωτεύουσα εκφράζει τον προβληματισμό της ως προς το περιεχόμενο του προτεινόμενου κοινού οράματος καθώς και ως προς την βούληση και την αποφασιστικότητα της τουρκικής πλευράς για την τελική εξομάλυνση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Αθήνα, σε περίοδο κοινωνικοοικονομικής κρίσης επιθυμεί να δώσει άμεσο τέλος στην ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και να κλείσει ένα μεγάλο κεφάλαιο στην σύγχρονη ελληνική ιστορία. Γι’ αυτό τον λόγο εμφανίζεται ιδιαίτερα προβληματισμένη σχετικά με την συνέχεια της έντασης και των προβλημάτων στο Αιγαίο, στην Κύπρο καθώς και στα ζητήματα που αφορούν την συνέχεια της παρουσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη. Συγκεκριμένα, η Αθήνα εμφανίζεται να είναι ανοιχτή σε συζήτηση σχετικά με το προτεινόμενο κοινό όραμα της Άγκυρας, εφόσον εξασφαλιστεί η άμυνα των συνόρων της και σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος στο Κυπριακό. Για αυτό τον λόγο, αναμένει σημαντικά βήματα εκ μέρους της τουρκικής κυβέρνησης.
Άγκυρα: «Κάτι πρέπει να γίνει στο Κυπριακό»
Στα πλαίσια των σημαντικών συναντήσεων της προηγούμενης εβδομάδας, η «Κ» της Κύπρου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τους δυο στενούς συνεργάτες του κ. Ερντογάν και να τους ζητήσει την άποψη τους για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
Στις απαντήσεις τους, οι δυο ισχυροί άνδρες της σύγχρονης τουρκικής πολιτικής σκηνής, άφησαν να εννοηθεί ότι η Άγκυρα κατανοεί την σημασία της προόδου στο Κυπριακό Ζήτημα ως παράγοντα που επηρεάζει το μέλλον του ελληνοτουρκικού διαλόγου και τόνισαν ότι η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να μελετά πιθανά σχέδια επίλυσης του προβλήματος. Συγκεκριμένα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Κ», ο αντιπρόεδρος του AKP, κ. Τσελίκ επισήμανε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να συμβάλλει σε ενδεχόμενη πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, με σκοπό την τόνωση του διαλόγου στο Κυπριακό. Από την πλευρά του, ο κ. Καλίν περιορίστηκε να επισημάνει ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει επικεντρωμένη την προσοχή της και εργάζεται με εντατικούς ρυθμούς στον τομέα του Κυπριακού Ζητήματος.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 17/10/2010
Την προηγούμενη εβδομάδα έλαβε χώρα στην Αθήνα μια σημαντική συνάντηση. Στα πλαίσια μιας εκδήλωσης που διοργανώθηκε από το ελληνικό ερευνητικό κέντρο ΕΛΙΑΜΕΠ, δυο σημαντικές προσωπικότητες της τουρκικής πολιτικής σκηνής, ο αντιπρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), Ομέρ Τσελίκ και ο σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ιμπραχίμ Καλίν, μετέβησαν στην Αθήνα και συζήτησαν με Έλληνες αξιωματούχους και ακαδημαϊκούς σχετικά με το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Στην κλειστή συνάντηση της προηγούμενης Πέμπτης καθώς και στην ανοιχτή διάλεξη της Παρασκευής, η οποία έλαβε χώρα στο κτίριο του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, οι στενοί συνεργάτες του κ. Ερντογάν προσπάθησαν να πείσουν τους Έλληνες συναδέλφους τους ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη για την σύσφιξη των σχέσεων της με την Ελλάδα. «Η Τουρκία δεν θεωρεί πλέον εχθρό της την Ελλάδα», τόνισε χαρακτηριστικά την προηγούμενη Παρασκευή ο κ. Τσελίκ.
Στις συναντήσεις που έλαβαν χώρα στην Αθήνα, η τουρκική πλευρά εστίασε την προσοχή της στο γενικό πλαίσιο της νέας τουρκικής εξωτερικής πολιτικής γραμμής. Συγκεκριμένα, οι συνεργάτες του Τούρκου πρωθυπουργού αναφέρθηκαν στο δόγμα «των μηδενικών προβλημάτων με τις γειτονικές χώρες» του Αχμέτ Νταβούτογλου, θέτοντας μια συγκεκριμένη πρόταση. Οι ίδιοι πρότειναν στην Αθήνα την πλαισίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων από ένα «κοινό όραμα» (ortak vizyon στα τουρκικά). Σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, το νέο κοινό όραμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα βασίζεται στην κοινή προσπάθεια για την προώθηση της ανάδειξης του τουρκικού και του ελληνικού κεφαλαίου στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο και θα συνδυάζεται με την ανασυγκρότηση των παραδοσιακών δομών έθνους – κράτους στην ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, η Άγκυρα πιστεύει ότι το συγκεκριμένο νέο πλαίσιο αναφοράς μπορεί να προωθηθεί με σχέδια – προτάσεις οι οποίες θα συμμερίζονται την φιλοσοφία και την λειτουργική δομή της εμπειρίας του Σχεδίου Αννάν και με αμοιβαία συνεννόηση σε ότι αφορά τα ακανθώδη ζητήματα στις διμερείς σχέσεις. Εντούτοις, θα πρέπει να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι αυτή την στιγμή οι αξιωματούχοι της άγκυρας αποφεύγουν συστηματικά να τοποθετηθούν σχετικά με το περιεχόμενο της αμοιβαίας συνεννόησης και περιορίζονται στο να αναφέρονται στην βελτίωση των σχέσεων της χώρας τους με την Δαμασκό και την Τεχεράνη ως ένα πρότυπο μοντέλο για την βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ο προβληματισμός της Αθήνας
Την στιγμή που η Άγκυρα κάνει λόγο για κοινό όραμα και αμοιβαία συνεννόηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και κωδικοποιεί δια του στόματος του πρωθυπουργού της την νέα της πολιτική γραμμή, ως πολιτική «κέρδισε – κέρδισε» (kazan kazan politikası), η Αθήνα διατηρεί επιφυλακτική στάση ως προς το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Η ελληνική κυβέρνηση κατανοεί ότι η κυβέρνηση του AKP, επιχειρεί μεταξύ άλλων, να έρθει σε ρήξη με το παρελθόν και στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πολλοί κορυφαίοι Έλληνες δημοσιογράφοι και πολιτικοί παράγοντες τοποθετούνται πολύ θετικά για αυτή την νέα εξέλιξη. Όμως, την ίδια στιγμή η ελληνική πρωτεύουσα εκφράζει τον προβληματισμό της ως προς το περιεχόμενο του προτεινόμενου κοινού οράματος καθώς και ως προς την βούληση και την αποφασιστικότητα της τουρκικής πλευράς για την τελική εξομάλυνση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Αθήνα, σε περίοδο κοινωνικοοικονομικής κρίσης επιθυμεί να δώσει άμεσο τέλος στην ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και να κλείσει ένα μεγάλο κεφάλαιο στην σύγχρονη ελληνική ιστορία. Γι’ αυτό τον λόγο εμφανίζεται ιδιαίτερα προβληματισμένη σχετικά με την συνέχεια της έντασης και των προβλημάτων στο Αιγαίο, στην Κύπρο καθώς και στα ζητήματα που αφορούν την συνέχεια της παρουσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη. Συγκεκριμένα, η Αθήνα εμφανίζεται να είναι ανοιχτή σε συζήτηση σχετικά με το προτεινόμενο κοινό όραμα της Άγκυρας, εφόσον εξασφαλιστεί η άμυνα των συνόρων της και σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος στο Κυπριακό. Για αυτό τον λόγο, αναμένει σημαντικά βήματα εκ μέρους της τουρκικής κυβέρνησης.
Άγκυρα: «Κάτι πρέπει να γίνει στο Κυπριακό»
Στα πλαίσια των σημαντικών συναντήσεων της προηγούμενης εβδομάδας, η «Κ» της Κύπρου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τους δυο στενούς συνεργάτες του κ. Ερντογάν και να τους ζητήσει την άποψη τους για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
Στις απαντήσεις τους, οι δυο ισχυροί άνδρες της σύγχρονης τουρκικής πολιτικής σκηνής, άφησαν να εννοηθεί ότι η Άγκυρα κατανοεί την σημασία της προόδου στο Κυπριακό Ζήτημα ως παράγοντα που επηρεάζει το μέλλον του ελληνοτουρκικού διαλόγου και τόνισαν ότι η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να μελετά πιθανά σχέδια επίλυσης του προβλήματος. Συγκεκριμένα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Κ», ο αντιπρόεδρος του AKP, κ. Τσελίκ επισήμανε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να συμβάλλει σε ενδεχόμενη πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, με σκοπό την τόνωση του διαλόγου στο Κυπριακό. Από την πλευρά του, ο κ. Καλίν περιορίστηκε να επισημάνει ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει επικεντρωμένη την προσοχή της και εργάζεται με εντατικούς ρυθμούς στον τομέα του Κυπριακού Ζητήματος.
ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ Η ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΜΕ ΤΟ AKP
ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ Η ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΜΕ ΤΟ AKP
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 10/10/2010
Με την επικράτηση του «evet» στο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου για την τροποποίηση του τουρκικού συντάγματος το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) εξασφάλισε δυο αξιοσημείωτες επιτυχίες. Πρώτον, για μια ακόμη φορά, απέδειξε στην κοινωνία της Τουρκίας ότι αποτελεί την μοναδική ουσιαστική πρόταση διακυβέρνησης για την χώρα. Ενώ δεύτερον, οι συνταγματικές τροποποιήσεις άνοιξαν τον δρόμο για την άμβλυνση των αντιστάσεων των δομών της δικαιοσύνης στις πρωτοβουλίες του AKP. Σε μια περίοδο που η Τουρκία εξακολουθεί να αναλύει αυτές τις δυο σημαντικές επιτυχίες του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν και των συνεργατών του και ενώ η κυβέρνηση έχει τοποθετηθεί υπέρ της συνολικής αναθεώρησης του τουρκικού συντάγματος, το AKP προχωρά με γοργούς ρυθμούς προς την κατεύθυνση του περιορισμού της κοινωνικής και πολιτικής ακτίνας δράσης των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στην πραγματικότητα, η ηγεσία του κόμματος άρχισε να καταβάλλει προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση πολύ πριν το επίμαχο δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου, ενώ οι συγκεκριμένες προσπάθειες αναμένεται να κορυφωθούν στην κρίσιμη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, στις 27 Οκτωβρίου.
Βήμα πρώτο: Έλεγχος στρατιωτικής ιεραρχίας
Τον Αύγουστο η Άγκυρα έζησε ιστορικές ημέρες. Πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις προαγωγές στον στρατό και η πολιτική ένταση διήρκησε για πολλά εικοσιτετράωρα.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση αρνήθηκε να δώσει την συγκατάθεση της στην προαγωγή στρατηγών οι οποίοι εμπλέκονται σε σενάρια ανατροπής της νόμιμης τάξης της χώρας. Αμφισβητώντας την ορθότητα αυτών των σεναρίων, η ανώτατη ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων επέμεινε στις προαγωγές των εν λόγω στρατηγών. Στο τέλος όμως επικράτησε η βούληση της κυβέρνησης. Αναστάλθηκαν οι προαγωγές των στρατηγών που εμπλέκονται σε σενάρια ανατροπής της κυβέρνησης.
Στην Τουρκία, οι έμπειροι αναλυτές υπογραμμίζουν την συμβολική αξία της διένεξης του Αυγούστου. Σύμφωνα τους εν λόγω αναλυτές, η κυβέρνηση κατόρθωσε να ελέγξει τον μελλοντικό σχηματισμό της ανώτατης ιεραρχίας του στρατού. Από την πλευρά τους, αναλυτές που διατηρούν στενές σχέσεις με τους κύκλους του ΠΚΚ, τονίζουν ότι τον Αύγουστο οι στρατηγοί «επέλεξαν την σιωπή» με απώτερο στόχο την επικέντρωση στο «πολεμικό μέτωπο», στις κουρδικές επαρχίας της χώρας.
Βήμα δεύτερο: Απομόνωση των ένοπλων δυνάμεων
Τις τελευταίες εβδομάδες η κοινή γνώμη της Τουρκίας συζητά για πρώτη φορά το μέλλον των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Η κυβερνητική παράταξη έχει μια συγκεκριμένη πρόταση: Την μετάβαση από τον κλασικό στρατό της μαζικής επιστράτευσης στον επαγγελματικό στρατό του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με αυτή την πρόταση, σταδιακά θα παύσει να υφίσταται ο θεσμός της επιστράτευσης και τα ηνία των ενόπλων δυνάμεων θα αναληφθούν από επαγγελματίες οι οποίοι θα είναι συνεπείς απέναντι στα «επαγγελματικά», δηλαδή στα στρατιωτικά καθήκοντα τους και στις εντολές της πολιτικής ηγεσίας της χώρας.
Τις τελευταίες ημέρες οι πολιτικοί αναλυτές που γειτνιάζουν ιδεολογικά με το AKP τονίζουν ότι η μετάβαση στον επαγγελματικό στρατό θα σηματοδοτήσει μια εντυπωσιακή εξέλιξη στην σύγχρονη ιστορίας της Τουρκίας. Σύμφωνα με την άποψη τους, εφόσον λάβει χώρα η συγκεκριμένη μετάβαση, θα διακοπούν οι διασυνδέσεις του στρατού με την τουρκική κοινωνία και οι νέοι επαγγελματίες στρατηγοί θα μετατραπούν σε «ένοπλους γραφειοκράτες» που θα ακολουθούν τις οδηγίες της κυβέρνησης τους.
Βήμα τρίτο: Οι προτεραιότητες του AKP, εθνικές προτεραιότητες
Η Άγκυρα και ολόκληρη η κοινωνία της Τουρκίας προετοιμάζονται για την κρίσιμη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας στις 27 Οκτωβρίου. Σε αυτή την συνεδρίαση το AKP θα επιχειρήσει να πείσει την ηγεσία του στρατού για την τροποποίηση του «Κόκκινου Βιβλίου», δηλαδή του «Έγγραφου Εθνικής Ασφάλειας» το οποίο ορίζει τις στρατηγικές προτεραιότητες στο εσωτερικό και εξωτερικό του τουρκικού στρατού.
Το AKP επιθυμεί μια «Κόκκινη Βίβλο» η οποία θα εστιάζει ταυτόχρονα στις «απειλές» κατά της τουρκικής κυβέρνησης και στην προσπάθεια αναβάθμισης των οικονομικών υποδομών της χώρας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδίδει τις τελευταίες ημέρες ο τουρκικός τύπος, στην πρόταση τους για την αναθεώρηση του εν έγγραφου, οι σύμβουλοι του κ. Ερντογάν πραγματοποιούν ειδική μνεία στην σημασία της αναβάθμισης της θέσης της Τουρκίας ως χώρας-γέφυρας για τις ενεργειακές οδούς της περιοχής της καθώς και στην αναβάθμιση της διαστημικής τεχνολογίας (κυρίως των δορυφορικών συστημάτων).
Στην πρόταση αναθεώρησης του Εγγράφου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας του AKP, μπορεί κανείς να «διαβάσει» τις εξωτερικές και εσωτερικές «απειλές» στις οποίες επικεντρώνεται ο κύκλος του Τούρκου πρωθυπουργού. Σε ότι αφορά το εσωτερικό πεδίο, η τουρκική κυβέρνηση εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για την πολιτική και στρατιωτική δράση των Κούρδων, την παράνομη δράση της ανίσχυρης αριστεράς (σε συσχετισμό με την ακτίνα εμβέλειας του ΠΚΚ) καθώς και την δράση των ριζοσπαστικών θρησκευτικών ομάδων (Τουρκική χεζμπόλλαχ, Αλ Κάϊντα, Ταλιμπάν κ.ο.κ.) Στην περίπτωση των Κούρδων, το AKP φαίνεται ότι επιμένει στην ενίσχυση του τουρκικού, μουσουλμανικού – σουνίτικου χαρακτήρα της Τουρκίας και αναφέρει ως θέμα που χρήζει αντιμετώπισης την σταδιακή γήρανση του τουρκικού πληθυσμού της χώρας (μετά το 2049). Στο εξωτερικό πεδίο, η τουρκική κυβέρνηση έχει στραμμένο το βλέμμα προς δυο κατευθύνσεις, στην Ελλάδα και στο Ισραήλ. Σε ότι αφορά την Ελλάδα, το AKP τονίζει ότι παραμένουν όλα τα σημαντικά προβλήματα στις διμερείς σχέσεις και αποκλείει την άρση του φημισμένου casus belli. Σε ότι αφορά το Ισραήλ, η Άγκυρα υπογραμμίζει την σημασία της επίλυσης του Παλαιστινιακού Προβλήματος και εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για μια πιθανή στρατιωτική αναμέτρηση του Τελ Αβίβ με την Τεχεράνη. Εκτός από την Ελλάδα και το Ισραήλ, το AKP επικεντρώνει την προσοχή του και στις «απειλές» του 21ου αιώνα, στην ασφάλεια του κυβερνοχώρου καθώς και στις κλιματικές αλλαγές.
Τουρκία: Τίποτα το δεδομένο
Μια προσεκτική ανάγνωση της ιστορίας της σύγχρονης Τουρκίας δεν αφήνει περιθώρια για να θεωρηθεί δεδομένη η επικράτηση του AKP στην αναμέτρηση του με τον στρατό. Το τελευταίο διάστημα η Τούρκοι στρατηγοί έχουν «περιχαρακώσει» τις θέσεις τους με μια γεμάτη νόημα σιωπή. Δημοσιογραφικοί κύκλοι της Τουρκίας συμφωνούν στο γεγονός, ότι το βλέμμα των στρατηγών είναι στραμμένο προς δυο κατευθύνσεις, στο Κουρδικό και στην διεθνή συγκυρία. Σε ότι αφορά το διεθνές πεδίο, οι στρατηγοί παρακολουθούν με προσοχή την στάση της κυβέρνησης στις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και την ευρύτερη περιοχή της Τουρκίας. Το σίγουρο είναι ότι ένα αρνητικό κλίμα σε διεθνές επίπεδο θα οδηγούσε σε πολύ θετικά «αποτελέσματα» για τους ίδιους. Από την άλλη, μέχρι στιγμής, το ΑΚΡ δεν έχει καταφέρει να βρει διέξοδο στο φλέγον Κουρδικό ζήτημα, με αποτέλεσμα η δυσφορία της τουρκικής κοινωνίας αφήνει περιθώρια «ελπίδας» για τον στρατό.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 10/10/2010
Με την επικράτηση του «evet» στο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου για την τροποποίηση του τουρκικού συντάγματος το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) εξασφάλισε δυο αξιοσημείωτες επιτυχίες. Πρώτον, για μια ακόμη φορά, απέδειξε στην κοινωνία της Τουρκίας ότι αποτελεί την μοναδική ουσιαστική πρόταση διακυβέρνησης για την χώρα. Ενώ δεύτερον, οι συνταγματικές τροποποιήσεις άνοιξαν τον δρόμο για την άμβλυνση των αντιστάσεων των δομών της δικαιοσύνης στις πρωτοβουλίες του AKP. Σε μια περίοδο που η Τουρκία εξακολουθεί να αναλύει αυτές τις δυο σημαντικές επιτυχίες του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν και των συνεργατών του και ενώ η κυβέρνηση έχει τοποθετηθεί υπέρ της συνολικής αναθεώρησης του τουρκικού συντάγματος, το AKP προχωρά με γοργούς ρυθμούς προς την κατεύθυνση του περιορισμού της κοινωνικής και πολιτικής ακτίνας δράσης των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στην πραγματικότητα, η ηγεσία του κόμματος άρχισε να καταβάλλει προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση πολύ πριν το επίμαχο δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου, ενώ οι συγκεκριμένες προσπάθειες αναμένεται να κορυφωθούν στην κρίσιμη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, στις 27 Οκτωβρίου.
Βήμα πρώτο: Έλεγχος στρατιωτικής ιεραρχίας
Τον Αύγουστο η Άγκυρα έζησε ιστορικές ημέρες. Πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις προαγωγές στον στρατό και η πολιτική ένταση διήρκησε για πολλά εικοσιτετράωρα.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση αρνήθηκε να δώσει την συγκατάθεση της στην προαγωγή στρατηγών οι οποίοι εμπλέκονται σε σενάρια ανατροπής της νόμιμης τάξης της χώρας. Αμφισβητώντας την ορθότητα αυτών των σεναρίων, η ανώτατη ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων επέμεινε στις προαγωγές των εν λόγω στρατηγών. Στο τέλος όμως επικράτησε η βούληση της κυβέρνησης. Αναστάλθηκαν οι προαγωγές των στρατηγών που εμπλέκονται σε σενάρια ανατροπής της κυβέρνησης.
Στην Τουρκία, οι έμπειροι αναλυτές υπογραμμίζουν την συμβολική αξία της διένεξης του Αυγούστου. Σύμφωνα τους εν λόγω αναλυτές, η κυβέρνηση κατόρθωσε να ελέγξει τον μελλοντικό σχηματισμό της ανώτατης ιεραρχίας του στρατού. Από την πλευρά τους, αναλυτές που διατηρούν στενές σχέσεις με τους κύκλους του ΠΚΚ, τονίζουν ότι τον Αύγουστο οι στρατηγοί «επέλεξαν την σιωπή» με απώτερο στόχο την επικέντρωση στο «πολεμικό μέτωπο», στις κουρδικές επαρχίας της χώρας.
Βήμα δεύτερο: Απομόνωση των ένοπλων δυνάμεων
Τις τελευταίες εβδομάδες η κοινή γνώμη της Τουρκίας συζητά για πρώτη φορά το μέλλον των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Η κυβερνητική παράταξη έχει μια συγκεκριμένη πρόταση: Την μετάβαση από τον κλασικό στρατό της μαζικής επιστράτευσης στον επαγγελματικό στρατό του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με αυτή την πρόταση, σταδιακά θα παύσει να υφίσταται ο θεσμός της επιστράτευσης και τα ηνία των ενόπλων δυνάμεων θα αναληφθούν από επαγγελματίες οι οποίοι θα είναι συνεπείς απέναντι στα «επαγγελματικά», δηλαδή στα στρατιωτικά καθήκοντα τους και στις εντολές της πολιτικής ηγεσίας της χώρας.
Τις τελευταίες ημέρες οι πολιτικοί αναλυτές που γειτνιάζουν ιδεολογικά με το AKP τονίζουν ότι η μετάβαση στον επαγγελματικό στρατό θα σηματοδοτήσει μια εντυπωσιακή εξέλιξη στην σύγχρονη ιστορίας της Τουρκίας. Σύμφωνα με την άποψη τους, εφόσον λάβει χώρα η συγκεκριμένη μετάβαση, θα διακοπούν οι διασυνδέσεις του στρατού με την τουρκική κοινωνία και οι νέοι επαγγελματίες στρατηγοί θα μετατραπούν σε «ένοπλους γραφειοκράτες» που θα ακολουθούν τις οδηγίες της κυβέρνησης τους.
Βήμα τρίτο: Οι προτεραιότητες του AKP, εθνικές προτεραιότητες
Η Άγκυρα και ολόκληρη η κοινωνία της Τουρκίας προετοιμάζονται για την κρίσιμη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας στις 27 Οκτωβρίου. Σε αυτή την συνεδρίαση το AKP θα επιχειρήσει να πείσει την ηγεσία του στρατού για την τροποποίηση του «Κόκκινου Βιβλίου», δηλαδή του «Έγγραφου Εθνικής Ασφάλειας» το οποίο ορίζει τις στρατηγικές προτεραιότητες στο εσωτερικό και εξωτερικό του τουρκικού στρατού.
Το AKP επιθυμεί μια «Κόκκινη Βίβλο» η οποία θα εστιάζει ταυτόχρονα στις «απειλές» κατά της τουρκικής κυβέρνησης και στην προσπάθεια αναβάθμισης των οικονομικών υποδομών της χώρας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μεταδίδει τις τελευταίες ημέρες ο τουρκικός τύπος, στην πρόταση τους για την αναθεώρηση του εν έγγραφου, οι σύμβουλοι του κ. Ερντογάν πραγματοποιούν ειδική μνεία στην σημασία της αναβάθμισης της θέσης της Τουρκίας ως χώρας-γέφυρας για τις ενεργειακές οδούς της περιοχής της καθώς και στην αναβάθμιση της διαστημικής τεχνολογίας (κυρίως των δορυφορικών συστημάτων).
Στην πρόταση αναθεώρησης του Εγγράφου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας του AKP, μπορεί κανείς να «διαβάσει» τις εξωτερικές και εσωτερικές «απειλές» στις οποίες επικεντρώνεται ο κύκλος του Τούρκου πρωθυπουργού. Σε ότι αφορά το εσωτερικό πεδίο, η τουρκική κυβέρνηση εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για την πολιτική και στρατιωτική δράση των Κούρδων, την παράνομη δράση της ανίσχυρης αριστεράς (σε συσχετισμό με την ακτίνα εμβέλειας του ΠΚΚ) καθώς και την δράση των ριζοσπαστικών θρησκευτικών ομάδων (Τουρκική χεζμπόλλαχ, Αλ Κάϊντα, Ταλιμπάν κ.ο.κ.) Στην περίπτωση των Κούρδων, το AKP φαίνεται ότι επιμένει στην ενίσχυση του τουρκικού, μουσουλμανικού – σουνίτικου χαρακτήρα της Τουρκίας και αναφέρει ως θέμα που χρήζει αντιμετώπισης την σταδιακή γήρανση του τουρκικού πληθυσμού της χώρας (μετά το 2049). Στο εξωτερικό πεδίο, η τουρκική κυβέρνηση έχει στραμμένο το βλέμμα προς δυο κατευθύνσεις, στην Ελλάδα και στο Ισραήλ. Σε ότι αφορά την Ελλάδα, το AKP τονίζει ότι παραμένουν όλα τα σημαντικά προβλήματα στις διμερείς σχέσεις και αποκλείει την άρση του φημισμένου casus belli. Σε ότι αφορά το Ισραήλ, η Άγκυρα υπογραμμίζει την σημασία της επίλυσης του Παλαιστινιακού Προβλήματος και εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για μια πιθανή στρατιωτική αναμέτρηση του Τελ Αβίβ με την Τεχεράνη. Εκτός από την Ελλάδα και το Ισραήλ, το AKP επικεντρώνει την προσοχή του και στις «απειλές» του 21ου αιώνα, στην ασφάλεια του κυβερνοχώρου καθώς και στις κλιματικές αλλαγές.
Τουρκία: Τίποτα το δεδομένο
Μια προσεκτική ανάγνωση της ιστορίας της σύγχρονης Τουρκίας δεν αφήνει περιθώρια για να θεωρηθεί δεδομένη η επικράτηση του AKP στην αναμέτρηση του με τον στρατό. Το τελευταίο διάστημα η Τούρκοι στρατηγοί έχουν «περιχαρακώσει» τις θέσεις τους με μια γεμάτη νόημα σιωπή. Δημοσιογραφικοί κύκλοι της Τουρκίας συμφωνούν στο γεγονός, ότι το βλέμμα των στρατηγών είναι στραμμένο προς δυο κατευθύνσεις, στο Κουρδικό και στην διεθνή συγκυρία. Σε ότι αφορά το διεθνές πεδίο, οι στρατηγοί παρακολουθούν με προσοχή την στάση της κυβέρνησης στις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και την ευρύτερη περιοχή της Τουρκίας. Το σίγουρο είναι ότι ένα αρνητικό κλίμα σε διεθνές επίπεδο θα οδηγούσε σε πολύ θετικά «αποτελέσματα» για τους ίδιους. Από την άλλη, μέχρι στιγμής, το ΑΚΡ δεν έχει καταφέρει να βρει διέξοδο στο φλέγον Κουρδικό ζήτημα, με αποτέλεσμα η δυσφορία της τουρκικής κοινωνίας αφήνει περιθώρια «ελπίδας» για τον στρατό.
ΣΤΑ ΣΚΑΡΙΑ ΝΕΟ «AKP» ΚΑΙ «ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ»
ΣΤΑ ΣΚΑΡΙΑ ΝΕΟ «AKP» ΚΑΙ «ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ»
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 10/10/2010
Σε μια περίοδο που η τουρκοκυπριακή πλευρά συζητά την ενδεχόμενη συνεργασία του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) με τους τ/κ σοσιαλδημοκράτες, στην Κερύνεια έλαβε χώρα μια σημαντική συνάντηση στην οποία συζητήθηκε διεξοδικά το μέλλον της τουρκοκυπριακής πολιτικής σκηνής. Πρόσφατα στα γραφεία του δημοσιογραφικού ομίλου «Σταρ», ο τουρκοκύπριος επιχειρηματίας και διευθυντής του ομίλου «Σταρ» Αλί Οζμέν Σαφά συναντήθηκε με τον Ταχσίν Ερτουγρούλογλου και τον ηγέτη των σοσιαλδημοκρατών Μεχμέτ Τσακιτζί.
Τον προηγούμενο Μάρτιο, ο κ. Ερτουγρούλογλου, διαφωνώντας με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, έθεσε την υποψηφιότητα του για την τουρκοκυπριακή ηγεσία και στις «εκλογές» της 17ης Απριλίου εξασφάλισε το 4% των ψήφων. Κατά την διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού, σε διάφορες τοποθετήσεις του τόνισε ότι υπήρχε άμεση ανάγκη για την αναδιοργάνωση των τουρκοκυπριακών πολιτικών δομών. Οι συγκεκριμένες τοποθετήσεις συνοδεύτηκαν από την σύσφιξη των σχέσεων του κ. Ερτουγρούλογλου με την Άγκυρα και την ηγεσία του AKP. Το 2006 την ίδια κατεύθυνση –την σύσφιξη των σχέσεων με το AKP- επέλεξε να ακολουθήσει ο κ. Σαφά. Εδώ και τέσσερα χρόνια, ο τουρκοκύπριος επιχειρηματίας μέσα από τον όμιλο «Σταρ» που ελέγχει, εκπέμπει μηνύματα ευθυγραμμισμένα με τις προτεραιότητας της Άγκυρας. Ενδεικτικά, θα πρέπει να τονιστεί η «υποστήριξη» του ομίλου στο πρόσωπο του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και του κ. Ερτουγρούλογλου κατά την προηγούμενη «προεκλογική περίοδο».
Ο κ. Σαφά και ο κ. Ερτουγρούλογλου, οι οποίοι συμφωνούν ως προς την σύσφιξη των σχέσεων των τουρκοκυπρίων με το AKP, στην συνάντηση της Κερύνειας προσέγγισαν τον κ. Τσακιτζί, ο οποίος το τελευταίο διάστημα εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμος ως προς την συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών με την τουρκοκυπριακή δεξιά και συγκεκριμένα το ΚΕΕ. Τουρκοκυπριακοί δημοσιογραφικοί κύκλοι επισήμαναν στην «Κ» ότι η συνάντηση της Κερύνειας είχε στο επίκεντρο της το ζήτημα της συμμετοχής των σοσιαλδημοκρατών στην «συγκυβέρνηση» με το ΚΕΕ. Σύμφωνα με τους συγκεκριμένους κύκλους, οι υποστηρικτές των πρωτοβουλιών του AKP στην τουρκοκυπριακή πλευρά πιστεύουν ότι το τρίτο σε ψήφους τουρκοκυπριακό κόμμα, αυτό των σοσιαλδημοκρατών, είναι σε θέση να προσφέρει μεν την συνεργασία του στο κυβερνών κόμμα θέτοντας όμως ορισμένες προϋποθέσεις, Πιστεύεται λοιπόν ότι το σοσιαλιστικό κόμμα πρόκειται να θέσει τέτοιες δικλείδες ασφαλείας οι οποίες δεν θα αφήνουν περιθώρια απόκλισης της τουρκοκυπριακής ηγεσίας από την γραμμή της Άγκυρας, στο πεδίο της οικονομίας καθώς και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.
Νέο κόμμα, νέο «σύστημα»
Ο «έμμεσος έλεγχος» των πρωτοβουλιών της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και του ΚΕΕ υπήρξε το βασικό ζήτημα το οποίο συζητήθηκε στην συνάντηση της Κερύνειας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στην συνάντηση συζητήθηκε ακόμη και το ενδεχόμενο της συνεργασίας του Τουργκάϊ Αβτζί με το ΚΕΕ σε περίπτωση που αποτύχει η συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών με το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.
Σε πρόσφατο άρθρο του, ο αρθρογράφος της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Σταρ», Αμντουλλάχ Αζίζογλου, αναφερόμενος στην συνάντηση της Κερύνειας, τόνισε ότι μεταξύ άλλων συζητήθηκε και η κοινή πολιτική γραμμή σε περίπτωση που αποτύχει η προσέγγιση με το ΚΕΕ. Σύμφωνα με τον κ. Αζίζογλου, σε περίπτωση που αποτύχει η προσέγγιση, ο κ. Σαφά, ο κ. Ερτουγρούλογλου, και ο κ. Τσακιτζί συμφώνησαν να καλέσουν το ΚΕΕ να προκηρύξει «πρόωρες εκλογές» πριν το τέλος του έτους.
Ανεξάρτητα από το ζήτημα της προσέγγισης του ΚΕΕ, στην συνάντηση της Κερύνειας συμφωνήθηκε η ίδρυση ενός νέου τουρκοκυπριακού κόμματος του οποίου την ηγεσία ενδέχεται να αναλάβει ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου. Το νέο κόμμα, το οποίο θα γειτνιάζει ιδεολογικά με το AKP, ενδέχεται να αποσπάσει μέλη και «βουλευτές» από το ΚΕΕ και να υποστηριχθεί και από τους τουρκοκύπριους σοσιαλδημοκράτες. Τουρκοκυπριακές πηγές αναφέρουν ότι οι εργασίες για την ίδρυση και την οργάνωση του νέου κόμματος έχουν ήδη ξεκινήσει και ότι το νέο κόμμα θα έχει στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας του την μετάβαση του πολιτικού συστήματος σε «προεδρική δημοκρατία» με βασικό στόχο την «εκλογή» του κ. Ερτουγρούλογλου στην τουρκοκυπριακή ηγεσία μετά την ολοκλήρωση της θητείας του κ. Έρογλου.
Εκνευρισμός στο ΚΕΕ;
Μόλις λίγες ημέρες μετά την συνάντηση της Κερύνειας, ο «Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Φυσικών Πόρων» Ζορλού Τορέ επανέφερε στο προσκήνιο της τουρκοκυπριακής πολιτικής σκηνής την πάγια εθνικιστική θέση περί προσάρτησης της «ΤΔΒΚ» στην Τουρκία. Ο ίδιος τόνισε ότι στο άμεσο μέλλον η τουρκοκυπριακή πλευρά ενδέχεται να αποφασίσει την «ένταξη» της στον «εθνικό κορμό». Τουρκοκυπριακές δημοσιογραφικές πηγές τονίζουν ότι η συγκεκριμένη τοποθέτηση συσχετίζεται άμεσα με τα όσα συζητήθηκαν στην Κερύνεια και ότι ρίχνει φως στον εκνευρισμό που επικρατεί στους κόλπους του ΚΕΕ. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, μια σημαντική μερίδα του ΚΕΕ είναι αποφασισμένη να λάβει κάθε είδους πρωτοβουλία με σκοπό να αποφύγει την «υποταγή» του κόμματος στους αντίπαλους του.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 10/10/2010
Σε μια περίοδο που η τουρκοκυπριακή πλευρά συζητά την ενδεχόμενη συνεργασία του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) με τους τ/κ σοσιαλδημοκράτες, στην Κερύνεια έλαβε χώρα μια σημαντική συνάντηση στην οποία συζητήθηκε διεξοδικά το μέλλον της τουρκοκυπριακής πολιτικής σκηνής. Πρόσφατα στα γραφεία του δημοσιογραφικού ομίλου «Σταρ», ο τουρκοκύπριος επιχειρηματίας και διευθυντής του ομίλου «Σταρ» Αλί Οζμέν Σαφά συναντήθηκε με τον Ταχσίν Ερτουγρούλογλου και τον ηγέτη των σοσιαλδημοκρατών Μεχμέτ Τσακιτζί.
Τον προηγούμενο Μάρτιο, ο κ. Ερτουγρούλογλου, διαφωνώντας με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, έθεσε την υποψηφιότητα του για την τουρκοκυπριακή ηγεσία και στις «εκλογές» της 17ης Απριλίου εξασφάλισε το 4% των ψήφων. Κατά την διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού, σε διάφορες τοποθετήσεις του τόνισε ότι υπήρχε άμεση ανάγκη για την αναδιοργάνωση των τουρκοκυπριακών πολιτικών δομών. Οι συγκεκριμένες τοποθετήσεις συνοδεύτηκαν από την σύσφιξη των σχέσεων του κ. Ερτουγρούλογλου με την Άγκυρα και την ηγεσία του AKP. Το 2006 την ίδια κατεύθυνση –την σύσφιξη των σχέσεων με το AKP- επέλεξε να ακολουθήσει ο κ. Σαφά. Εδώ και τέσσερα χρόνια, ο τουρκοκύπριος επιχειρηματίας μέσα από τον όμιλο «Σταρ» που ελέγχει, εκπέμπει μηνύματα ευθυγραμμισμένα με τις προτεραιότητας της Άγκυρας. Ενδεικτικά, θα πρέπει να τονιστεί η «υποστήριξη» του ομίλου στο πρόσωπο του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και του κ. Ερτουγρούλογλου κατά την προηγούμενη «προεκλογική περίοδο».
Ο κ. Σαφά και ο κ. Ερτουγρούλογλου, οι οποίοι συμφωνούν ως προς την σύσφιξη των σχέσεων των τουρκοκυπρίων με το AKP, στην συνάντηση της Κερύνειας προσέγγισαν τον κ. Τσακιτζί, ο οποίος το τελευταίο διάστημα εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμος ως προς την συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών με την τουρκοκυπριακή δεξιά και συγκεκριμένα το ΚΕΕ. Τουρκοκυπριακοί δημοσιογραφικοί κύκλοι επισήμαναν στην «Κ» ότι η συνάντηση της Κερύνειας είχε στο επίκεντρο της το ζήτημα της συμμετοχής των σοσιαλδημοκρατών στην «συγκυβέρνηση» με το ΚΕΕ. Σύμφωνα με τους συγκεκριμένους κύκλους, οι υποστηρικτές των πρωτοβουλιών του AKP στην τουρκοκυπριακή πλευρά πιστεύουν ότι το τρίτο σε ψήφους τουρκοκυπριακό κόμμα, αυτό των σοσιαλδημοκρατών, είναι σε θέση να προσφέρει μεν την συνεργασία του στο κυβερνών κόμμα θέτοντας όμως ορισμένες προϋποθέσεις, Πιστεύεται λοιπόν ότι το σοσιαλιστικό κόμμα πρόκειται να θέσει τέτοιες δικλείδες ασφαλείας οι οποίες δεν θα αφήνουν περιθώρια απόκλισης της τουρκοκυπριακής ηγεσίας από την γραμμή της Άγκυρας, στο πεδίο της οικονομίας καθώς και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.
Νέο κόμμα, νέο «σύστημα»
Ο «έμμεσος έλεγχος» των πρωτοβουλιών της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και του ΚΕΕ υπήρξε το βασικό ζήτημα το οποίο συζητήθηκε στην συνάντηση της Κερύνειας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στην συνάντηση συζητήθηκε ακόμη και το ενδεχόμενο της συνεργασίας του Τουργκάϊ Αβτζί με το ΚΕΕ σε περίπτωση που αποτύχει η συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών με το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.
Σε πρόσφατο άρθρο του, ο αρθρογράφος της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Σταρ», Αμντουλλάχ Αζίζογλου, αναφερόμενος στην συνάντηση της Κερύνειας, τόνισε ότι μεταξύ άλλων συζητήθηκε και η κοινή πολιτική γραμμή σε περίπτωση που αποτύχει η προσέγγιση με το ΚΕΕ. Σύμφωνα με τον κ. Αζίζογλου, σε περίπτωση που αποτύχει η προσέγγιση, ο κ. Σαφά, ο κ. Ερτουγρούλογλου, και ο κ. Τσακιτζί συμφώνησαν να καλέσουν το ΚΕΕ να προκηρύξει «πρόωρες εκλογές» πριν το τέλος του έτους.
Ανεξάρτητα από το ζήτημα της προσέγγισης του ΚΕΕ, στην συνάντηση της Κερύνειας συμφωνήθηκε η ίδρυση ενός νέου τουρκοκυπριακού κόμματος του οποίου την ηγεσία ενδέχεται να αναλάβει ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου. Το νέο κόμμα, το οποίο θα γειτνιάζει ιδεολογικά με το AKP, ενδέχεται να αποσπάσει μέλη και «βουλευτές» από το ΚΕΕ και να υποστηριχθεί και από τους τουρκοκύπριους σοσιαλδημοκράτες. Τουρκοκυπριακές πηγές αναφέρουν ότι οι εργασίες για την ίδρυση και την οργάνωση του νέου κόμματος έχουν ήδη ξεκινήσει και ότι το νέο κόμμα θα έχει στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας του την μετάβαση του πολιτικού συστήματος σε «προεδρική δημοκρατία» με βασικό στόχο την «εκλογή» του κ. Ερτουγρούλογλου στην τουρκοκυπριακή ηγεσία μετά την ολοκλήρωση της θητείας του κ. Έρογλου.
Εκνευρισμός στο ΚΕΕ;
Μόλις λίγες ημέρες μετά την συνάντηση της Κερύνειας, ο «Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Φυσικών Πόρων» Ζορλού Τορέ επανέφερε στο προσκήνιο της τουρκοκυπριακής πολιτικής σκηνής την πάγια εθνικιστική θέση περί προσάρτησης της «ΤΔΒΚ» στην Τουρκία. Ο ίδιος τόνισε ότι στο άμεσο μέλλον η τουρκοκυπριακή πλευρά ενδέχεται να αποφασίσει την «ένταξη» της στον «εθνικό κορμό». Τουρκοκυπριακές δημοσιογραφικές πηγές τονίζουν ότι η συγκεκριμένη τοποθέτηση συσχετίζεται άμεσα με τα όσα συζητήθηκαν στην Κερύνεια και ότι ρίχνει φως στον εκνευρισμό που επικρατεί στους κόλπους του ΚΕΕ. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, μια σημαντική μερίδα του ΚΕΕ είναι αποφασισμένη να λάβει κάθε είδους πρωτοβουλία με σκοπό να αποφύγει την «υποταγή» του κόμματος στους αντίπαλους του.
Tuesday, October 12, 2010
Το αισιόδοξο αδιέξοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Ημερομηνία: 11.10.2010 | 22:43
Το αισιόδοξο αδιέξοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Του Νίκου Στέλγια
Ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και απλοί πολίτες της Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου ενωθείτε και αμφισβητήστε…
Για το κείμενο βλπ. http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29397
Το αισιόδοξο αδιέξοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Του Νίκου Στέλγια
Ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και απλοί πολίτες της Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου ενωθείτε και αμφισβητήστε…
Για το κείμενο βλπ. http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29397
Thursday, October 7, 2010
Με προσοχή παρακολουθεί η Τουρκία την επίσκεψη Μεντβέντεφ
Ημερομηνία: 07.10.2010 | 14:33
Με προσοχή παρακολουθεί η Τουρκία την επίσκεψη Μεντβέντεφ
Του Νίκου Στέλγια
Μια σιωπή γεμάτη με νόημα… χαρακτηρίζει τη στάση της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής πλευράς σχετικά με την επίσκεψη του προέδρου της Ρωσίας στην Κύπρο.
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29101
Με προσοχή παρακολουθεί η Τουρκία την επίσκεψη Μεντβέντεφ
Του Νίκου Στέλγια
Μια σιωπή γεμάτη με νόημα… χαρακτηρίζει τη στάση της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής πλευράς σχετικά με την επίσκεψη του προέδρου της Ρωσίας στην Κύπρο.
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29101
Wednesday, October 6, 2010
Υπό αστυνομικό κλοιό τα τουρκικά πανεπιστήμια
Πολλά τα ερωτήματα για το μέλλον των ακαδημαϊκών ελευθεριών
Του Νίκου Στέλγια
6/10/2010
www.kathimerini.com.cy
Λίγες εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι συνεργάτες του, μεταξύ των άλλων έχουν επικεντρωμένη την προσοχή τους στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας. Η ελεύθερη είσοδος των φοιτητριών στα ιδρύματα με μαντίλα αποτελεί τη βασική προτεραιότητα της τουρκικής κυβέρνησης.
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29039
Του Νίκου Στέλγια
6/10/2010
www.kathimerini.com.cy
Λίγες εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι συνεργάτες του, μεταξύ των άλλων έχουν επικεντρωμένη την προσοχή τους στα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας. Η ελεύθερη είσοδος των φοιτητριών στα ιδρύματα με μαντίλα αποτελεί τη βασική προτεραιότητα της τουρκικής κυβέρνησης.
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=29039
Tuesday, October 5, 2010
Εμπλοκή Τούρκου πιλότου σε σχέδια της Αλ Κάιντα
Φέρεται να σχεδίαζε τρομοκρατικό χτύπημα στον πύργο του Άιφελ
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28940
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28940
Οι δύο ''μητέρες πατρίδες'' και η νεολαία
Ημερομηνία: 05.10.2010 | 00:46
Οι δύο ''μητέρες πατρίδες'' και η νεολαία
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28869
Οι δύο ''μητέρες πατρίδες'' και η νεολαία
Του Νίκου Στέλγια
www.kathimerini.com.cy
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28869
Monday, October 4, 2010
Τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης
Ένα νοσταλγικό στοιχείο της ανατολικής μνήμης
Του Νίκου Στέλγια
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28831
Του Νίκου Στέλγια
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=28831
Sunday, October 3, 2010
ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ: ΕΝΑ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ:
ΕΝΑ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
Του Νίκου Στέλγια
Περιοδικό "Κ" - Καθημερινή 3/10/2010
Χρόνια πριν, όταν ακόμη η Κωνσταντινούπολη ζούσε σε αυτοκρατορικούς ρυθμούς η συνολική εικόνα των ελληνικών σχολείων της βασιλεύουσας ήταν πολύ διαφορετική. Στα χρόνια που τα Βαλκάνια, η Μικρή Ασία και οι αραβικές κτήσεις τροφοδοτούσαν με ανθρώπινο δυναμικό και ύλη το κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα ελληνικά σχολεία ήταν το καμάρι της Κωνσταντινούπολης. Κάποια από αυτά, κατά την περίφημη περίοδο του Τανζιμάτ, δηλαδή των μεταρρυθμίσεων του 19ου αιώνα, συγκαταλέγονταν μεταξύ των καλύτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης. Εκείνη την περίοδο, η Σορβόννη άνοιγε τις πύλες της για να δεχθεί μαθήτριες από το Ζάππειο Λύκειο. Το ίδιο ίσχυε και στην περίπτωση της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Με έδρα το Φανάρι, η Μεγάλη Σχολή τροφοδοτούσε την αυτοκρατορική ιντελιγκέντσια με νέα μυαλά. Το Ζωγράφειο Λύκειο ανταγωνιζόταν την Μεγάλη Σχολή καθώς επίσης και τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδος και της Ευρώπης.
Για τα μεσαία και τα κατώτερα στρώματα της Ρωμιοσύνης, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης αποτελούσαν ονειρικό προορισμό για την νεολαία του γένους. Στα τέλη του 19ου αιώνα, τα παράλια του Βοσπόρου, το κέντρο της Κωνσταντινούπολης και η Χαλκηδόνα, καθώς και στις αρχές του 20ου αιώνα, τα Πριγκιπόνησσα, είχαν κατακλυστεί στην κυριολεξία από ελληνορθόδοξα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στα μέσα του 20ου αιώνα τα ελληνορθόδοξα εκπαιδευτικά ιδρύματα είχαν χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες. Αυτά τα ιδρύματα συνέχισαν να εκπαιδεύουν την διανόηση της Ρωμιοσύνης μέχρι τον εκτροχιασμό του Κυπριακού Ζητήματος και τον σταδιακό διωγμό των Ρωμιών της Πόλης. Τότε συντελέσθηκε η παρακμή της ρωμαίικης παιδείας στην Κωνσταντινούπολη. Σήμερα παραμένουν σε λειτουργία ελάχιστα ιδρύματα και ο συνολικός αριθμός των ορθόδοξων μαθητών αγγίζει μόλις τους 250. Το αυτοκρατορικό παρελθόν είναι πλέον μια νοσταλγική ανάμνηση…
Τάξεις και τμήματα με δυο μαθητές, σιωπηλά τείχη…
Ο δεκαεπτάχρονος μαθητής του Ζαππείου Λυκείου καταβάλλει προσπάθειες για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τις εκπαιδευτικής ύλης που προβλέπεται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας της Τουρκίας. Στο τμήμα του έχει για παρέα έναν και μόνο συμμαθητή. Τα μαθήματα γίνονται σε μια μεγάλη αίθουσα όπου ο δάσκαλος αντικρίζει καθημερινά τα άδεια θρανία και τους δυο μαθητές. Η μελαγχολία είναι αποπνικτική. «Είναι πολύ δύσκολο να μην έχεις μια παρέα, με την οποία θα μπορούσες να μοιραστείς όμορφες, νεανικές στιγμές. Δεν έχω ένα φίλο με τον οποίο θα μπορούσα να μοιραστώ ευχάριστες στιγμές, συζητώντας για την τεχνολογία ή το φλερτάρισμα. Έχω μόνο έναν συμμαθητή και όταν εκείνος απουσιάζει, τα μαθήματα δεν γίνονται», τονίζει χαρακτηριστικά ο δεκαεπτάχρονος μαθητής.
Σήμερα οι άδειες τάξεις είναι η πικρή πραγματικότητα των ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κωνσταντινούπολης. Κατά την δεκαετία 90΄, με στόχο την ανατροπή της όλης κατάστασης, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έλαβε μια πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας. Έστρεψε το βλέμμα του στους ορθόδοξους κατοίκους της Αντιόχειας και των περίχωρων της. Το Φανάρι κατέβαλλε ιδιαίτερες προσπάθειες ώστε να ενταχθούν στα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της Πόλης, μαθητές ορθόδοξοι μεν στο θρήσκευμα αλλά με μητρική τους γλώσσα τα αραβικά. Η θρησκευτική ηγεσία πίστευε ότι οι δεσμοί της ορθοδοξίας μπορούσαν να γεμίσουν τις άδειες τάξεις των σχολείων της Πόλης. Μια δεκαετία μετά, τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου εγχειρήματος χαρακτηρίζονται ως αμφιλεγόμενα. Ο ρυθμός ένταξης των αραβόφωνων μαθητών στα ελληνικά σχολεία δεν ήταν ο αναμενόμενος και για αυτό δεν επέφερε ικανοποιητικά αποτελέσματα. Επιπλέον η συγκεκριμένη ένταξη έφερε στο προσκήνιο το πρόβλημα της ποιοτικής εκπαίδευσης το οποίο αντιμετωπίζουν σήμερα τα ελληνικά σχολεία της Πόλης.
«Η ειδοποίηση δεν γράφεται ως ηδοπίηση;»
Μια από τις έμπειρες δασκάλες της Ρωμιοσύνης συνηθίζει να διηγείται μια χαρακτηριστική εμπειρία από την θητεία της στην εκπαίδευση. Ένα πρωί, ένας από τους μαθητές της, κυριευμένος από άγχος, ζήτησε την βοήθεια της. Σε λίγες εβδομάδες πλησίαζαν οι ειδικές πανελλήνιες εξετάσεις για τους μαθητές της Κωνσταντινούπολης και του εξωτερικού και ο μαθητής δεν γνώριζε πώς γραφόταν η λέξη «ειδοποίηση». Είχε αμφιβολίες για το αν η ηδοπίηση που είχε γράψει, ήταν πράγματι η γραμματικά ορθή λέξη «ειδοποίηση» την οποία εννοούσε στο γραπτό του.
Η παραπάνω μικρή ιστορία ρίχνει φως στο σύγχρονο ποιοτικό επίπεδο των ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κωνσταντινούπολης. Το επίπεδο της ελληνικής παιδείας απέχει πολύ από το αντίστοιχο των ελληνικών και κυπριακών σχολείων. Και αυτό οφείλεται κυρίως στις μειωμένες ώρες διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Τα ελληνικά σχολεία της Πόλης είναι αναγκασμένα να ακολουθήσουν το πρόγραμμα που ορίζει η Άγκυρα και το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εμβάθυνση και εντρύφηση στην ελληνική παιδεία και κουλτούρα. Επιπροσθέτως, η νεολαία της Ρωμιοσύνης έχει επικεντρωμένο το ενδιαφέρον της στην καθημερινότητα της Τουρκίας και αδιαφορεί για τα δρώμενα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τα εν λόγω γεγονότα σε συνδυασμό με τις συντηρητικές, κοντόφθαλμες και αναποτελεσματικές πολιτικές της ηγεσίας της κοινότητας και των ελληνικών αρχών, οδηγούν τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στην ταχύτατη απομάκρυνση από το ένδοξο οθωμανικό, αυτοκρατορικό παρελθόν και στην μετατροπή τους σε ένα νοσταλγικό στοιχείο της ανατολίτικης μνήμης…
«Στην Κύπρο κάψαμε τζαμιά»
«Στην Κύπρο κάψαμε τζαμιά»
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 28/9/2010
Η δεκαετία του 50΄ ήταν γεμάτη από «θύελλες». Σε παγκόσμια κλίμακα, οι καλές τέχνες, η μουσική, η λογοτεχνία, η φιλοσοφική σκέψη και η τεχνολογία πραγματοποιούσαν μεγάλα άλματα. Το καπιταλιστικό μπλοκ ανταγωνιζόταν το κομμουνιστικό. Ο σοβιετικός μονοπωλιακός καπιταλισμός προσπαθούσε να ορθώσει το ανάστημα του μέσα από μια μονοδιάστατη, ολοκληρωτική πολιτική γραμμή. Η εξέγερση της Βουδαπέστης ήταν η απάντηση σε αυτή την πολιτική. Ξεκαθάρισε ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός και ο 20ος αιώνας είχαν έρθει στην υφήλιο για να αφήσουν το στίγμα τους.
Κατά την δεκαετία 50΄ η ανθρώπινη φαντασία και η δημιουργικότητα μεγαλούργησαν. Η δεκαετία 50΄, υμνήθηκε από τον Luis Armstrong, χαρακτηρίστηκε από τον ερωτισμό της Marilyn Monroe και στιγματίστηκε από το «όνειρο» του Martin Luther King. Η Κούβα ξεσηκώθηκε και «έριξε στην θάλασσα» την στυγερή δικτατορία της. Η τιμημένη γη των μεγάλων πολιτισμών, η Λατινική Ανατολή, ανέδειξε έναν ιστορικό ήρωα, τον Ernesto Che Guevara. Ο ένδοξος λαός της Περσίας ύψωσε την φωνή του και οδήγησε τους δυτικούς στην έξοδο. Ο σοσιαλιστής λογοτέχνης της Τουρκίας Σαμπαχαττίν Αλί «τόλμησε» να μιλήσει για μια «άλλη Ανατολή» και πλήρωσε το εγχείρημα με την ζωή του. Ο «Καπετάν Μιχάλης» και ο «Τελευταίος Πειρασμός» του Νίκου Καζαντζάκη «διώχθηκαν» από την ελληνική εκκλησία. Το Σπούτνικ προετοιμάστηκε για το παρθενικό του ταξίδι. Η πορνογραφία μετατράπηκε σε βιομηχανία. Όλα αυτά συνέβησαν την δεκαετία 50΄. Η ανθρωπότητα ντροπιάστηκε, προχώρησε, ύψωσε την φωνή της και δοξάστηκε. Όλα την δεκαετία 50΄… Αισθήματα ανάμεικτα, άκρως μπερδεμένα και καινοτόμα…
Τι έκανε η Κύπρος την δεκαετία 50΄;
Την στιγμή που η μεγαλύτερη κοινότητα της Κύπρου εξαπέλυε μια μακροχρόνια μάχη κατά της αγγλικής διοίκησης της νήσου αγνοώντας τις βουλήσεις της δεύτερης σε μέγεθος κοινότητας της χώρας με βάση την γνωστή «δημοκρατική» ρήση «η πλειοψηφία έχει πάντα το δίκαιο και το πάνω χέρι», μια μερίδα της δεύτερης μεγαλύτερης κοινότητας έκαιγε την πολιτισμική κληρονομιά του Κύπριου, τα τζαμιά, με σκοπό να ξεσηκώσει την τουρκική κοινή γνώμη και τους τουρκοκύπριους κατά των ελληνοκυπρίων.
Την στιγμή που ο Martin Luther King βάδιζε στα ίχνη του «ονείρου» του, η δικοινοτική σφαγή μετατρεπόταν στην καθημερινότητα του Κυπρίου… Στην Κύπρο έκαιγαν τζαμιά και σκότωναν τα παιδιά αυτής της γης…
Μια στιγμή αμηχανίας…
Μια στιγμή αμηχανίας ήταν αρκετή για να έρθει στο προσκήνιο της ιστορίας μια βαρυσήμαντη μαρτυρία. Πριν λίγες ημέρες, ο πρώην γενικός γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, στρατηγός Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου, μίλησε στο τουρκικό ειδησεογραφικό δίκτυο «Habertürk». Στην συγκεκριμένη συνέντευξη, ο βασικός στόχος του στρατηγού ήταν η διάψευση της φήμης περί συμμετοχής των Τούρκων στρατιωτικών σε σενάρια τα οποία στο παρελθόν είχαν στο στόχαστρο τους την πολιτική ηγεσία της χώρας. Σε ένα σημείο της συνέντευξης, ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου, θέλοντας να υπερασπιστεί το «έργο» των διάφορων στρατιωτικών υπηρεσιών, αναφέρθηκε στο Κυπριακό. Υπογράμμισε ότι διάφορες παραστρατιωτικές οργανώσεις στην Κύπρο, έγιναν φορείς «υψηλών εθνικών καθηκόντων». Και ακριβώς σε εκείνο το σημείο της συνέντευξης, υπό την πίεση μιας στιγμιαίας αμηχανίας, ο Γιρμιμπέσογλου μοιράστηκε με την τουρκική γνώμη ένα «κρατικό μυστικό»: Την δεκαετία 60΄ και 70΄, οι τουρκικές υπηρεσίες έκαψαν τζαμιά στην Κύπρο με σκοπό να κινητοποιήσουν την τουρκική και τουρκοκυπριακή κοινή γνώμη. Η ιστοσελίδα της «Κ» της Κύπρου υπήρξε το πρώτο ελληνικό μέσο που μετάδωσε αυτή την πληροφορία. Δεν αμφέβαλλε ούτε μια στιγμή ότι επρόκειτο για μια ιστορική μαρτυρία…
Πολλά τα ερωτήματα, μεγάλο το ιστορικό βάρος
Δεν είναι ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου και όλοι οι στρατιωτικοί της γενιάς του, οι πρώτοι βαλκάνιοι αξιωματικοί με δυτική, «νατοϊκή» παιδεία; Ο κάθε στρατηγός Γιρμιμπέσογλου και ο Έλληνας συνάδελφος του δεν ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ενταχθεί η Ελλάδα και η Τουρκία ταυτόχρονα στην βορειοατλαντική συμμαχία; Στην συνέχεια δεν ανέλαβαν αυτοί οι στρατηγοί στρατιωτικές και «πολιτικές» πρωτοβουλίες που όρισαν το μέλλον της χώρας τους; Δεν συνέβαλλαν στην ανατροπή της νόμιμης τάξης των χωρών τους; Δεν ανέλαβαν την διαχείριση του Κυπριακού, ουσιαστικά μέσα από την μη διαχείριση του; Δεν οδήγησαν στα άκρα όλες τις εκφάνσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων; Δεν αντιμετώπισαν εχθρικά τους μουσουλμάνους πολίτες της Ελλάδας, οι συνάδελφοι του κ. Γιρμιμπέσογλου; Ο κ. Γιρμιμπέσογλου και οι συνάδελφοι του δεν συνέβαλλαν στην εκδίωξη των Ιμβρίων, Τενεδίων και των Κωνσταντινοπολιτών από την γενέτειρα γη τους; Οι Έλληνες συνάδελφοι τους και οι Κύπριοι συνεργάτες τους δεν ευθύνονται για τα δεινά του Ιουλίου του 1974; Οι μαθητές του στρατηγού Γιρμιμπέσογλου δεν χτύπησαν την Κύπρο την ίδια περίοδο; Δεν την διχοτόμησαν;
Για όλα ευθύνονται οι ξένοι παράγοντες, λ.χ. το ΝΑΤΟ; Οι στρατηγοί και οι οπαδοί τους (Τούρκοι, Έλληνες, Κύπριοι), δεν φέρουν καμία ιστορική ευθύνη; Οι κοινωνίες της Μικρής Ασίας, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου, της Κύπρου δεν διαδραμάτισαν κανέναν ιστορικό ρόλο;
Τα ερωτήματα είναι πολλά… Και το ιστορικό τους βάρος ιδιαίτερα μεγάλο… Καιρός να αρχίσουμε να τα θέτουμε επί τάπητος… Αν όχι για την Κύπρο και για τους Κύπριους, τουλάχιστον για την μνήμη όσων αντιμετώπισαν τις φρικαλεότητες και τα βασανιστήρια της Τουρκίας και της Ελλάδος κατά την περίοδο της εξουσίας των στρατηγών… Δυστυχώς οι στρατηγοί αποχωρούν από το προσκήνιο της ιστορίας χωρίς να καταθέτουν τις πράξεις τους ή την σιωπηλή συνενοχή τους και τα ίχνη του απολυταρχισμού επισκιάζουν το μέλλον της ανθρωπότητας… Και εμείς σωπαίνουμε μέχρι την επόμενη μεγάλη και ιστορική στιγμή αμηχανίας…
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 28/9/2010
Η δεκαετία του 50΄ ήταν γεμάτη από «θύελλες». Σε παγκόσμια κλίμακα, οι καλές τέχνες, η μουσική, η λογοτεχνία, η φιλοσοφική σκέψη και η τεχνολογία πραγματοποιούσαν μεγάλα άλματα. Το καπιταλιστικό μπλοκ ανταγωνιζόταν το κομμουνιστικό. Ο σοβιετικός μονοπωλιακός καπιταλισμός προσπαθούσε να ορθώσει το ανάστημα του μέσα από μια μονοδιάστατη, ολοκληρωτική πολιτική γραμμή. Η εξέγερση της Βουδαπέστης ήταν η απάντηση σε αυτή την πολιτική. Ξεκαθάρισε ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός και ο 20ος αιώνας είχαν έρθει στην υφήλιο για να αφήσουν το στίγμα τους.
Κατά την δεκαετία 50΄ η ανθρώπινη φαντασία και η δημιουργικότητα μεγαλούργησαν. Η δεκαετία 50΄, υμνήθηκε από τον Luis Armstrong, χαρακτηρίστηκε από τον ερωτισμό της Marilyn Monroe και στιγματίστηκε από το «όνειρο» του Martin Luther King. Η Κούβα ξεσηκώθηκε και «έριξε στην θάλασσα» την στυγερή δικτατορία της. Η τιμημένη γη των μεγάλων πολιτισμών, η Λατινική Ανατολή, ανέδειξε έναν ιστορικό ήρωα, τον Ernesto Che Guevara. Ο ένδοξος λαός της Περσίας ύψωσε την φωνή του και οδήγησε τους δυτικούς στην έξοδο. Ο σοσιαλιστής λογοτέχνης της Τουρκίας Σαμπαχαττίν Αλί «τόλμησε» να μιλήσει για μια «άλλη Ανατολή» και πλήρωσε το εγχείρημα με την ζωή του. Ο «Καπετάν Μιχάλης» και ο «Τελευταίος Πειρασμός» του Νίκου Καζαντζάκη «διώχθηκαν» από την ελληνική εκκλησία. Το Σπούτνικ προετοιμάστηκε για το παρθενικό του ταξίδι. Η πορνογραφία μετατράπηκε σε βιομηχανία. Όλα αυτά συνέβησαν την δεκαετία 50΄. Η ανθρωπότητα ντροπιάστηκε, προχώρησε, ύψωσε την φωνή της και δοξάστηκε. Όλα την δεκαετία 50΄… Αισθήματα ανάμεικτα, άκρως μπερδεμένα και καινοτόμα…
Τι έκανε η Κύπρος την δεκαετία 50΄;
Την στιγμή που η μεγαλύτερη κοινότητα της Κύπρου εξαπέλυε μια μακροχρόνια μάχη κατά της αγγλικής διοίκησης της νήσου αγνοώντας τις βουλήσεις της δεύτερης σε μέγεθος κοινότητας της χώρας με βάση την γνωστή «δημοκρατική» ρήση «η πλειοψηφία έχει πάντα το δίκαιο και το πάνω χέρι», μια μερίδα της δεύτερης μεγαλύτερης κοινότητας έκαιγε την πολιτισμική κληρονομιά του Κύπριου, τα τζαμιά, με σκοπό να ξεσηκώσει την τουρκική κοινή γνώμη και τους τουρκοκύπριους κατά των ελληνοκυπρίων.
Την στιγμή που ο Martin Luther King βάδιζε στα ίχνη του «ονείρου» του, η δικοινοτική σφαγή μετατρεπόταν στην καθημερινότητα του Κυπρίου… Στην Κύπρο έκαιγαν τζαμιά και σκότωναν τα παιδιά αυτής της γης…
Μια στιγμή αμηχανίας…
Μια στιγμή αμηχανίας ήταν αρκετή για να έρθει στο προσκήνιο της ιστορίας μια βαρυσήμαντη μαρτυρία. Πριν λίγες ημέρες, ο πρώην γενικός γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, στρατηγός Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου, μίλησε στο τουρκικό ειδησεογραφικό δίκτυο «Habertürk». Στην συγκεκριμένη συνέντευξη, ο βασικός στόχος του στρατηγού ήταν η διάψευση της φήμης περί συμμετοχής των Τούρκων στρατιωτικών σε σενάρια τα οποία στο παρελθόν είχαν στο στόχαστρο τους την πολιτική ηγεσία της χώρας. Σε ένα σημείο της συνέντευξης, ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου, θέλοντας να υπερασπιστεί το «έργο» των διάφορων στρατιωτικών υπηρεσιών, αναφέρθηκε στο Κυπριακό. Υπογράμμισε ότι διάφορες παραστρατιωτικές οργανώσεις στην Κύπρο, έγιναν φορείς «υψηλών εθνικών καθηκόντων». Και ακριβώς σε εκείνο το σημείο της συνέντευξης, υπό την πίεση μιας στιγμιαίας αμηχανίας, ο Γιρμιμπέσογλου μοιράστηκε με την τουρκική γνώμη ένα «κρατικό μυστικό»: Την δεκαετία 60΄ και 70΄, οι τουρκικές υπηρεσίες έκαψαν τζαμιά στην Κύπρο με σκοπό να κινητοποιήσουν την τουρκική και τουρκοκυπριακή κοινή γνώμη. Η ιστοσελίδα της «Κ» της Κύπρου υπήρξε το πρώτο ελληνικό μέσο που μετάδωσε αυτή την πληροφορία. Δεν αμφέβαλλε ούτε μια στιγμή ότι επρόκειτο για μια ιστορική μαρτυρία…
Πολλά τα ερωτήματα, μεγάλο το ιστορικό βάρος
Δεν είναι ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου και όλοι οι στρατιωτικοί της γενιάς του, οι πρώτοι βαλκάνιοι αξιωματικοί με δυτική, «νατοϊκή» παιδεία; Ο κάθε στρατηγός Γιρμιμπέσογλου και ο Έλληνας συνάδελφος του δεν ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ενταχθεί η Ελλάδα και η Τουρκία ταυτόχρονα στην βορειοατλαντική συμμαχία; Στην συνέχεια δεν ανέλαβαν αυτοί οι στρατηγοί στρατιωτικές και «πολιτικές» πρωτοβουλίες που όρισαν το μέλλον της χώρας τους; Δεν συνέβαλλαν στην ανατροπή της νόμιμης τάξης των χωρών τους; Δεν ανέλαβαν την διαχείριση του Κυπριακού, ουσιαστικά μέσα από την μη διαχείριση του; Δεν οδήγησαν στα άκρα όλες τις εκφάνσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων; Δεν αντιμετώπισαν εχθρικά τους μουσουλμάνους πολίτες της Ελλάδας, οι συνάδελφοι του κ. Γιρμιμπέσογλου; Ο κ. Γιρμιμπέσογλου και οι συνάδελφοι του δεν συνέβαλλαν στην εκδίωξη των Ιμβρίων, Τενεδίων και των Κωνσταντινοπολιτών από την γενέτειρα γη τους; Οι Έλληνες συνάδελφοι τους και οι Κύπριοι συνεργάτες τους δεν ευθύνονται για τα δεινά του Ιουλίου του 1974; Οι μαθητές του στρατηγού Γιρμιμπέσογλου δεν χτύπησαν την Κύπρο την ίδια περίοδο; Δεν την διχοτόμησαν;
Για όλα ευθύνονται οι ξένοι παράγοντες, λ.χ. το ΝΑΤΟ; Οι στρατηγοί και οι οπαδοί τους (Τούρκοι, Έλληνες, Κύπριοι), δεν φέρουν καμία ιστορική ευθύνη; Οι κοινωνίες της Μικρής Ασίας, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου, της Κύπρου δεν διαδραμάτισαν κανέναν ιστορικό ρόλο;
Τα ερωτήματα είναι πολλά… Και το ιστορικό τους βάρος ιδιαίτερα μεγάλο… Καιρός να αρχίσουμε να τα θέτουμε επί τάπητος… Αν όχι για την Κύπρο και για τους Κύπριους, τουλάχιστον για την μνήμη όσων αντιμετώπισαν τις φρικαλεότητες και τα βασανιστήρια της Τουρκίας και της Ελλάδος κατά την περίοδο της εξουσίας των στρατηγών… Δυστυχώς οι στρατηγοί αποχωρούν από το προσκήνιο της ιστορίας χωρίς να καταθέτουν τις πράξεις τους ή την σιωπηλή συνενοχή τους και τα ίχνη του απολυταρχισμού επισκιάζουν το μέλλον της ανθρωπότητας… Και εμείς σωπαίνουμε μέχρι την επόμενη μεγάλη και ιστορική στιγμή αμηχανίας…
ΟΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΣΤΟ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
ΟΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΣΤΟ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 26/9/2010
Την τελευταία περίοδο, ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Κοινωνικής Δημοκρατίας (TDP) Μεχμέτ Τσακιτζί διαπραγματεύεται με το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (UBP) με σκοπό την δημιουργία μιας «κυβέρνησης συνεργασίας». Η βάση των σοσιαλδημοκρατών και κυρίως η κομματική νεολαία, αντιδρούν στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις. Αυτή η αντίδραση βασίζεται στο επιχείρημα ότι οι νεοφιλελεύθερες και εθνικιστικές πρωτοβουλίες του UBP δεν αφήνουν περιθώρια για συνεργασία με το συγκεκριμένο κόμμα. Λίγες ημέρες πριν, η νεολαία του TDP, σε μια πολύωρη τεταμένη βραδινή συνεδρία, ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δώσει την συγκατάθεση της για την υποστήριξη της εθνικιστικής γραμμής του UBP.
Παρά τις αντιδράσεις της νεολαίας και της βάσης, ο κ. Τσακιτζί βασιζόμενος στις τρεις «έδρες» που κατέχει το κόμμα του στην λεγόμενη βουλή, βολιδοσκοπεί τους κύκλους του UBP και της Άγκυρας, μελετώντας τις πιθανότητες μετατροπής του κόμματος του σε «συγκυβέρνηση». Οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις της ηγεσίας των σοσιαλδημοκρατών πραγματοποιούνται στα πλαίσια μιας πολιτικής ατζέντας που σχηματίστηκε κατά την περίοδο του Σχεδίου Αννάν. Πριν έξι χρόνια, κατά την περίοδο που η τουρκοκυπριακή κοινωνία συζητούσε διεξοδικά το σχέδιο του ΟΗΕ, οι τουρκοκύπριοι σοσιαλδημοκράτες επικέντρωσαν την προσοχή τους σε δυο σημεία: Πρώτον, ξεκαθάρισαν ότι η λύση στο Κυπριακό συσχετιζόταν με την δημιουργία μιας ισχυρής τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Σύμφωνα με τους σοσιαλδημοκράτες, η ισχυρή ηγεσία έπρεπε να κινείται προς την κατεύθυνση της λύσης με αποφασιστικότητα και να αποδίδει μεγάλη σημασία στην εξασφάλιση και διατήρηση της ελευθερίας κινήσεων σε ότι αφορά τις σχέσεις των τουρκοκυπρίων με την Άγκυρα. Δεύτερον, με τις κινήσεις τους, οι σοσιαλδημοκράτες έδειξαν ότι στόχευαν στην ενίσχυση και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος τους. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, επιχείρησαν να προσεγγίσουν την μεσαία τάξη, κυρίως τους τουρκοκύπριους επιχειρηματίες και συζήτησαν μαζί τους το ενδεχόμενο συνεργασίας. Έξι χρόνια μετά το σχέδιο Αννάν, μέσα στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων με το UBP, οι συγκεκριμένοι δυο στόχοι των σοσιαλδημοκρατών βρίσκονται για μια ακόμη φορά στο προσκήνιο της πολιτικής ατζέντας του κινήματος τους.
Από την πλευρά του, ο κ. Τσακιτζί δεν επιθυμεί μια άνευ όρων συνεργασία. Η ενδεχόμενη συνεργασία του με το UBP, θα βασιστεί πάνω σε συγκεκριμένες αρχές. Οι όροι του κ. Τσακιτζί, δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα,στ νη τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Star», η οποία γειτνιάζει ιδεολογικά με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης της Τουρκίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η «Star» στο δημοσίευμα της, στα πλαίσια των όρων που έθεσε, ο κ. Τσακιτζί στόχευσε στην εξασφάλιση της αυτονομίας των κινήσεων της τουρκοκυπριακής ηγεσίας στις σχέσεις της με την Άγκυρα και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος μέσα από την συνεργασία με την δεξιά. Συγκεκριμένα, ζήτησε να περάσει στον έλεγχο της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η «αστυνομία» και η «πυροσβεστική» (ελέγχονται από τον στρατό), να ελεγχθεί η μεταφορά πληθυσμού από την Τουρκία στον βορρά της νήσου, να περιοριστεί ο οικονομικός έλεγχος της Άγκυρας, να περιοριστούν οι νεοφιλελεύθερες οικονομικές πρωτοβουλίες καθώς και τα έξοδα της ηγεσίας.
Με βάση τους συγκεκριμένους όρους, στο εν λόγω δημοσίευμα της, η «Star» επισήμανε τον υψηλό βαθμό δυσκολίας στην ενδεχόμενη δημιουργία μιας συμμαχίας με το UBP. Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα τόνισε ότι οι συγκεκριμένοι όροι δεν πρόκειται να γίνουν δεκτοί από την τουρκική κυβέρνηση. Από την πλευρά του ο κ. Τσακιτζί, μια μόλις ημέρα πριν το δημοσίευμα της «Star», σε μια στιγμή που το UBP απέκτησε εκ νέου πλειοψηφία στην «βουλή» εντάσσοντας στους κόλπους του δυο πρώην συνεργάτες του Σερντάρ Ντεκντάς, εξέφρασε την απαισιοδοξία του σχετικά με την πιθανή συνεργασία με το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκοκυπριακής δεξιάς. Λογικά, η συγκεκριμένη απαισιόδοξη τοποθέτηση, συσχετίζεται με την αρνητική προσέγγιση της Άγκυρας.
Οι στόχοι της Άγκυρας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας
Παρά το ότι ο κ. Τσακιτζί εκφράζει την απαισιοδοξία του σε ότι αφορά την συνεργασία με το UBP, στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, ο «πρωθυπουργός» και ηγέτης του UBP Ιρσέν Κιουτσούκ ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του είναι αποφασισμένο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τους σοσιαλδημοκράτες.
Η εμμονή του κ. Κιουστούκ στην συνεργασία βασίζεται στην γειτνίαση των ιδιαίτερων στόχων της ηγεσίας του UBP και της Άγκυρας. Η τουρκική πλευρά και η τουρκοκυπριακή ηγεσία επιθυμούν να ενισχύσουν την εξωτερική εικόνα της ηγεσίας με την προσέλκυση των τουρκοκυπριακών πολιτικών παραγόντων που τάσσονται παραδοσιακά υπέρ της δικοινοτικής προσέγγισης. Την ίδια στιγμή, σε συνεργασία με την τουρκοκυπριακή ηγεσία, η Άγκυρα επιθυμεί να αμβλύνει τις κοινωνικές αντιδράσεις στα νεοφιλελεύθερα σχέδια που προωθεί για το μέλλον της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Ταυτόχρονα άλλοι ιδιαίτεροι λόγοι καθιστούν την συνεργασία των δυο κομμάτων μονόδρομο για το UBP. Η βάση του UBP αντιδρά στο ενδεχόμενο της συνεργασίας με το Κόμμα Ελευθερίας και Μεταρρύθμισης του Τουργκάι Αβτζί με το πρόσχημα ότι το συγκεκριμένο κόμμα είναι δημιούργημα της τουρκικής κυβέρνησης και ακολουθεί τυφλά τις εντολές της.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 26/9/2010
Την τελευταία περίοδο, ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Κοινωνικής Δημοκρατίας (TDP) Μεχμέτ Τσακιτζί διαπραγματεύεται με το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (UBP) με σκοπό την δημιουργία μιας «κυβέρνησης συνεργασίας». Η βάση των σοσιαλδημοκρατών και κυρίως η κομματική νεολαία, αντιδρούν στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις. Αυτή η αντίδραση βασίζεται στο επιχείρημα ότι οι νεοφιλελεύθερες και εθνικιστικές πρωτοβουλίες του UBP δεν αφήνουν περιθώρια για συνεργασία με το συγκεκριμένο κόμμα. Λίγες ημέρες πριν, η νεολαία του TDP, σε μια πολύωρη τεταμένη βραδινή συνεδρία, ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δώσει την συγκατάθεση της για την υποστήριξη της εθνικιστικής γραμμής του UBP.
Παρά τις αντιδράσεις της νεολαίας και της βάσης, ο κ. Τσακιτζί βασιζόμενος στις τρεις «έδρες» που κατέχει το κόμμα του στην λεγόμενη βουλή, βολιδοσκοπεί τους κύκλους του UBP και της Άγκυρας, μελετώντας τις πιθανότητες μετατροπής του κόμματος του σε «συγκυβέρνηση». Οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις της ηγεσίας των σοσιαλδημοκρατών πραγματοποιούνται στα πλαίσια μιας πολιτικής ατζέντας που σχηματίστηκε κατά την περίοδο του Σχεδίου Αννάν. Πριν έξι χρόνια, κατά την περίοδο που η τουρκοκυπριακή κοινωνία συζητούσε διεξοδικά το σχέδιο του ΟΗΕ, οι τουρκοκύπριοι σοσιαλδημοκράτες επικέντρωσαν την προσοχή τους σε δυο σημεία: Πρώτον, ξεκαθάρισαν ότι η λύση στο Κυπριακό συσχετιζόταν με την δημιουργία μιας ισχυρής τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Σύμφωνα με τους σοσιαλδημοκράτες, η ισχυρή ηγεσία έπρεπε να κινείται προς την κατεύθυνση της λύσης με αποφασιστικότητα και να αποδίδει μεγάλη σημασία στην εξασφάλιση και διατήρηση της ελευθερίας κινήσεων σε ότι αφορά τις σχέσεις των τουρκοκυπρίων με την Άγκυρα. Δεύτερον, με τις κινήσεις τους, οι σοσιαλδημοκράτες έδειξαν ότι στόχευαν στην ενίσχυση και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος τους. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, επιχείρησαν να προσεγγίσουν την μεσαία τάξη, κυρίως τους τουρκοκύπριους επιχειρηματίες και συζήτησαν μαζί τους το ενδεχόμενο συνεργασίας. Έξι χρόνια μετά το σχέδιο Αννάν, μέσα στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων με το UBP, οι συγκεκριμένοι δυο στόχοι των σοσιαλδημοκρατών βρίσκονται για μια ακόμη φορά στο προσκήνιο της πολιτικής ατζέντας του κινήματος τους.
Από την πλευρά του, ο κ. Τσακιτζί δεν επιθυμεί μια άνευ όρων συνεργασία. Η ενδεχόμενη συνεργασία του με το UBP, θα βασιστεί πάνω σε συγκεκριμένες αρχές. Οι όροι του κ. Τσακιτζί, δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα,στ νη τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Star», η οποία γειτνιάζει ιδεολογικά με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης της Τουρκίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η «Star» στο δημοσίευμα της, στα πλαίσια των όρων που έθεσε, ο κ. Τσακιτζί στόχευσε στην εξασφάλιση της αυτονομίας των κινήσεων της τουρκοκυπριακής ηγεσίας στις σχέσεις της με την Άγκυρα και στον εμπλουτισμό της κοινωνικής βάσης του κινήματος μέσα από την συνεργασία με την δεξιά. Συγκεκριμένα, ζήτησε να περάσει στον έλεγχο της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η «αστυνομία» και η «πυροσβεστική» (ελέγχονται από τον στρατό), να ελεγχθεί η μεταφορά πληθυσμού από την Τουρκία στον βορρά της νήσου, να περιοριστεί ο οικονομικός έλεγχος της Άγκυρας, να περιοριστούν οι νεοφιλελεύθερες οικονομικές πρωτοβουλίες καθώς και τα έξοδα της ηγεσίας.
Με βάση τους συγκεκριμένους όρους, στο εν λόγω δημοσίευμα της, η «Star» επισήμανε τον υψηλό βαθμό δυσκολίας στην ενδεχόμενη δημιουργία μιας συμμαχίας με το UBP. Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα τόνισε ότι οι συγκεκριμένοι όροι δεν πρόκειται να γίνουν δεκτοί από την τουρκική κυβέρνηση. Από την πλευρά του ο κ. Τσακιτζί, μια μόλις ημέρα πριν το δημοσίευμα της «Star», σε μια στιγμή που το UBP απέκτησε εκ νέου πλειοψηφία στην «βουλή» εντάσσοντας στους κόλπους του δυο πρώην συνεργάτες του Σερντάρ Ντεκντάς, εξέφρασε την απαισιοδοξία του σχετικά με την πιθανή συνεργασία με το μεγαλύτερο κόμμα της τουρκοκυπριακής δεξιάς. Λογικά, η συγκεκριμένη απαισιόδοξη τοποθέτηση, συσχετίζεται με την αρνητική προσέγγιση της Άγκυρας.
Οι στόχοι της Άγκυρας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας
Παρά το ότι ο κ. Τσακιτζί εκφράζει την απαισιοδοξία του σε ότι αφορά την συνεργασία με το UBP, στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, ο «πρωθυπουργός» και ηγέτης του UBP Ιρσέν Κιουτσούκ ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του είναι αποφασισμένο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τους σοσιαλδημοκράτες.
Η εμμονή του κ. Κιουστούκ στην συνεργασία βασίζεται στην γειτνίαση των ιδιαίτερων στόχων της ηγεσίας του UBP και της Άγκυρας. Η τουρκική πλευρά και η τουρκοκυπριακή ηγεσία επιθυμούν να ενισχύσουν την εξωτερική εικόνα της ηγεσίας με την προσέλκυση των τουρκοκυπριακών πολιτικών παραγόντων που τάσσονται παραδοσιακά υπέρ της δικοινοτικής προσέγγισης. Την ίδια στιγμή, σε συνεργασία με την τουρκοκυπριακή ηγεσία, η Άγκυρα επιθυμεί να αμβλύνει τις κοινωνικές αντιδράσεις στα νεοφιλελεύθερα σχέδια που προωθεί για το μέλλον της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Ταυτόχρονα άλλοι ιδιαίτεροι λόγοι καθιστούν την συνεργασία των δυο κομμάτων μονόδρομο για το UBP. Η βάση του UBP αντιδρά στο ενδεχόμενο της συνεργασίας με το Κόμμα Ελευθερίας και Μεταρρύθμισης του Τουργκάι Αβτζί με το πρόσχημα ότι το συγκεκριμένο κόμμα είναι δημιούργημα της τουρκικής κυβέρνησης και ακολουθεί τυφλά τις εντολές της.
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ Ο ΕΡΟΓΛΟΥ
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ Ο ΕΡΟΓΛΟΥ
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 26/9/2010
Πολλοί είναι οι Τούρκοι και οι ξένοι αναλυτές οι οποίοι χαρακτηρίζουν την πολιτική γραμμή του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου ως «δόγμα Νταβούτογλου». Σύμφωνα με την συγκεκριμένη άποψη, υπό την εποπτεία του κ. Νταβούτογλου, η τουρκική εξωτερική πολιτική επικεντρώνεται στην αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στην σύσφιξη των σχέσεων της Τουρκίας με τις μουσουλμανικές γείτονες χώρες. Από την πλευρά του, στις δημόσιες τοποθετήσεις του, ο κ. Νταβούτογλου εμφανίζεται σίγουρος ότι η νέα εξωτερική πολιτική της χώρας του θα επιφέρει άμεσα κέρδη στην Τουρκία καθώς και στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Όμως, οι τελευταίες πληροφορίες από την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής δείχνουν ότι ο ηγέτης των τουρκοκυπρίων Ντερβίς Έρογλου δεν συμμερίζεται την εν λόγω άποψη.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας «Μπούγκιουν» Αχμέτ Τάσγκετιρεν, σε άρθρο του ανέλυσε μια συνάντηση του κ. Έρογλου με τους τουρκικούς δημοσιογραφικούς κύκλους, η οποία έλαβε χώρα το προηγούμενο Σάββατο στα κατεχόμενα. Ο κ. Τάσγκετιρεν, ο οποίος διατηρεί στενές σχέσεις με τους κυβερνητικούς κύκλους της Άγκυρας, στο άρθρο του τόνισε ότι ο κ. Έρογλου τοποθετήθηκε με πικρία για την εξωτερική πολιτική γραμμή του κ. Νταβούτογλου. Ερωτηθής για το αν οι κινήσεις του κ. Νταβούτογλου στον χώρο της Μέσης Ανατολής επέφεραν κέρδη για την τουρκοκυπριακή πλευρά, ο κ. Έρογλου απάντησε ότι οι συγκεκριμένες κινήσεις δεν είχαν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα για την κοινότητα του.
«Η Σαουδική Αραβία και Αίγυπτος δεν αποδέχονται την συμμετοχή της τουρκοκυπριακής πλευράς στην Οργάνωση Ισλαμικής Συνδιάσκεψης ως το Τουρκικό Κράτος της Κύπρου. Ενώ χώρες όπως το Κουβέιτ επενδύουν στην ελληνοκυπριακή πλευρά», τόνισε χαρακτηριστικά ο Ντερβίς Έρογλου.
Στα πλαίσια των δηλώσεων του, ο κ. Έρογλου τοποθετήθηκε αρνητικά και ως προς τις σχέσεις της κοινότητας του με τις τουρκόφωνες χώρες. «Γιατί οι τουρκοκύπριοι δεν συμπεριλαμβάνονται στο δόγμα «ένα έθνος, έξι κράτη», αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά ο κ. Έρογλου. Ταυτόχρονα ο κ. Έρογλου, άφησε να εννοηθεί ότι είναι πικραμένος με την στάση της Άγκυρας σε ότι αφορά την μη συμμετοχή της κοινότητας του στο «Συνέδριο Τουρκικής Γλώσσας» που διοργανώθηκε πρόσφατα στην Τουρκία.
Θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι, στα πλαίσια των παραπάνω δηλώσεων, οι μοναδικές «αισιόδοξες» τοποθετήσεις του κ. Έρογλου, αφορούσαν τις σχέσεις των τουρκοκυπρίων με την Συρία και τον Λίβανο. Συζητώντας με τους Τούρκους δημοσιογράφους, ο κ. Έρογλου τόνισε ότι υπάρχουν θετικά σημάδια ως προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης των διμερών σχέσεων της κοινότητας του με την Δαμασκό και την Βηρυτό.
Του Νίκου Στέλγια
Καθημερινή 26/9/2010
Πολλοί είναι οι Τούρκοι και οι ξένοι αναλυτές οι οποίοι χαρακτηρίζουν την πολιτική γραμμή του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου ως «δόγμα Νταβούτογλου». Σύμφωνα με την συγκεκριμένη άποψη, υπό την εποπτεία του κ. Νταβούτογλου, η τουρκική εξωτερική πολιτική επικεντρώνεται στην αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στην σύσφιξη των σχέσεων της Τουρκίας με τις μουσουλμανικές γείτονες χώρες. Από την πλευρά του, στις δημόσιες τοποθετήσεις του, ο κ. Νταβούτογλου εμφανίζεται σίγουρος ότι η νέα εξωτερική πολιτική της χώρας του θα επιφέρει άμεσα κέρδη στην Τουρκία καθώς και στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Όμως, οι τελευταίες πληροφορίες από την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής δείχνουν ότι ο ηγέτης των τουρκοκυπρίων Ντερβίς Έρογλου δεν συμμερίζεται την εν λόγω άποψη.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας «Μπούγκιουν» Αχμέτ Τάσγκετιρεν, σε άρθρο του ανέλυσε μια συνάντηση του κ. Έρογλου με τους τουρκικούς δημοσιογραφικούς κύκλους, η οποία έλαβε χώρα το προηγούμενο Σάββατο στα κατεχόμενα. Ο κ. Τάσγκετιρεν, ο οποίος διατηρεί στενές σχέσεις με τους κυβερνητικούς κύκλους της Άγκυρας, στο άρθρο του τόνισε ότι ο κ. Έρογλου τοποθετήθηκε με πικρία για την εξωτερική πολιτική γραμμή του κ. Νταβούτογλου. Ερωτηθής για το αν οι κινήσεις του κ. Νταβούτογλου στον χώρο της Μέσης Ανατολής επέφεραν κέρδη για την τουρκοκυπριακή πλευρά, ο κ. Έρογλου απάντησε ότι οι συγκεκριμένες κινήσεις δεν είχαν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα για την κοινότητα του.
«Η Σαουδική Αραβία και Αίγυπτος δεν αποδέχονται την συμμετοχή της τουρκοκυπριακής πλευράς στην Οργάνωση Ισλαμικής Συνδιάσκεψης ως το Τουρκικό Κράτος της Κύπρου. Ενώ χώρες όπως το Κουβέιτ επενδύουν στην ελληνοκυπριακή πλευρά», τόνισε χαρακτηριστικά ο Ντερβίς Έρογλου.
Στα πλαίσια των δηλώσεων του, ο κ. Έρογλου τοποθετήθηκε αρνητικά και ως προς τις σχέσεις της κοινότητας του με τις τουρκόφωνες χώρες. «Γιατί οι τουρκοκύπριοι δεν συμπεριλαμβάνονται στο δόγμα «ένα έθνος, έξι κράτη», αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά ο κ. Έρογλου. Ταυτόχρονα ο κ. Έρογλου, άφησε να εννοηθεί ότι είναι πικραμένος με την στάση της Άγκυρας σε ότι αφορά την μη συμμετοχή της κοινότητας του στο «Συνέδριο Τουρκικής Γλώσσας» που διοργανώθηκε πρόσφατα στην Τουρκία.
Θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι, στα πλαίσια των παραπάνω δηλώσεων, οι μοναδικές «αισιόδοξες» τοποθετήσεις του κ. Έρογλου, αφορούσαν τις σχέσεις των τουρκοκυπρίων με την Συρία και τον Λίβανο. Συζητώντας με τους Τούρκους δημοσιογράφους, ο κ. Έρογλου τόνισε ότι υπάρχουν θετικά σημάδια ως προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης των διμερών σχέσεων της κοινότητας του με την Δαμασκό και την Βηρυτό.
Subscribe to:
Posts (Atom)